Να χτίσεις τέτοια σχέση με το παιδί σου που να στα λέει όλα

«Μαμά, έχω κάνει μία μεγάλη βλακεία και ξέρω ότι θα φωνάζεις, αλλά πρέπει να στο πω!». Μια φράση που όταν την ακούς απ’ το στόμα του παιδιού σου νιώθεις λίγο τρόμο –για το ποια είναι αυτή η «βλακεία» και τι έκανε πάλι– αλλά και πολλή περηφάνια ταυτόχρονα –για το χαρακτήρα του ανθρώπου που δημιουργείς–, που σε κοιτάει κατάματα και την ξεστομίζει.

Ένα απ’ τα πράγματα που δυσκολεύει κάθε άνθρωπο είναι να παραδεχτεί τα λάθη του. Να ομολογήσει πως έκανε κάτι «κακό» και να κοιτάξει στα μάτια το γεγονός πως δεν είναι τέλειος. Είναι, όμως, πολύ γενναίο και δείχνει αυτοπεποίθηση κι αυτογνωσία όταν το κάνει.

Ένα απ’ τα πράγματα που οφείλουμε να μαθαίνουμε στα παιδιά μας είναι αυτό, λοιπόν. Να μπορούν να μας μιλάνε και να μας εκμυστηρεύονται –ακόμη κι αν ανησυχούν για την ενδεχόμενη δική μας επίπληξη– οτιδήποτε κι αν κάνουν και χρήζει γονικής παρέμβασης. Σαφώς και δεν είναι απλό να επιτευχθεί κι έγκειται στις προσωπικότητες και στους χαρακτήρες γονέων και παιδιών για το πόσο εύκολα μπορεί να συμβεί. Θέλει πολλή προσπάθεια –ειδικά απ’ τη μεριά τη δική μας– να εντρυφήσουμε στα μυαλά και στις καρδιές αυτών των ευαίσθητων πλασμάτων πως οι γονείς είναι δίπλα τους, κι ακόμη κι αν τα μαλώσουν το κάνουν από αγάπη και για το δικό τους καλό. Εννοείται πως ακραίες μορφές τιμωρίας είναι ανεπίτρεπτες, όπως κι ακραίες «βλακείες».

Η εμπιστοσύνη που πρέπει να χτίσουμε στις σχέσεις με τα παιδιά μας δε διαφέρει καθόλου μ’ εκείνη την εμπιστοσύνη που χτίζουν οι άνθρωποι μεταξύ τους γενικότερα. Χρειάζεται σταθερή ειλικρίνεια, πολλή συζήτηση, αμέτρητο θάρρος, υγιές θράσος, αυθεντικότητα και πολλή αγάπη. Καθημερινά κι αδιαλείπτως. Η σχέση γονέα-παιδιού, όμως, έχει έναν επιπλέον βαθμό δυσκολίας, αφού έχουμε να κάνουμε ουσιαστικά μ’ έναν κενό καμβά όπου καλούμαστε εμείς να ζωγραφίσουμε τον χαρακτήρα που θα σχηματίσει το σπλάχνο μας και θα τον κουβαλάει μια ζωή -τις περισσότερες φορές.

Αν, λοιπόν, μας δει να λέμε ψέματα σε συγγενείς και φίλους, ή να προσπαθούμε να κουκουλώσουμε μια δική μας χαζομάρα, για να γλυτώσουμε τις συνέπειες, θα κοπιάρει αυτούσιο αυτό που κάνουμε, γιατί θα θεωρήσει πως αφού το κάνουν η μαμά κι ο μπαμπάς έτσι είναι το σωστό. Πρέπει πρώτοι εμείς να δείξουμε ότι παραδεχόμαστε τα λάθη μας στις σχέσεις μας γενικότερα και πολύ περισσότερο στο ίδιο το παιδί μας. Να του μάθουμε πως όταν ζητάμε συγγνώμη δεν το κάνουμε για να αποφύγουμε ενδεχόμενες τιμωρίες, αλλά γιατί το εννοούμε και θα προσέξουμε να μην το επαναλάβουμε.

Του μαθαίνουμε να υπολογίζει κι εκείνο τις συνέπειες των πράξεών του, αφού δε ζούμε ολομόναχοι σ’ αυτόν τον πλανήτη και κάθε δική μας δράση έχει μια ανάλογη αντίδραση. Η πίστη κι η κατανόηση πως η τελειότητα είναι ουτοπία, για κάθε ανθρώπινο ον, θα βοηθήσει κι εκείνο κι εμάς να προσπαθούμε συνεχώς να αυτοβελτιωνόμαστε, χωρίς αυτό να σημαίνει πως θα μετατραπούμε σε άβουλα και δουλικά πλάσματα. Την ίδια αντιμετώπιση θα πρέπει να ‘χει κι εκείνο προς τους άλλους, φυσικά. Να μάθει να ακούει, να δέχεται συγγνώμες και να προσπαθεί με τη σειρά του να σταθεί αντάξια δίπλα σε ανθρώπους που αγαπάει.

Οι ισορροπίες είναι εξαιρετικά ευαίσθητες –γενικότερα όταν μεγαλώνεις παιδιά– κι ειδικά στο κομμάτι της ειλικρίνειας και της εμπιστοσύνης δίνονται καθημερινοί αγώνες για να γίνουν τα θεμέλια συμπαγή σαν μπετόν αρμέ. Στόχος είναι να ξέρουν τα μικρά μας ανθρωπάκια πως είμαστε εκεί στα εύκολα και στα δύσκολα. Όχι για να κρίνουμε και να κατακρίνουμε –μόνο–, αλλά και για να συμπαρασταθούμε, ν’ ακούσουμε απλώς το πρόβλημά τους, ή και να προσπαθήσουμε μαζί τους να βρούμε μια λύση σε ό,τι τους απασχολεί.

Το –καλοπροαίρετο–  ειλικρινές κι άμεσο ενδιαφέρον ποτέ δεν έβλαψε κανέναν. Αντίθετα –για εμάς, εκείνους τους εξαιρετικά ρομαντικούς και ρεαλιστές ταυτόχρονα– συνεχίζει να μας δίνει δύναμη πως οι άνθρωποι δεν είναι κακοί από πεποίθηση.