Ας ξεκινήσουμε από μια βασική αρχή αγαπημένοι μου. Όλοι οι άνθρωποι λέμε ψέματα. Άλλοι όσο πατάει η γάτα, ξέρετε αυτά που ονομάζουμε «της στιγμής» και άλλοι εθισμένοι σε αυτά, όσο πατάει ο ελέφαντας του δίνουν και καταλαβαίνει.
Ορισμένοι αρέσκονται σε αυτά τα μικρά της καθημερινότητας, αυτά που οι περισσότεροι τους δίνουν χίλια δίκια χαρακτηρίζοντάς τα ως αθώα, την ίδια στιγμή που κάποιοι έχοντας είδωλο τον Πινόκιο τα χρησιμοποιούν κατ’ επανάληψη. Δε θα κρίνω κανένα, δεν είμαι Θεός άλλωστε. Θα ήθελα όμως να αναλύσουμε λίγο τη φύση τους, μιας και πραγματικά κάποιες στιγμές τα θεωρώ απαραίτητα. Μάλιστα, καλά διαβάσατε. Απαραίτητα.
Είναι ανθρώπινα τα ψέματα και μάλιστα σύμφωνα με ειδικούς υπάρχει εγγενής προδιάθεση όλων μας σε αυτά μιας και είναι τα βασικά στοιχεία της εξελικτικής μας ανάπτυξης.
Συγχυστήκατε ήδη; Είστε τόσο υπέρμαχοι της ειλικρίνειας και της αλήθειας που απλά χωρίς καν να ρίξετε ένα βλέφαρο παρακάτω θέλετε να κλείσετε τη σελίδα; Κάντε το, ένα ακόμα ψέμα στον εαυτό σας θα πείτε. Σιγά το γεγονός! Μια είναι η αλήθεια και σας το λέω ξεκάθαρα, όλο θάρρος και σιγουριά. Τα ψέματα είναι απαραίτητα.
Ένα «Όλα θα πάνε καλά» στη φίλη Χριστίνα, που τα χέρια της πονάνε από τις τρυπημένες της φλέβες και τους ορούς. Τόσο καιρό βλέπετε εσώκλειστη στο νοσοκομείο με τον καρκίνο να της τρώει τα σωθικά έχει ανάγκη μια ένεση ζωής κι ελπίδας. Ένα χαμόγελο φωτεινό, ένα χάδι στο μέτωπο τρυφερό, αυτό το «Όλα θα πάνε καλά!» κι ας είναι το τέλος τόσο κοντά, τόσο γνωστό.
Στη γιαγιά της Ελένης που πάσχει από Αλτσχάιμερ, θα πούμε πως το Ελενάκι της έφυγε στο Λονδίνο για σπουδές και θα έρθει τα Χριστούγεννα, ή το Πάσχα να τη δει για διακοπές. Ναι, το Ελενάκι που βρέθηκε νεκρό στην Αττική οδό τα ξημερώματα με το φίλο του, πάνω σε μια μηχανή σκοτώστρα κι αίτιο τα λάδια.
Όχι, δε σας παρουσιάζω μια σκληρή πραγματικότητα, προκειμένου να αιτιολογήσω το ψέμα. Τα παραπάνω περιστατικά είναι βιωματικά με φυσικά fake ονόματα και ναι, είναι η αλήθεια μου.
Ας ελαφρύνουμε όμως λίγο το κλίμα, νιώθω σας πήρα από τα μούτρα με τη μία. Ας περάσουμε σε ψέματα απαραίτητα μεν, μικρότερης εμβέλειας δε. Τα λες κι εσύ κι εγώ κι εσύ κι εσύ!
«Τι ωραίο το νέο σου μαλλί, πολύ σου πάει», όλο χαρά και νάζι στον κολλητό σου, που φαίνεται να την είδε Λάζαρος από το «Είσαι το ταίρι μου» με μοϊκάνα πρασινάδα και χαμόγελο υπερηφάνειας στο μούτρο. Βασικά καθόλου δεν του πάει! Βασικά απορείς ακόμα κι εσύ με τον ίδιο σου τον εαυτό πως μπόρεσες να κρύψεις τη δυσαρέσκειά σου. Αλλά και εδώ το «αλλά» είναι μεγάλο, γιατί να του τη χαλάσεις τη ζαχαρένια; Αφού το βλέπεις! Γουστάρει μοϊκάνα! Τρίχες είναι άλλωστε, κόβονται, μακραίνουν και τα συναφή.
«Καλά μαμά, τρομερό το γλυκό!». Γιατί να σκοτεινιάσεις το προσωπάκι της που όλο το πρωί πάλευε για αυτή τη δόλια την καρυδόπιτα, μόνο για τα ωραία σου ματάκια; Ναι, η γιαγιά την κάνει καλύτερη, ναι η αλήθεια είναι πως δεν τρώγεται, αλλά δεν πρέπει κι εσύ με τη σειρά σου να της δώσεις ένα ελαφρύ χτύπημα στην πλάτη και να της πεις ένα μπράβο για την προσπάθεια; Κάνε το καλό και ρίχτο στο γιαλό που λένε, μη ξεχνάς άλλωστε το απίστευτο παστίτσιο της.
Ένα ψέμα την ημέρα το γιατρό τον κάνει πέρα κι είναι γεγονός. Ίσως όχι τόσο τακτικό, πολλές φορές όμως επιτακτικό.
Αναλογίσου, όλοι οι ερωτικοί σύντροφοι που θα περάσουν από τη ζωή σου –κι αν όχι όλοι γιατί υπάρχουν και εξαιρέσεις, οι περισσότεροι– ρωτάνε μετά το τέλος της σεξουαλικής πράξης «Μωρό μου, ήμουν ο καλύτερος;» όλο στόμφο, χαρά κι υπερηφάνεια. Σκέψου τώρα ν’ έλεγες την αλήθεια σε κάθε έναν από αυτούς. Θα ‘χες δημιουργήσει ένα κάρο ψυχολογικά. Κρίμα δεν είναι;
Γι ‘αυτό σας λέω, είναι απαραίτητα τα ψέματα. Όχι, δε μας κάνουν κακούς κι όχι δεν καλύπτουν απαραίτητα ανασφάλειες και κόμπλεξ όπως πολλοί υποστηρίζουν και καλά κάνουν. Είναι περισσότερο καθεστωτικό να πεις : «Σιχαίνομαι τους ψεύτες», παρά να συμφωνήσεις πως σε κάποιες φάσεις ναι, είναι –αν όχι ζήτημα ζωής και θανάτου– αναπαυτικά μαξιλαράκια που σε βγάζουν από μια δύσκολη θέση και πολλές φορές δίνουν και χαρά στον άλλο.
Ακόμα κι αυτά, τα πιο εσωτερικά που λέμε στον εαυτό μας, κρύβουν μια μεγάλη δόση αλήθειας. Παράδειγμα: «Δε μου λείπει, όχι. Δεν το θέλω, όχι. Να ‘ναι καλά με αυτή που είναι και τέλος.» Φυσικά και σου λείπει, φυσικά και τον θες, δε γουστάρεις να το χαίρεται η καινούρια αλλά εσύ, κι όμως σε αυτή τη φάση λειτουργεί ο εγωισμός σου και μόνο, και αυτό το ξέρεις καλά. Άρα κατά πόσο είναι αλήθεια τα φαινομενικά σου ψέματα, είναι άλλου παπά ευαγγέλιο.
Πολλές φορές η αλήθεια είναι η μεγαλύτερη πλανεύτρα, μιας και για τον καθένα από εμάς είναι απόλυτη και μία. Ένας πολύ αγαπημένος μου άνθρωπος λέει «Ό,τι αισθανόμαστε, είναι η αλήθεια μας» κι εγώ με τη σειρά μου συμπληρώνω πως «Το ψέμα είναι κομμάτι μας», άρα σε κάθε περίπτωση, αγαπώντας τα κομμάτια μας, αγαπάμε την αλήθεια μας και κατ’ επέκταση εμάς.
Ίσως το παραπάνω κείμενο είναι απλά μια φούσκα, ένα ψέμα που ποτέ δεν πίστεψα και σκάσει, ίσως βέβαια να είναι και ολόκληρη φιλοσοφία ζωής. Εγώ ξέρω, εσείς;
Συντάκτης: Μάρη Γαργαλιάνου
