Τα social είναι πλέον κομμάτι της ζωής μας και μας επιτρέπουν να παρακολουθούμε και τις ζωές άλλων. Είναι η νέα εξελιγμένη μέθοδος του «τη στήνω έξω απ’ το σπίτι του ανθρώπου που με ενδιαφέρει με total black look ώστε να μάθω πώς περνάει στην καθημερινότητά του». Σίγουρα είναι πιο ασφαλής τρόπος απ’ το να κρύβεσαι ή να τρέχεις σε μέρη που συχνάζει το πρόσωπο για να δεις με ποιον είναι και τι κάνει. Με ένα μόνο κλικ είσαι κοντά του, μπορείς να μάθεις πού βρίσκεται και ποια είναι η παρέα του και να αποκτήσεις πρόσβαση σε πληροφορίες για τα πρόσωπα τα οποία συναναστρέφεται -αν τύχει και έχουν ανοιχτό προφίλ.
Μέσα σε μια δεκαετία τα social έχουν εξελιχθεί με ραγδαίους ρυθμούς. Σύνηθες είναι πλέον η πρώτη προσέγγιση να γίνεται μέσα από την οθόνη, ενώ έχει παρατηρηθεί ότι πιο πολύ γελάμε μπροστά από οθόνες με αυτά που μας στέλνουν παρά όταν βρισκόμαστε με άλλους. Είναι πλέον ρουτίνα να μπεις να δεις τι παίζει με τους followers. Έχει μάλιστα εξελιχθεί τόσο όλο αυτό που πλέον υπάρχουν και εφαρμογές που προδίδουν ποιος σταμάτησε να σε ακολουθεί. Μπορείς να έχεις πλήρη έλεγχο της κοινωνικής σου ζωής και να δείχνεις πόσο ωραία περνάς στον κυβερνοχώρο. Φυσικά τα πρόσωπα με τα οποία θα το μοιραστείς και οι πληροφορίες που θα κοινοποιήσεις είναι καθαρά προσωπικό ζήτημα.
Όλα καλά όσο εσύ έχεις τον έλεγχο στο τι ανεβάζεις, στο ποιος σε ακολουθεί και ποιον ακολουθείς και στον χρόνο που αφιερώνεις στα social. Η κατάσταση όμως αρχίζει και ξεφεύγει όταν ασυναίσθητα το κινητό γίνεται προέκταση του χεριού σου, ενώ κάθε μισή ώρα μπαίνεις να τσεκάρεις ποιος ακολούθησε ποιον και ποιος σταμάτησε να ακολουθεί ποιον. Εκεί παύει πλέον να είναι πλάκα και καταλήγει μορφή εθισμού.
Σε φιλικό επίπεδο συνήθως το check γίνεται από υπέρμετρο κοινωνικό ενδιαφέρον και κουτσομπολιό. Πλέον δε μας απασχολεί τι κάνει ο άλλος και αν περνάει καλά αλλά μας ενδιαφέρει αν κάνει κάτι παραπάνω από εμάς που τον κάνει πιο δημοφιλή και με περισσότερους followers. Η εξάρτηση από followers πηγάζει από δικές μας ανασφάλειες, ενώ μπορούμε να επηρεαστούμε από κάτι τόσο απλό και άνευ σημασίας. Όταν η κατάσταση αφορά το υποψήφιο ταίρι τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο περίεργα. Πριν γνωριστείς με κάποιον για τα καλά έχεις κάνει έρευνα στο προφίλ του και μαθαίνεις ακόμα και τι χρώμα κάλτσες του αρέσει να φοράει. Φυσικά στην αρχή όταν κάποιος σε προσεγγίζει μέσω social θες να ξέρεις έστω από πού κρατάει η σκούφια του γιατί οι κίνδυνοι είναι αρκετοί. Μπορούμε να παραδεχτούμε ότι έχει και λίγη πλάκα να ψάχνεις το προφίλ κάποιου για να τον γνωρίσεις κάπως καλύτερα, από ένα σημείο και μετά όμως μπορεί να καταλήξει σε εμμονή και σε αδιακρισία. Τα πράγματα γίνονται ακόμη χειρότερα όταν παρακολουθούμε το ταίρι μας στα social, όταν μας γίνεται έμμονη ιδέα και προσπαθούμε με κάθε τρόπο να ανακαλύψουμε κάποια ύποπτη κίνηση. Τα like, τα follow, τα follow back, τα reactions μοιάζουν να κρύβουν κάτι περισσότερο από μια τυπική σχέση και φέρνουμε το ταίρι σε δύσκολη θέση όταν ζητάμε να απολογηθεί χωρίς να έχει δώσει κανένα απολύτως δικαίωμα.
Δε θα μπορούσε να πει κανείς ότι τα social βοήθησαν και πολύ στο να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη στις ανθρώπινες σχέσεις, ούτε ότι έκαναν κάποιον καλύτερο άνθρωπο. Φυσικά υπάρχουν και άτομα που κρατάνε ισορροπίες και τα χρησιμοποιούν με μέτρο. Τα social έδωσαν ένα έναυσμα να γίνουμε πιο καχύποπτοι και ανασφαλείς απ’ ότι ήμασταν πριν εμφανιστούν. Η ανάγκη μας να ελέγξουμε κάποιον προέκυψε γιατί μας το επέτρεψαν και μάλιστα μας το έδωσαν με τον πιο απλό τρόπο χωρίς να δυσκολευτούμε.
Το θέμα με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ότι μας δίνουν πολλές δυνατότητες, τις οποίες εμείς πρέπει να αποφασίσουμε πώς θα χρησιμοποιήσουμε. Μας προσφέρουν πληθώρα πληροφοριών που άλλοι αξιοποιούν στο έπακρο κι άλλοι όχι και τόσο με αποτέλεσμα να φαίνονται βουνό. Όσο ξεπερνάμε τα υγιή όρια, τόσο πιο εθισμένοι και εξαρτημένοι θα είμαστε. Καλό θα ήταν να έχουμε περισσότερη εμπιστοσύνη στους ανθρώπους μας και να μην προσπαθούμε να ερμηνεύσουμε τα διαδικτυακά τους βήματα, γιατί καμιά φορά καταλήγουμε να βλέπουμε φαντάσματα εκεί που δεν υπάρχουν.
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.