«Κάποτε θα ‘ρθουν να σου πουν
πως σε πιστεύουν, σ’ αγαπούν
και πώς σε θένε
Έχε το νου σου στο παιδί,
κλείσε την πόρτα με κλειδί
ψέματα λένε…»
Ακούς μάνα; Ναι μάνα, σ’ εσένα μιλάω και στην κάθε μάνα εκεί έξω που πασχίζει να ζήσει και να μεγαλώσει τα παιδιά της μέσα σε μια εποχή βάρβαρη που τεμαχίζει όνειρα ετσιθελικά, κόβει φτερά νεογέννητων παιδιών με μιας και αμφιβάλλεις τελικά αν ζεις ή επιβιώνεις.
Το ξέρω μάνα, Ελένη, Γιώτα, Κατερίνα, Μαρία έχεις να πληρώσεις ένα κάρο λογαριασμούς, να τρέξεις στη δουλειά σου και να την υπηρετήσεις σωστά, σαν καλός στρατιώτης -άλλωστε επί καθημερινής βάσεως κυριαρχεί η απειλή της απόλυσης-, έχεις τα άγχη σου και τις πιέσεις σου και ώρες ώρες νιώθεις ότι θα σκάσεις.
Αισθάνεσαι πως φτάνεις στα όρια σου και πανικοβάλλεσαι. Τι θα φάνε τα παιδιά, ποιος θα πάει να τα πάρει από το σχολείο, πότε θα προλάβεις να τους αγοράσεις καινούρια παπούτσια και τετράδια και πώς θα τα πας στη γιορτή της μικρής, τώρα που χάλασε το αμάξι και το έχεις για επισκευή.
Πατέρα κι εσύ άκου. Ναι πατέρα, σ’ εσένα μιλάω, Χρήστο, Δημήτρη, Θοδωρή, Αλέξανδρε. Κι εσύ δεν πας πίσω. Είσαι ο κορμός της οικογένειας, όλα από τα χέρια σου περνούν. Έχεις το γραφείο σου και ένα σωρό υποχρεώσεις, ασχολείσαι διαρκώς με μια δουλειά που πλέον μόνο χρήματα μπορεί να σου προσφέρει κι αυτά μισά. Το ξέρω, για να ζήσεις τα παιδιά.
Έχεις κουραστεί. Τα επίπεδα ενέργειας σου πέφτουν. Το παλεύεις αρκετά και πελαγώνεις. Πατάς πάνω στις προσωπικές σου απολαύσεις, τα όποια χόμπι και ευχαριστήσεις σου και τρέχεις κι εσύ διαρκώς. Ύστερα από μια μέρα κόλαση, το μόνο που θες είναι να κάτσεις στην πολυθρόνα και να χωθείς στα άδυτα του δελτίου των οχτώ. Για τίποτα άλλο δεν έχεις αντοχές.
Δύσκολη εποχή να μεγαλώσεις παιδιά, ομολογουμένως. Στα μάτια τα δικά μου οι γονείς φαντάζουν ήρωες πραγματικότητας, χωρίς κάπα και σπαθιά φυσικά, ωστόσο ναι, με μαγικές δυνάμεις. Δυνατότερη όλων τους και σύμμαχος εξ ‘ορισμού; Ο χρόνος. Πώς αλλιώς;
Θέλουν χρόνο τα παιδιά και μια αγκαλιά ζεστή να αισθανθούν αγάπη. Δε θέλουν δώρα σε κουτιά με περιτύλιγμα χρυσό, ούτε παιχνίδια ηλεκτρονικά κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο. Θέλουν απλά να είσαι εκεί.
Έχουν ανάγκη να μοιράζεσαι στιγμές μαζί τους, να τα πονάς, να τα νιώθεις και σε ένα στραβοπάτημα να τ’ αρπάξεις απ’ το χέρι και να τους πεις «Όλα καλά, αυτό δεν είναι τίποτα, λίγο πάγο θα βάλουμε, είμαι εγώ εδώ» και να τα αγκαλιάσεις.
Και σε μια ανάξια εποχή να τα διδάξεις, επιβάλλεται. Αξίες γραμμένες στα χαρτιά και σε ιντερνετικά τεφτέρια, έννοιες καθοριστικές του γένους μας αξίζει να ειπωθούν και με παραβολές συμβολικές να στεριώσουν κάπου στο μικρό και τρυφερό τους μυαλουδάκι. Δημοκρατία, αξιοπρέπεια, αλληλεγγύη, σεβασμός, ηθική. Υπάρχουν μέσα στα παιδιά όλα αυτά και είναι η αλήθεια τους, να το θυμάστε.
Δώστε τους ερεθίσματα, να έχουν κεραίες τεντωμένες και να τους μιλάτε. Όχι μωριουδακά, μα ανθρώπινα. Σα να ‘χετε απέναντί σας κάποιο συνομήλικο. Σεβαστείτε τα.
Επικοινωνήστε μαζί τους και μην τα ακυρώνετε. Τα παιδιά ζητούν αλήθειες και μόνο αυτές εκτιμούν. Το ψέμα το μυρίζονται από χιλιόμετρα και πληγώνονται, νιώθουν πως τα υποτιμάς και πιστέψτε με, δεν τους αξίζει διόλου.
Όλα αυτά λοιπόν, είναι χρόνος. Και να του δίνετε σημασία. Μαζί με αυτόν και στα παιδιά σας, το ορόσημο τη ζωή σας. Τη ζωή σας. Μην πέφτετε στις πλάνες των χρημάτων, μη σας παραπλανεί αυτή η καθημερινότητα η τρελή, δεν το αξίζετε, αλλά ούτε κι εκείνα.
Τα παιδιά χρειάζονται πρότυπα και δυο χέρια ζεστά να τα αγκαλιάσουν, να τους φιλήσουν το μέτωπο για καληνύχτα, να τους διαβάσουν ένα παραμύθι. Έχουν την τάση να ρωτούν διαρκώς και μάλιστα πολλά και καλά κάνουν. Ίσως οι ερωτήσεις τους είναι πολύ πιο βαθιές και ουσιαστικές από προβληματισμούς που πιθανότατα έχετε εσείς.
Σας χρειάζονται τα παιδιά και μην τους το στερείτε, διότι από αυτά, στον κόσμο όλο, σημαντικότερο νόημα ζωής δε θα βρείτε. Και όπως είχε ερμηνεύσει και ο αγαπημένος μου Παύλος Σιδηρόπουλος:
«Και όταν θα ‘ρθουν οι καιροί
που θα ‘χει σβήσει το κερί
στην καταιγίδα
Υπερασπίσου το παιδί
γιατί αν γλιτώσει το παιδί
υπάρχει ελπίδα…»