Αντικειμενικά μιλώντας μόνο υποκειμενικό υπάρχει

Οπτικές γωνίες και τέτοιες ιστορίες. Δεν είναι δύσκολο να αναγνωριστεί το γεγονός πως όλα όσα συμβαίνουν εντός του εγκεφαλικού μας θαλάμου, όλες οι ιστορίες, οι αποφάσεις, οι γνώμες και οι κρίσεις που σχηματίζονται εκεί, περισσότερο σε λαβύρινθο παραπέμπουν, τυχαίο και χαώδη, παρά σε μια οργανωμένη κοσμική οντότητα. Όλα είναι άκρως προσωπικά και μονόπλευρα, δίχως αυτό να συνεπάγεται ούτε την ακρίβεια ούτε την ανακρίβεια της φύσης τους.

Δεν είναι δύσκολο δηλαδή να κοιτάξει κανείς τον εαυτό του και να πει πως είναι ένα υποκείμενο, να καταλάβει πως ο κόσμος που βλέπει τριγύρω του είναι η θέα που υπάρχει στην κορυφή του δικού του βουνού, αυτού του οποίου όλη η μάζα αποτελείται από τις δικές του εμπειρίες και τον προσωπικό του τρόπο διαχείρισης κι αφομοίωσης. Δεν είναι δύσκολο να κατανοηθεί, πως είτε στέκεσαι νικητής πάνω σε αυτό το λόφο δικιάς σου δημιουργίας, είτε λαβωμένος, είτε έχεις φυτρώσει ρίζες δίπλα σε κάποιο συγκεκριμένο δέντρο, είτε έχεις καταπλακωθεί από το όρος ολάκερο, είναι όλα θέμα επιλογής. Επιλογής κι άποψης. Μπορεί βέβαια κι όλα αυτά να είναι δύσκολα.

Η κατανόηση της ίδιας σου της φύσης και του τρόπου με τον οποίο αυτή, σχεδόν απτά, σχεδόν ολοκληρωτικά δημιουργεί και τη φύση που σε περιβάλλει είναι μάλλον πιο δύσκολη από ό,τι θα περίμενε κανείς. Πρώτα από όλα και νικητής να στέκεσαι, σίγουρος για την οπτική σου γωνία, αποφασισμένος κι αυτάρκης, κοιτώντας αφ’ υψηλού όλα όσα σε περιβάλλουν, είναι δυνατόν να μην έχεις πάρει χαμπάρι πως στέκεσαι πάνω σε φίνο αέρα. Το κατασκευασμένο από λαθεμένες απόψεις βουνό σου, σείει τη γη κάτω από τα πόδια σου καθώς γίνεται συντρίμμια, ενώ η οπτική γωνία σου δεν είναι τίποτα παρά μια οπτασία. Είναι ακόμα δυνατόν, καταπλακωμένος καθώς είσαι από το βάρος των γνωμών σου, καλυμμένος από μυριάδες επίπεδα διαφορετικών προκαταλήψεών σου, να μην μπορείς να δεις πλέον τα πράγματα έτσι όπως είναι. Να μην μπορείς να δεις, ουσιαστικά, τίποτα.

Γενικότερα, τα πάντα είναι υποκειμενικά. Ο κόσμος τριγύρω μας, όλα όσα θεωρούμε αξιώματα, σίγουρα, ή σωστά, είναι στην πραγματικότητα ένα συνονθύλευμα των επικρατέστερων, πιο δημοφιλών απόψεων της εποχής μας. Η πλειοψηφία κι όσα πιστεύει αυτή, μπορεί να δημιουργήσει μια άποψη, αλλά αυτό σε καμία περίπτωση δεν την καθιστά αξίωμα. Ειδικότερα, όλα όσα αντιλαμβανόμαστε εμείς οι ίδιοι για τις ζωές μας, είναι επίσης εξ’ ολοκλήρου υποκειμενικά. Αυτό μπορεί να γίνει αντιληπτό μέχρι και με τα πιο επιστημονικά και κατά συνέπεια «αντικειμενικά» παραδείγματα: Τίποτα δεν είναι αναγκαστικά αυτό το οποίο νομίζουμε ότι είναι. Όπως στο μικροσκοπικότερο επίπεδο που έχει αντιληφθεί η ανθρωπότητα, αυτό των κβάντων, τα πάντα συμπεριφέρονται ως ρευστά, άρα οτιδήποτε θεωρούμε εμείς στερεό, ακόμα και το ποτήρι που πιάνουμε για να πιούμε νερό, είναι σε κάποιο επίπεδο που δεν μπορούμε να κατανοήσουμε εμείς το ίδιο ρευστό με το περιεχόμενό του.

Ακόμα, τα πράγματα αλλάζουν μορφή και συμπεριφορά, αναλόγως με το αν κάποιος τα παρατηρεί, όπως τα ηλεκτρόνια που εναλλάσσουν τη μορφή τους μεταξύ σωματιδίου και κύματος στην περίπτωση που υπάρχει ή και δεν υπάρχει κάποιος παρατηρητής. Όταν υπάρχει λοιπόν σε τόσο θεμελιώδες επίπεδο η αντίληψη πως δεν είναι όλα έτσι όπως νομίζουμε και πως όλα όσα νομίζουμε κι ονομάζουμε σταθερά, έχουν κατά κάποιο τρόπο κι αυτά την υποκειμενική τους «άποψη» πάνω στο αν είναι ή όχι, τότε γιατί δεν μπορούμε με συνείδηση και αναλυτική σκέψη να ξεφύγουμε από τα βουνά των κρίσεών μας; Όταν εμείς οι ίδιοι, ως παρατηρητές, μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο που παρατηρούμε;

Τείνουμε να ταραζόμαστε, να αγχωνόμαστε, να θυμώνουμε, να δυσανασχετούμε, τείνουμε να κρίνουμε και να κρίνουμε και να κρίνουμε πράγματα, ανθρώπους και καταστάσεις, ξεχνώντας εντελώς πόσο βαθύτατα δεν κατανοούμε όσα μας περιβάλλουν. Ή ακόμα καλύτερα, ξεχνώντας πως πάντοτε τα κατανοούμε σύμφωνα με τις απόψεις που δημιουργούμε γι’ αυτά. Είναι δυνατόν λοιπόν, να ξεφύγουμε από τα προαναφερόμενα συναισθήματα για πάντα; Πιθανότατα όχι. Παραμένει σημαντικό όμως να κρατάμε στον νου μας, πως, όπως το ποτήρι, το βουνό των κρίσεών μας μπορεί στην πραγματικότητα να έχει την ιδιότητα του ωκεανού που απλώνεται στον ορίζοντα καλύπτοντας και προσφέροντας πολλαπλές διαφορετικές οπτικές γωνίες. Μπορούμε ακόμα να θυμόμαστε, πως το βουνό μας, μπορεί σε κάποιον να φαίνεται σαν λάκκος, τον οποίο σκάψαμε μόνοι μας και ρίξαμε τους εαυτούς μας μέσα.

Δεν υπάρχει κάτι που μπορούμε να κρίνουμε ποτέ σωστά, με ακρίβεια, όπως δεν υπάρχει και η δυνατότητα αποφυγής όλων των αρνητικών συναισθημάτων που δημιουργούνται μέσα μας, προς το μέσα μας και προς το έξω μας. Παρ’ όλα αυτά, έχουμε την ικανότητα να υπενθυμίζουμε στους εαυτούς μας πως μάλλον είναι η γνώμη μας για τα πράγματα, αυτή που βλέπουμε μετουσιωμένη εμπρός των ματιών μας κι όχι τα πράγματα, αυτά καθ’ αυτά. Ίσως έτσι, να υπάρχει και μεγαλύτερη καθαρότητα, μεγαλύτερη διαύγεια στη ματιά μας και στα όσα αυτή μάς υπαγορεύει.