Είναι γεγονός ότι ο καθένας έχει τη δική του μοναδική προσωπικότητα. Όσο κι αν μοιάζουμε με κάποιους άλλους, υπάρχουν πράγματα που μας ξεχωρίζουν. Ο τρόπος που μιλάμε, σκεφτόμαστε, αντιδράμε, ως ένα βαθμό πάντα θα διαφέρει από των υπολοίπων. Μεγάλο ιδανικό που στοχεύουμε να φτάσουμε, είναι να σεβόμαστε ο ένας τον άλλον, να αποδεχόμαστε, όπως λέμε το «διαφορετικό». Το «διαφορετικό» δεν αφορά μόνο τις μεγάλες κατηγορίες καταγωγή, θρησκεία, οικονομικό στάτους και ούτω καθεξής, αλλά και όλα εκείνα τα στοιχεία που συγκροτούν την προσωπικότητά μας.
Βέβαια, τα όρια της αποδοχής και της ανοχής είναι λεπτά. Όσο και να θέλουμε να μας αποδέχονται γι’ αυτό ακριβώς που είμαστε, άλλο τόσο πρέπει να προσαρμοζόμαστε σε κάθε είδους σχέση που κάνουμε στη ζωή μας. Προσαρμοζόμαστε όχι με την έννοια του αλλάζουμε χαρακτήρα και δείχνουμε ένα ψεύτικο πρόσωπο κατά πώς μας συμφέρει. Αλλά με την έννοια του ανάλογα με τι άνθρωπο έχω να κάνω, φροντίζω να του φέρομαι ανάλογα.
Πιο συγκεκριμένα, ας πάρουμε την περίπτωση ενός ανθρώπου που του αρέσει να τα λέει «χύμα». Είναι ευθύς, καυστικός, δε μασάει τα λόγια του. Με γεια του, με χαρά του. Έχει απέναντί του έναν άλλον άνθρωπο, που εύκολα πληγώνεται από λόγια. Όπως περιμένει από τον δεύτερο να τον αποδεχτεί, έτσι κι αυτός πρέπει να κάνει μια μικρή υποχώρηση και να προσέξει τα λόγια του όταν θα μιλήσουν μεταξύ τους.
Ο καθένας έχει συνήθειες, άλλες καλές κι άλλες κακές. Δεν είναι εύκολο ν’ αλλάξει τις κακές και κανένας δεν περιμένει να γίνεις άλλος άνθρωπος από τη μια στιγμή στην άλλη. Όμως, όλοι μπορούμε να κάνουμε μια προσπάθεια να είμαστε περισσότερο ευέλικτοι, ειδικά απέναντι στους αγαπημένους μας ανθρώπους. Αν, δηλαδή, μια συνήθειά μου πληγώνει έναν αγαπημένο μου φίλο, θα προσπαθήσω να τη μετριάσω, να σκεφτώ δυο φορές προτού την κάνω μπροστά του.
Η ευγένεια είναι μεγάλο προσόν. Η αληθινή, η ατόφια ευγένεια, δύσκολα βρίσκεται. Πήξαμε στις τυπικότητες και τις ψευτοευγένειες για τα μάτια του κόσμου. Ο άνθρωπος που είναι ευγενής, φωνάζει από μακριά. Μπορεί να ‘χει δέκα κακές συνήθειες, αλλά σπάνια θα σε φέρει σε δύσκολη θέση. Έχει την ευαισθησία να «μαζέψει» τον εαυτό του, όπου και όταν χρειάζεται.
Καλώς ή κακώς, οι σχέσεις είναι εν μέρει συμβάσεις σιωπηλές. Είναι αυτονόητο, ή τουλάχιστον θα έπρεπε να είναι, ότι κάποια πράγματα, συνήθως μικροπράγματα, που κάνεις για τον άλλον, είναι καθαρά θέμα ευγένειας. Όχι τυπικής, αλλά ανθρώπινης. Γιατί καταλαβαίνεις ότι έτσι πρέπει να φέρεσαι στους ανθρώπους γενικότερα, πόσο μάλλον σ’ αυτούς που νοιάζεσαι.
Σ’ έναν κόσμο κρίσης, που πολλά γύρω μας καταρρέουν, ας σκεφτούμε τουλάχιστον την ηθική κρίση. Ας κοιτάξουμε να είμαστε περισσότερο άνθρωποι, να διατηρήσουμε κάποιες βασικές αξίες, όπως η ευγένεια κι ας έχουμε στο νου ότι τα προβλήματα λύνονται καλύτερα ή λιγότερο ανώδυνα όταν έχουμε καλές σχέσεις με τους γύρω μας. Άλλωστε, οι γονείς μας από μικρά μας μάθαιναν ότι, όπως θέλουμε να μας φέρονται, έτσι πρέπει να φερόμαστε κι εμείς.
Επιμέλεια κειμένου: Κατερίνα Κεχαγιά