Πέρα από το γεγονός ότι θα ήταν τουλάχιστον άβολο να σε «πιάσουν» επ’ αυτοφώρω οι γονείς σου να φασώνεστε με το ταίρι σου, ή να ακούσεις εσύ βογκητά πίσω από την κλειστή πόρτα της κρεβατοκάμαράς τους, υπάρχουν τρομακτικά σενάρια αντίστοιχης φύσης που μπορούν να έχουν και τους δυο σας (γονείς και παιδιά) ως θεατές. Όπως, για παράδειγμα, το να παρακολουθείτε οικογενειακώς ταινία όπου οι πρωταγωνιστές, κάποια στιγμή, καβαλούν ο ένας τον άλλον, σε σκηνές που θα κρατάνε βασανιστικά πολύ.
Κάπως έτσι, ας πούμε, βλέποντας τη σκηνή που η Μπέλα Μπάξτερ ανακαλύπτει τον συναρπαστικό κόσμο των ατελείωτων οργ@σμών, θα σε πιάσει ξερόβηχας ή ακατάπαυστη πολυλογία με σκοπό να αποπροσανατολίσεις τους γονείς σου ή εκείνοι εσένα, ή ακόμα χειρότερα, θα μείνεις βουβός, να παρακαλάς να περάσει η μαύρη ετούτη ώρα και να τελειώσει το κορίτσι. Τι κι αν οι ερωτικές σκηνές είναι σχεδόν αναπόσπαστο κομμάτι των ταινιών πλέον, τι κι αν λέμε ότι έχουμε συμφιλιωθεί με την ιδέα του γυμνού σώματος και της ερωτικότητας, μια φορά, το να δεις Poor Things με τους γονείς σου ξέροντας το πόσο σ3ξ περιέχει η ταινία, δε θα σου προσφέρει μια ήρεμη και χαλαρή βραδιά. Όπως και κάθε ταινία που περιέχει ρεαλιστικές, μακρές και ωμές ερωτικές σκηνές (κι αν το έχεις ήδη κάνει, περαστικά σου).
Σκηνοθέτες σαν τον Λάνθιμο, που επιλέγουν να το προχωράνε ένα βήμα παραπάνω και καμιά φορά να το παρατραβάνε για να κάνουν εσκεμμένα τον θεατή να αισθανθεί έξαψη ή αμηχανία, δε δημιουργούν αυτό που λέμε «ταινίες για όλη την οικογένεια». Σε συνέχεια της άποψης αυτής, το γιατί όταν βρισκόμαστε μπροστά από μια τέτοια σκηνή μαζί με τους γονείς μας κοκαλώνουμε ή ιδρώνουμε από αμηχανία, είναι αρκετά εύκολο και σύνθετο ταυτόχρονα να αναλυθεί. Ακόμα κι αν είμαστε ανοιχτοί για την ερωτική μας ζωή, ακόμα κι αν μοιραζόμαστε μαζί τους πράγματα, ακόμα κι αν θεωρούμε και τους γονείς μας κι εμάς σ3ξουαλικά θετικούς ανθρώπους, υπάρχει ένα όριο που τραβιέται -ακόμα κι υποσυνείδητα- μεταξύ του πόσος ερωτισμός «επιτρέπεται» να υπάρξει ως θέμα συζήτησης, σε μια οικογενειακή στιγμή.
Πέρα από το λογικό και προφανές, δηλαδή το ότι ο ίδιος σου ο εγκέφαλος απορρίπτει το να ερεθίζεσαι με τους γονείς σου στο δίπλα κάθισμα, υφίσταται και το κοινωνικό ταμπού. Κι όσο πιο πίσω πηγαίνουμε στις γενιές, τόσο πιο έντονο γίνεται. Από τα προξενιά, την ιδέα της παρθενίας, τη ρευστή σ3ξουαλικότητα, τη σ3ξουαλική απελευθέρωση (ή μη) και πάει λέγοντας. Αν λοιπόν είστε από κοινού θεατές σκηνών με μια gen Z αισθητική, μην απορείς γιατί νιώθεις άβολα βλέποντάς τις με έναν boomer. Το πώς αντιμετωπίζει μια γενιά την έννοια του σ3ξ, σαφώς κι επηρεάζει το πόσο άνετα αισθάνεται να συζήτα γι’ αυτήν, να την εντάσσει στο πλαίσιο της τέχνης, να μεταφράσει τον συμβολισμό της και πάει λέγοντας.
Αυτό δε σημαίνει ότι και οι γονείς επιθυμούν να αισθάνονται άβολα μπροστά σε αυτές τις σκηνές, βλέποντάς σε βουβό, ή πως είναι το καλύτερό τους να σχολιάζουν αρνητικά, ή να εκφράζουν (ή όχι) απορίες για πράγματα που θα ήθελαν να έχουν την απάντηση. Δεν είμαστε και πολύ μακριά από τις εποχές όπου κανένας γονιός δεν επιχειρούσε να μιλήσει για το σ3ξ και γενικά το τι περιλαμβάνει αυτό. Δεν είμαστε μακριά από τις εποχές που έπρεπε να ψάξεις μέχρι και σε εγκυκλοπαίδεια -που λέει ο λόγος- για να μάθεις κάποια πράγματα για την ανατομία και το σώμα σου. Η σ3ξουαλική αγωγή, που έμμεσα περιλαμβάνει και μια σκηνή σ3ξ σε μια ταινία, είναι κομμάτι της λογικής στη χώρα μας, που θέλει παιδιά και γονείς να μιλάνε για οτιδήποτε, εκτός από αυτή. Θεωρούμε ότι είναι κάτι απαγορευμένο, κάτι ενδεχομένως βρώμικο, κάτι που σίγουρα δε χωράει σε μια οικογενειακή βραδιά βλέποντας ταινιούλα. Επομένως, στη θέαση έστω κι ενός φιλιού μπροστά στους γονείς μας, από τους πρωταγωνιστές της οθόνης, μπορεί να προκληθεί από ένα μικρό τσίμπημα αμηχανίας, μέχρι και το να ανεβάσουμε δέκατα. Αφού δεν το έχουμε συζητήσει ή αναλύσει μαζί τους, πώς ξέρουμε ποια είναι η γνώμη τους;
Ναι, υπάρχουν ταμπού γύρω από το γυμνό και το σ3ξ, ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας. Κι αυτό που τα συντηρεί ή τα σπάει, είναι το πώς έχουμε μεγαλώσει και τι είδους ελευθερίες έχουμε αποκτήσει απέναντι στο σώμα μας, με οδηγούς τους γονείς μας στο ταξίδι τη βιολογίας. Καταλαβαίνουμε τι μας συμβαίνει και γιατί; Είναι οι γονείς μας σε ετοιμότητα να εξηγήσουν οτιδήποτε έρχεται σταδιακά να μας αλλάξει; Είτε έχει να κάνει με το σώμα μας είτε με τη συμπεριφορά μας. Γιατί, αν ναι, ίσως να μας φέρει σε αμηχανία μια σκηνή σ3ξ στην οθόνη, αλλά σίγουρα δε θα μας ακουμπήσει παραπάνω.
Ας μη θυμώνουμε, όμως, με τους γονείς μας κι ας μη μένουμε κολλημένοι στα ταμπού μας. Ας δοκιμάσουμε με απλά πραγματάκια. Όπως, την επόμενη φορά που θα τύχει να είμαστε θεατές σε τέτοιου είδους σκηνές, αντί να τις αφήσουμε να περάσουν σαν να μη συνέβη τίποτα, να αστειευτούμε, να ξορκίσουμε την αμηχανία. Είναι κι αυτό μια λύση, γιατί και πόσο Λάνθιμο να αντέξεις χωρίς λίγο χιούμορ;
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου