Το μεγαλύτερο λάθος της κοινωνίας είναι ότι εγώ κι εσύ ανατραφήκαμε με τη νοοτροπία του «τι θα πει ο κόσμος». Ρίζωσαν μέσα σου προκαθορισμένα και στενόμυαλα πρότυπα που σε έχρισαν ενοχικό κι επικριτικό για ό,τι παρέκκλινε απ’ αυτά. Τυποποιήθηκες βαθμιαία και το σημαντικότερο υποτάχθηκες στη μαζικοποίηση άνευ όρων.
Μιλώντας χύμα λοιπόν, η κοινωνία είναι το σύνολο των ατόμων. Εγώ κι εσύ είμαστε κομμάτι της. Την ορίζουμε, τη μεταποιούμε κι αν θελήσουμε πραγματικά την καταρρίπτουμε. Μα σοβαρά τώρα, το πόσο ανοιχτόμυαλο και χειραφετημένο κομμάτι της είσαι, είναι καθαρά θέμα επιλογής. Εσύ λοιπόν, πόσο διαλέγεις να ‘σαι όταν παραπονιέσαι για τη χαβούζα της κοινωνίας, αλλά εκείνη αμετάκλητα για κάποιο λόγο δεν αλλάζει και συνεχίζει να επιδοκιμάζει κάθε παλιομοδίτικο στερεότυπο;
Οριοθετείς, τελικά, την επιρροή της παλαιολιθικής νοοτροπίας στη ζωή σου όπως πρέπει; Υποθέτω ότι για να θεωρηθείς προοδευτικός κι υπέρμαχος της διανοητικής εξέλιξης θα πρέπει πρώτα ν’ απεξαρτηθείς από την ντροπή και τις ερινύες που σου φύτεψαν στην κεφάλα κάποτε οι δικοί σου κι οι μεγαλύτεροι για να μην κάνεις «αυτό που δεν πρέπει», να μην είσαι «αυτό που δεν αρέσει».
Το θέμα είναι ότι για να κάνεις κάτι τέτοιο χρειάζονται κότσια και θράσος κι απορία το ‘χω να σε ρωτήσω. Πού βρίσκεται η διάθεσή σου να πατήσεις τα κατάλοιπα, ν’ αντιδράσεις και να ξεχωρίσεις από τη μάζα των προβάτων που συνωστίζονται σε αγέλες, που μετατρέπονται σε λύκο όταν «προσβάλλεται» η αισθητική τους και σπεύδουν να ξεσκίσουν τη «σκύλα» που αρνείται να γίνει κι αυτή αρνάκι σαν κι αυτούς;
Γιατί ξέρεις κάτι, βρε φίλε; Είναι πρέπον και μπράβο σου να στηρίζεις την Πρόνοια για τα παιδιά ενδοοικογενειακής βίας που έτυχε άδικα να έχουν ανάξιους γονείς και γι’ αυτό να τους αφαιρεθεί το δικαίωμα της κηδεμονίας. Αλλά είναι εξίσου άδικο να τα καταδικάζεις να μεγαλώσουν στα ορφανοτροφεία και να τους στερείς αγάπη από μία άλλη οικογένεια, μόνο και μόνο επειδή οι γονείς, σ’ αυτήν την περίπτωση, είναι ομοφυλόφιλοι και κατά τη γνώμη σου, πρότυπο σκάρτο. Και πες μου τώρα ότι το πρότυπο ανατροφής στα ιδρύματα είναι μακράν καταλληλότερο!
Πόσες φορές πάλεψες να με πείσεις ότι ο κόσμος χρειάζεται παγκόσμια ειρήνη κι ότι είμαστε όλοι άνθρωποι που έχουμε δικαίωμα στη ζωή; Μου ‘πες, τότε, ότι η ελευθερία είναι το πολυτιμότερο αγαθό και σε είδα να μοστράρεις στα κανάλια και να χτυπιέσαι στα οδοστρώματα φωνάζοντας ότι οι πρόσφυγες πολέμου, οι αλλοδαποί, οι αλλόθρησκοι θα σου αλλοιώσουν τον πολιτισμό κι ότι δεν τους χωράει ο τόπος. Έτρεξες κακήν κακώς να τους διώξεις και τελικά μου απέδειξες ότι η δημοκρατία ενέχει άνετα δικτατορία και φασισμό αν την παραμελήσεις.
Κι ύστερα προσπάθησες να με πείσεις ότι τελικά ξεφορτώθηκες τις παρωπίδες και πλέον αποδέχεσαι ό,τι εξοκείλει. Είπες ότι είσαι υπέρμαχος της σεξουαλικής απελευθέρωσης μα σε είδα να θυσιάζεις στο βωμό του κουτσομπολιού και της ξεφτίλας άντρες και γυναίκες που την έκαναν πράξη, ξεχνώντας πως χθες μπορεί –και καλά έκανες– να ήσουν ένας απ’ αυτούς.
Κατηγόρησες τον αριθμό των ερωτικών συντρόφων και τη σεξουαλική προτίμηση για ανηθικότητα κι ανωμαλία. Κι όσο άνετος κι αν μου το ‘παιξες για την επιλογή του παιδιού σου, ήξερα πως κατά βάθος ιδιοποιήθηκες τη στενοκεφαλιά που απολογούσουν πως μισούσες.
Κατονόμασες τρελούς και προβληματικούς παιδιά χωρισμένων γονιών, ανθρώπους που χρειάστηκαν ψυχολογική βοήθεια γιατί αρρώστησαν στις απαιτήσεις των οπισθοδρομικών, που ταλαιπωρήθηκαν με οικογενειακά, ενόχους, φυλακισμένους, τοξικομανείς, αριστερούς, οραματιστές και φιλόδοξους. Ανθρώπους που θέλησαν να ξεφύγουν απ’ τα όρια των «δεν είναι σωστά πράγματα αυτά» και «πρέπει να είσαι καθώς πρέπει», εσύ ο ίδιος που θεωρητικά καταδίκασες τον «καθωσπρεπισμό», τους έβαλες σε καραντίνα στην πράξη.
Μείωσαν, έβρισαν, απομόνωσαν και κατηγόρησαν μπροστά στα μούτρα σου ανθρώπους για την εμφάνιση, τη νοοτροπία, τον τρόπο ζωής, το κοινωνικό κύρος και τη διαφορετικότητα. Άπλωσαν το δάχτυλο κι έδειξαν ακόμη κι εσένα. Τάισαν το σεξισμό και υποτίμησαν το ίσο δικαίωμα ανδρών και γυναικών. Κώλωσες να υπερασπιστείς την προοδευτικότητά σου διαδηλώνοντας, παρ’ όλο που χθες έλεγες στους φίλους ν’ ανοίξουν τα μυαλά τους και τη σκέψη τους, μπας και σωθεί ο κόσμος. Διαπίστωσες την ανισότητα, μα δεν έβγαλες άχνα!
Πιπίλισες την καραμέλα του φιλελεύθερου και την επόμενη μέρα το βούλωσες κοιτάζοντας τους συντηρητικούς και ξεστομίζοντας σιγανά ότι έχουν δίκιο, από φόβο μη σε κατακρίνουν ή μη στιγματιστείς. Συμμετείχες στην υπεράσπιση και τη διατήρηση απαρχαιωμένων αντιλήψεων. Σε είδα να φάσκεις και ν’ αντιφάσκεις μέρα με τη μέρα. Στιγμάτισες μόνος σου το ριζοσπαστισμό ως αντικείμενο κατάχρησης της ηθικής. Και ποιας ηθικής, της δικής τους;
Κατηγορείς την κοινωνία ολάκερη για τη σεμνότυφη φύση της και την τάση της να εξουδετερώνει ό,τι δεν ακολουθεί πιστά τις πεποιθήσεις της – και ν’ αποπροσανατολίζει με φαμφάρες τη κοινή γνώμη. Τις πρωτόγονες, ανάρμοστες πεποιθήσεις για τον 21ο αιώνα που διανύουμε πιο «εξελιγμένοι» από ποτέ.
Μα όταν βγήκες από την πόρτα τους σπιτιού σου –που εσωκλείει την πραγματικότητά σου για να μην τη δει κανείς και ντραπείς κλασικά– χώθηκες στο τσούρμο που περνούσε κι ενσωματώθηκες παρά τις «επαναστατικές» σου ιδέες για την εξάλειψη των διακρίσεων και της επιβολής ισοπεδωτικών ηθικοκοινωνικών κανόνων. Κι όλα αυτά δεν έχουν καμία σχέση με πολιτική μα με πολιτισμό!
Αλλά αφού, όπως προείπαμε, η κοινωνία είσαι εσύ, δεν πρόκειται ν’ αλλάξει αν δεν απαγκιστρωθείς εσύ πρώτα από το «μεσαίωνα» που σπιλώνει τον κόσμο που μας έχτισαν!
Γι’ αυτό κι όταν μου λες ότι είσαι ανοιχτόμυαλος, ξανασκέψου το. Είσαι όντως τελικά;
Επιμέλεια Κειμένου Χριστίνας Σούκη: Πωλίνα Πανέρη
Συντάκτης: Χριστίνα Σούκη
