Συχνά, όταν τα πράγματα γύρω μας ησυχάζουν, βρίσκουμε χρόνο να κάνουμε την αυτοκριτική μας. Είναι εκείνη η στιγμή που αναρωτιέσαι πώς πήγε ο χρόνος σου, τι άλλαξε και, αν άλλαξε κάτι, σε ποια κατεύθυνση σε οδήγησε. Τώρα πια, ακόμα και οι εφαρμογές που χρησιμοποιείς —όπως το Spotify ή το Strava αν είσαι δρομέας— σου προσφέρουν στατιστικά για το χρόνο που πέρασε. Σου δείχνουν μουσικά μοτίβα, χιλιόμετρα που έτρεξες, μικρές συνήθειες που συνθέτουν τη ζωή σου. Αυτά τα μικρά δεδομένα συχνά λειτουργούν σαν καθρέφτες για το πώς προχώρησες.

Όταν ήσουν παιδί, η αυτοκριτική ήταν πιο υποσυνείδητη. Τότε, οι ερωτήσεις ήταν πιο απλές: «Τι θέλεις να σου πάρουν;» ή «Ήσουν καλό παιδί;». Πιθανότατα, χωρίς πολλή σκέψη, απαντούσες «ναι», γιατί αυτό εξασφάλιζε το δώρο. Τώρα όμως, η ανάλυση έχει περάσει σε άλλο επίπεδο. Πλέον, περνάς ώρες να σκέφτεσαι ακόμα και ένα απλό σχόλιο ή βλέμμα που δέχτηκες. Κι αν το μοιραστείς με την παρέα σου, οι συζητήσεις επεκτείνονται και στη δική τους μέρα, με κριτικές και αλληλεπιδράσεις που συχνά προσθέτουν βάθος.

 

Πώς καταλαβαίνεις ότι μεγάλωσες

Ο χρόνος που περνά δε μετριέται μόνο με τα κεράκια στην τούρτα σου. Ίσως το πιο έντονο σημάδι είναι όταν αντιλαμβάνεσαι πόσος καιρός πέρασε από κάποιο σημαντικό γεγονός. Για μένα, ήταν όταν είδα τα πρώτα γκρίζα μαλλιά — ή μάλλον όταν παρατήρησα ότι δεν ήταν πια τόσο λίγα. Εσύ μπορεί να το ένιωσες όταν έχασες κάποιον αγαπημένο σου άνθρωπο. Είναι εκείνη η στιγμή που, ξαφνικά, κάνεις μια αναδρομή στις κοινές σας στιγμές, νιώθεις ένα κενό και συνειδητοποιείς πως μεγαλώνεις.

Για πολλούς, η απώλεια είναι το πρώτο μεγάλο σοκ που μας γεμίζει ωριμότητα. Όταν φεύγει ένας παππούς, μια γιαγιά ή, σε πιο δύσκολες περιπτώσεις, ένας γονιός, νιώθεις να αλλάζεις. Η αναγκαστική διαχείριση αυτών των συναισθημάτων φέρνει ευθύνες, αποφάσεις και μια νέα προοπτική. Ξαφνικά, βλέπεις ότι δεν είσαι πια παιδί, κι αυτό είναι μια από τις πιο καθοριστικές εμπειρίες για να καταλάβεις ότι μεγάλωσες.

Παράλληλα, κοιτάζεις τους δικούς σου ανθρώπους. Οι ρυτίδες, οι αλλαγές στο σώμα ή στον τρόπο που μιλούν, ακόμα και τα μικρά πράγματα που κάνουν καθημερινά, σου θυμίζουν ότι όλοι αλλάζουμε. Είναι σαν μια συλλογική υπενθύμιση ότι ο χρόνος δεν αφήνει κανέναν πίσω. Εκτός, φυσικά, αν έχεις πιει το ελιξίριο της νεότητας ή έχεις τις δυνάμεις του Κάπτεν Αμέρικα — αν και αυτά τα πράγματα συμβαίνουν συνήθως μόνο στις ταινίες.

 

Οι αλλαγές στις συνήθειες

Ένας άλλος τρόπος να αντιληφθείς το πέρασμα του χρόνου είναι οι αλλαγές στις συνήθειές σου. Θυμάσαι πότε ξεκίνησες κάτι νέο; Ή πότε σταμάτησες κάτι που κάποτε θεωρούσες δεδομένο; Μπορεί να ήταν το πρώτο πρωινό ξύπνημα για γυμναστική ή η απόφαση να κόψεις τον καφέ το απόγευμα. Όταν συνειδητοποιήσεις πόσος χρόνος πέρασε από τότε που το αποφάσισες, δεν μπορείς παρά να παραδεχτείς ότι ο χρόνος τρέχει.

 

Ο χρόνος ως φίλος και όχι ως εχθρός

Αν αυτό το κείμενο σε έκανε να σκεφτείς τον χρόνο σαν εχθρό σου, δεν ήταν αυτή η πρόθεση. Ήθελα απλώς να σου δείξω πώς ο χρόνος μπορεί να μας αλλάξει, αλλά και να μας δώσει ευκαιρίες να εξελιχθούμε. Όπως κι εγώ, μπορεί να ένιωσες λίγο μελαγχολία καθώς διάβαζες αυτές τις σκέψεις, αλλά, στο τέλος της ημέρας, ο χρόνος είναι αυτός που μας δίνει τα εργαλεία να μεγαλώσουμε.

Σου εύχομαι, την επόμενη φορά που θα αναλογιστείς πόσο καιρός πέρασε, να το κάνεις με χαμόγελο. Να θυμηθείς όλα όσα κατάφερες, όλα όσα άλλαξες και όλα όσα σε περιμένουν ακόμα. Και, ποιος ξέρει, ίσως συνειδητοποιήσεις ότι ο χρόνος δεν είναι μόνο ένας δείκτης που μας θυμίζει ότι μεγαλώνουμε, αλλά κι ένας τρόπος να μετράμε τις στιγμές που έχουν πραγματικά σημασία.

Συντάκτης: Ιωάννης Μουζάκης
Επιμέλεια κειμένου: Αγγελική Θεοχαρίδη