Εργάζομαι άρα υπάρχω. Αυτό λοιπόν είναι πλέον το ρητό που κυριαρχεί στις μέρες μας. Εποχή που η εργασία είναι η κυρίαρχη προτεραιότητα του ανθρώπου, κάνοντας πέρα οποιαδήποτε άλλη άυλη επιθυμία.
Βεβαίως η κλιμάκωση στον χώρο αυτό περικλείει ένα ευρύτατο φάσμα, από μεγαλοστέλεχος επιχειρήσεων έως και μερεμετάς σε οικοδομές και ποιος ξέρει πόσο ακόμα συνεχίζεται η κλίμακα αυτή, άνωθεν και κάτωθεν. Σε όποιο όμως σκαλοπάτι κι αν βρεθείς ή ήδη βρίσκεσαι, ένα είναι το σίγουρο, το στάνταρ, το εδραιωμένο, το κατεστημένο. «Ο πελάτης έχει πάντοτε δίκιο».
Ένα ρητό που μετρά χρόνια πολλά στην πλάτη του, από γεννήσεως marketing τουλάχιστον, κάνει κάθε αφεντικό υπερβολικά απαιτητικό και δένει τα χέρια μη δίνοντας ελευθερία κινήσεων στους εργαζόμενους.
Ο πελάτης λοιπόν έχει πάντα δίκιο, άγραφος νόμος, με βαρύτητα όμως εθιμικού δικαίου.
Κάτι όμως λείπει απ’ το άγραφο αυτό φανταστικό καταστατικό του νόμου νούμερο ένα στην υπερβιομηχανία των πωλήσεων. Λείπει κάτι που εμποδίζει τη δουλοποίηση του εργαζομένου. Αυτό, φίλοι μου, είναι το δίκιο του εργάτη. Ακολουθώντας πιστά τον νόμο αυτόν, μην αφήνοντας παραθυράκι ελαφρυντικού, δίνεται η εντύπωση στον όποιον πελάτη πως τον υπηρετεί ο εργαζόμενος.
Μέγα λάθος. Μιλάμε για ενωμένη Ευρώπη, για παγκοσμιοποίηση, για ελεύθερη διέλευση παροχών, υπηρεσιών κι εργαζομένων, μιλάμε για ελευθερία της αγοράς και παρ’ όλα αυτά, παραμένουμε σε τέτοια μεσαιωνικά πρότυπα;
Ο πελάτης φυσικά κι έχει δίκιο διότι πληρώνει κι επιζητά τα αντίστοιχα, όμως δίκιο έχει κι ο εργαζόμενος, ο οποίος βρίσκεται εκεί για ώρες ατελείωτες εξυπηρετώντας χαμογελαστός και πάντα ευδιάθετος τον κόσμο. Ο εργαζόμενος που είναι υποχρεωμένος κάθε φορά που πηγαίνει στη δουλειά να φορά το χαρούμενο πρόσωπό του, να ξέχνα όλα του τα προβλήματα και να στέκεται επαξίως στα πόδια του και τις απαιτήσεις της επιχείρησης.
Πρέπει να θυμόμαστε πως είναι εκεί για να μας εξυπηρετεί κι όχι να μας υπηρετεί, αυτά τελείωσαν ήδη απ’ τον Μάιο του 1968. Ναι, τότε που το δίκιο του εργάτη εδραιώθηκε. Μην κοιτάς που πλέον τρέχουμε σε θάλασσες κι ακτές να το χαρούμε, κάποτε σήμαινε πολλά.
Έχεις δίκιο, αγαπητέ μου πελάτη, όταν είσαι απαιτητικός με τρόπο σωστό, όταν είσαι ευγενικός και σέβεσαι τον απέναντί σου ως άνθρωπο αρχικά, χωρίς να τον θεωρείς εργαλείο της επιχείρησης ή δούλο σου, όταν μαθαίνεις να λες «ευχαριστώ» και «παρακαλώ» για την εξυπηρέτησή σου και τέλος όταν είσαι σωστός στον ρόλο του πελάτη.
Έχεις σκεφτεί ποτέ να βρεθείς στη θέση του κάθε σερβιτόρου που του μιλάς άσχημα κι απότομα γιατί άργησε ο καφές σου; Έχεις αναρωτηθεί ποτέ πόση υπομονή χρειάζεται για να αντέξεις την αθλιότητα που κουβαλάνε οι άνθρωποι όταν ξεσπάνε τα νεύρα τους και τη μιζέρια τους πάνω σε αυτόν που δεν τους φταίει σε τίποτα και θα τους φερθεί άψογα παρά το ύφος και την αγένειά τους;
Όχι, αγαπητέ πελάτη, δεν έχεις πάντα δίκιο. Δεν έχεις πάντα δίκιο όταν ζητάς τη μεγαλύτερη απόδοση με το μικρότερο κόστος. Στη ζωή αυτή παίρνεις αυτό που πληρώνεις και τίποτα παραπάνω. Το έχεις μάθει αυτό από τη δουλειά σου, αλλά μάλλον για σένα οι υπάλληλοι σε καταστήματα εστίασης που είναι εκεί για να σε εξυπηρετούν είναι παιδιά κατώτερου Θεού και δεν τα γνωρίζουν.
Ξυπνά πελάτη, ταρακούνησε το μυαλό σου και κατάλαβε πως το δίκιο κερδίζεται δεν είναι έμφυτο κι όταν το έχεις, μάθε να το διεκδικείς σωστά σαν έλλογο ον με κριτική σκέψη και κατανόηση. Κατανόηση προς τον συνάνθρωπο.
Επιμέλεια Κειμένου Θεοδόσιου Ραβανού: Πωλίνα Πανέρη