Μηχανικοί: δημιουργούν έναν κόσμο που δεν υπήρχε

Μηχανικός∙ ένα άτομο που κάνει εικασίες ακρίβειας σε αναξιόπιστα δεδομένα, τα οποία πιθανότατα παρέχονται από εκείνους που αμφισβητούν τις συγκεκριμένες γνώσεις. Ή αλλιώς, κάποιος ο οποίος ενθουσιάζεται για πράγματα που δεν ενδιαφέρουν κανέναν άλλο και λύνει προβλήματα που κανείς δε γνώριζε ότι υπάρχουν.

Πρόκειται για μια αναφορά στους μηχανικούς του πολυτεχνείου. Δεν προσπαθώ να τους βγάλω από πάνω, ούτε να αναλύσω πόσο παρεξηγημένο επάγγελμα ασκούν, καθώς είναι ευρέως γνωστό πως τα πολυτεχνεία είναι απ’ τις πιο περιζήτητες σχολές και κατατάσσονται στα γνωστά «επαγγέλματα κύρους», κάτι που επιβεβαιώνουν και τα μόρια εισαγωγής αυτών των σχολών που αγγίζουν τον ουρανό.

Το πρώτο πράγμα που σκέφτονται, κατά κύριο λόγο, οι άνθρωποι όταν ακούνε τη λέξη «μηχανικός» είναι ένας κύριος, γύρω στα 55, με μια λερωμένη από λάδια μπλε σαλοπέτα, που κρατάει στο χέρι του ένα γαλλικό κλειδί. Κάποιοι άλλοι, πιο κοντά στον άλλο ορισμό του μηχανικού, φαντάζονται ένα κοκαλιάρη άνθρωπο, με γυαλιά, πίσω από έναν υπολογιστή, να υπολογίζει όλη μέρα κι εγώ δεν ξέρω τι.

Μηχανικοί, λοιπόν, δεν είναι τίποτα από αυτά τα δύο και δεν μπορώ να εξηγήσω ακριβώς τη χαρακτηριστική τους εμφάνιση, όχι μόνο γιατί ποικίλει, αλλά γιατί αυτοί οι άνθρωποι είναι σχεδόν πάντα κρυμμένοι στα παρασκήνια. Είναι οι αφανείς ήρωες. Γιατί τους αποκαλώ ήρωες, σιγά, και τι έκαναν; Δε σώζουν ζωές όπως οι γιατροί ούτε σβήνουν φωτιές όπως οι πυροσβέστες. Μα δεν υπάρχουν μόνο οι ήρωες που σώζουν τον κόσμο, αλλά κι αυτοί που τον βοηθάνε να εξελιχθεί. Διότι οι αποφάσεις των μηχανικών στον επαγγελματικό χώρο θα έχουν ισχυρό αντίκτυπο στην κοινωνία και το περιβάλλον. Διότι οι μηχανικοί θα πρέπει να θέσουν τα όρια και τις προδιαγραφές για αειφόρο ανάπτυξη και νέες προοπτικές.

Όλοι γνωρίζουν ποιος είναι ο Νιλ Άρμστρονγκ –ο πρώτος άνθρωπος που πάτησε στο φεγγάρι κι είπε «Ένα μικρό βήμα για έναν άνθρωπο, ένα μεγάλο άλμα για την ανθρωπότητα»– ποιος, όμως, γνωρίζει το όνομα των ανθρώπων που το έκαναν αυτό δυνατό; Αυτών που είχαν την ιδέα του συγκεκριμένου πυραύλου και της συγκεκριμένης αποστολής, αυτών που τα σχεδίασαν όλα (μεταφορικά αλλά κυρίως κυριολεκτικά), αυτών που επέβλεψαν την κατασκευή τους. Αυτών που δεν έπρεπε να κάνουν ούτε ένα λάθος, γιατί μιλάμε για το διάστημα κι εκεί πέρα τα λάθη δε διορθώνονται.

Αντίστοιχα, υπάρχουν κι εκείνοι οι μικροί ήρωες που σκαρφίζονται κι υλοποιούν τεχνητά μέλη του ανθρώπινου σώματος, ασχολούνται με τη ρομποτική (που αποτελεί τον ορισμό του μέλλοντος), σχεδιάζουν κινητήρες αεροσκαφών κι αυτοκινήτων, όχι μόνο Formula 1 αλλά κάθε αυτοκινήτου που λειτουργεί σε αυτόν το κόσμο. Εκείνοι που ασχολούνται με το πώς θα σώσουν το περιβάλλον μέσω μηχανισμών, με τις χημικές ουσίες κάθε ενεργής μηχανής και με το πώς είναι δυνατό να φτιάξουν ένα χώρο που θα χωράει τους διπλάσιους ανθρώπους από αυτούς που προορίστηκε αρχικά να χωρέσει.

Από ένα πράγμα τόσο απλό και καθημερινό όπως η κατασκευή ενός σπιτιού μέχρι το πιο εξωπραγματικό γεγονός που έχεις ακούσει ότι μπορεί να εφευρεθεί, όπως η κατασκευή μιας τεχνητής καρδίας. Όλα αυτά που σκέφτηκε απλά ένα μυαλό, τα σχεδίασε και τους έδωσε ζωή, βασισμένος στους νόμους της μηχανικής, της φυσικής και των μαθηματικών. Έκανε μια σκέψη, τόσο ακραία και πρωτότυπη για τον άνθρωπο κι έπειτα την υλοποίησε.

Τελικά αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι τόσο αφανείς όσο νομίζουμε. Μπορεί να μη γνωρίζουν πολλοί ποιος είναι ποιος και τι δημιούργησε ο καθένας από αυτούς για αυτόν τον κόσμο, αλλά πρέπει να ξέρουν ότι είναι παντού γύρω τους. Απ’ το σπίτι που μένουν, μέχρι το αεροπλάνο που θα δουν να πετάει στον ουρανό. Απ’ το μηχάνημα που βοηθάει τους ασθενείς να αναπνέουν μέχρι το διαστημικό σταθμό που βγήκε στις ειδήσεις Και φυσικά χρειάζονται πολλά άτομα και διαφορετικά επαγγέλματα για να πραγματοποιηθούν όλα αυτά. Απλά από αυτούς ξεκινάει η νέα ιδέα.

Όλοι ανακαλύπτουν σταδιακά έναν κόσμο που υπάρχει ήδη και προσπαθούν, με τη σειρά τους, να τον βελτιώσουν και να τον αναπτύξουν, με βάση τα δεδομένα που έχουν ήδη στα χέρια τους. Οι μηχανικοί, όμως, δημιουργούν έναν κόσμο που δεν υπήρξε ποτέ πριν.