Όταν ακούτε τη λέξη (βιντεο)παιχνίδι, πιθανότατα φαντάζεστε μια διασκεδαστική ενασχόληση, που σας αποφορτίζει μετά από μια έντονη και αγχωτική μέρα και σας βοηθάει να χαλαρώσετε και να ξεχαστείτε από τις έγνοιες τις καθημερινότητας. Αν τώρα σας έλεγα πως τον περασμένο Μάρτιο η πλατφόρμα Steam (μία από τις μεγαλύτερες πλατφόρμες ψηφιακής διανομής παιχνιδιών παγκοσμίως) λάνσαρε ένα βιντεοπαιχνίδι με concept έναν άντρα-τιμωρό που εκδικείται τις γυναίκες βιaζοντας, βaσaνίζοντας ακόμα και σκοtώνοντάς τις; Σωστά διαβάσατε. Ο λόγος για το βιντεοπαιχνίδι “No Mercy”, που ενθάρρυνε τους παίκτες να «κατακτούν» και να «υποτάσσουν» τις γυναίκες, ενώ παράλληλα τους παρότρυνε να “μη δέχονται ποτέ το όχι ως απάντηση”.
Το παιχνίδι κυκλοφόρησε από την εταιρεία Zerat Games και ήταν διαθέσιμο στην πλατφόρμα gaming, Steam. Ο παίκτης τού No Mercy ήλεγχε έναν αρσενικό χαρακτήρα, ο οποίος τιμωρούσε το γυναικείο φύλο με το να επιδίδεται σε πράξεις αιμομιξίας, βιaσμού και ακραίας σeξουαλικής βίας. Το υλικό μάρκετινγκ για το παιχνίδι ανέφερε μάλιστα τα εξής: «Σε αυτό το παιχνίδι θα γίνεις ο χειρότερος εφιάλτης κάθε γυναίκας, ή μάλλον: το καλύτερο κ@@λί που είχε ποτέ. Ο στόχος σου είναι απλός: μην αφήσεις κανένα μ@@νί χωρίς γα@@σι, αφού αυτό είναι το μόνο πράγμα που θέλουν όλες. Ποτέ μη δέχεσαι το «όχι» ως απάντηση.» Σε άλλα σημεία εντός του παιχνιδιού υπήρχαν προτροπές προς τους παίκτες να «πάρουν αυτό που τους ανήκει» και να μη δείξουν «κανένα έλεος».
Αμέσως μετά την κυκλοφορία τού παιχνιδιού, πολλές οργανώσεις που μάχονται για την προάσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων και για την εξάλειψη την έμφυλης βίας κατά των γυναικών (Collective Shout και National Center on Sexual Exploitation) ξεκίνησαν καμπάνια για την απαγόρευση τού παιχνιδιού και την απομάκρυνσή του από όλες τις πλατφόρμες gaming. Έντονες ήταν και οι αντιδράσεις μεμονωμένων χρηστών στα ΜΚΔ. Μετά από τις μαζικές αντιδράσεις η Zerat Games στις 10 Απριλίου αφαίρεσε το No Mercy από την Steam.
Ωστόσο, οι δημιουργοί τού παιχνιδιού δεν έχασαν την ευκαιρία να υπερασπιστούν το δημιούργημά τους με μια εκτενή δήλωση σχετικά με την κατάργησή του και ταυτόχρονα πρόσκληση προς την παγκόσμια κοινότητα να φέρεται περισσότερο ανοιχτόμυαλα απέναντι στο περιεχόμενο ενηλίκων. Συγκεκριμένα, ο εμπνευστής τού παιχνιδιού ανέφερε στη γραπτή ανακοίνωσή του: «Καταλαβαίνω πλήρως ότι για πολλούς ανθρώπους τέτοια πράγματα είναι ίσως αηδιαστικά, αλλά κατά τη διάρκεια του σ#ξ, οι άνθρωποι πρέπει να κάνουν πραγματικά ό,τι θέλουν, αρκεί να μη βλάπτουν κανέναν. Αν μετά την ανάγνωση [της δήλωσής μας] εξακολουθείτε να πιστεύετε ότι ένα τέτοιο παιχνίδι δε θα έπρεπε να έχει δημιουργηθεί, δεχτείτε την ειλικρινή μας συγγνώμη. Παράλληλα όμως, θα θέλαμε να είστε πιο δεκτικοί και ανοιχτόμυαλοι προς τα ανθρώπινα φετίχ, που δε βλάπτουν κανέναν, ακόμα κι αν σε εσάς φαίνονται αηδιαστικά. Αυτό εξακολουθεί να είναι απλώς ένα παιχνίδι, και παρότι πολλοί προσπαθούν να το παρουσιαστούν σαν κάτι περισσότερο, παραμένει και θα συνεχίσει να είναι απλώς ένα παιχνίδι.»
‘Οσον αφορά την εταιρεία Zerat Games, ελάχιστα είναι γνωστά για αυτήν. Δε διαθέτει επίσημη ιστοσελίδα, λογαριασμό στα social media, ούτε και οποιαδήποτε άλλη καταγεγραμμένη δραστηριότητα πέρα από το No Mercy. Η πλήρης απουσία δημόσιας παρουσίας είναι φυσικό να εγείρει σοβαρά ερωτήματα για τη φύση και την ταυτότητα της εταιρείας, τη φυσική τοποθεσία της, καθώς και για τις προθέσεις πίσω από την κυκλοφορία του εν λόγω περιεχομένου.
Όσο σοκαριστικό και αν είναι το συγκεκριμένο δημιούργημα και το γεγονός πως κάποιοι το εμπνεύστηκαν και το διέθεσαν σε πλατφόρμα προσβάσιμη πολύ εύκολα ακόμα και σε ανήλικους παίκτες, δεν είναι η πρώτη φορά που βιντεοπαιχνίδι με φρικτά βίαιη θεματική έχει απαγορευτεί μετά από αντιδράσεις τής παγκόσμιας κοινότητας. Το 2019, η Valve αναγκάστηκε να αποσύρει το βιντεοπαιχνίδι Rαpe Day (Ημέρα Βιaσμού), στο οποίο ο παίκτης αναλάμβανε το ρόλο ενός ψυχοπαθούς που βίaζε γυναίκες κατά τη διάρκεια μιας αποκάλυψης ζόμπι.
Η εμφάνιση περιεχομένου ανάλογου προς το No Mercy και το Rαpe Day καθώς και η υπερασπιστική γραμμή που επέλεξε η δημιουργός εταιρεία, αποδεικνύουν περίτρανα πως είναι πολύ εύκολο να προωθήσεις την απανθρωποποίηση και την άκρατη βία (εντονότερα ακόμα στον ψηφιακό κόσμο), αρκεί να τις ενδύσεις με τον μανδύα τής ελευθερίας έκφρασης και του open-mindedness. Όσο και αν επιμένουν όμως από την Zerat Games πως το δημιούργημά τους είναι απλώς ένα παιχνίδι και τίποτε περισσότερο, όποιος έχει διαβάσει ιστορία, γνωρίζει πολύ καλά, πως φρικτά ιστορικά γεγονότα, ακόμα και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, ξεκίνησαν από τους εμπνευστές τους ως “αθώα” παιχνίδια. Πριν από τον Β’ Π.Π. το επιτελείο των Χίτλερ και Γκέμπελς είχε δημιουργήσει παιχνίδια για παιδιά, στα οποία νικητής θα ήταν όποιος στον τερματισμό είχε κατορθώσει να σκοtώσει τους περισσότερους Εβραίους. Η κατάληξη των παιχνιδιών αυτών, μας είναι πλέον γνωστή…
Το ζήτημα λοιπόν είναι βαθύτερο και η αντιμετώπισή του καθίσταται ολοένα και πιο επιτακτική στην εποχή τής ανεξέλεγκτης ψηφιοποίησης. Υπάρχει ανάγκη για θέσπιση αυστηρού νομικού πλαισίου, που θα αντιμετωπίζει τέτοιο περιεχόμενο ως ψηφιακή προσομοίωση εγκληματικής συμπεριφοράς και προτροπή για βία εναντίον συγκεκριμένων κοινωνικών, φυλετικών κ.α. ομάδων. Χρειάζεται αυστηρό διεθνές νομικό πλαίσιο για παιχνίδια με ακραίο περιεχόμενο καθώς και πρόβλεψη για νομική ευθύνη για τις πλατφόρμες που δημιουργούν και διανέμουν τέτοιο υλικό. Πέρα από αυτά καίριας σημασίας είναι η σωστή ψηφιακή παιδεία, ώστε στην εποχή τής πιθανής εξομοίωσης κάθε βίαιης και εγκληματικής συμπεριφοράς, να είμαστε όλοι ενήμεροι και ευαισθητοποιημένοι σχετικά με τις συνέπειες τέτοιων ενασχολήσεων στην ψυχοσύνθεση και δράση μας, καθώς και στη λειτουργία τού ανθρώπινου εγκεφάλου.
A, και το όχι, είσαι υποχρεωμένος να το δεχθείς ως απάντηση.
Συντάκτης: Πετράννα Ανθεαράκη
