Πολλές φορές στη ζωή μας αισθανόμαστε την ανάγκη να απολογηθούμε και να ζητήσουμε συγγνώμη. Η τάση αυτή μας είναι τόσο οικεία κάποιες φορές, σε βαθμό που καταλήγουμε να ζητάμε συγγνώμη και για πράγματα που δε χρειάζεται. Ναι καλά άκουσες, δεν οφείλεις συγγνώμες και εξηγήσεις για ό,τι συμβαίνει. Κυρίως δεν πρέπει να εξηγείς και να δικαιολογείς τις επιλογές που κάνεις στη ζωή σου. Αυτό γιατί σύμφωνα και με τους ψυχολόγους είναι δικαίωμά σου να έχεις ως προτεραιότητα τον εαυτό σου χωρίς ενοχές και χωρίς την ανάγκη να εξηγείς γιατί. Έλα λοιπόν να σου δείξω τις δέκα εξηγήσεις που δε χρειάζεται να δώσεις στους άλλους.
1. Προσωπικά όρια
Τα όρια σου σωματικά και ψυχολογικά υπάρχουν για κάποιο λόγο. Κυρίως για να τα σέβεσαι εσύ πρώτα και μετά οι άλλοι. Όποια και αν είναι τα δικά σου προσωπικά όρια, δε χρειάζεται να τα εξηγείς στους άλλους. Οφείλεις στον εαυτό σου να τα προστατεύεις και να διασφαλίζεις τη μη καταπάτησή τους από τους άλλους, όποιοι και αν είναι αυτή. Η θέσπιση των ορίων σου είναι το αναγκαίο συστατικό για μία ισορροπημένη ψυχική υγεία και για αυτό τα επικοινωνείς στον περίγυρο σου και τα υπερασπίζεσαι μόνο εφόσον νιώθεις πως παραβιάζονται. Δε χρειάζεται να τα εξηγήσεις μιας και τα όρια σου είναι καθαρά υποκειμενικά και ενδέχεται οι άλλοι να μην τα κατανοούν. Το μόνο που χρειάζεσαι από αυτούς είναι να τα σέβονται.
2. Επιλογές ζωής
Ωραίο πράγμα οι επιλογές. Το ακόμη καλύτερο ξέρεις ποιο είναι; Φυσικά πως και γι’ αυτές δε χρειάζεται να δώσεις εξηγήσεις. Τι θέλω να πω; Όποια επιλογή και να πάρεις, μικρή ή μεγάλη δεν έχει σημασία, θα έχει αντίκτυπο στην υπόλοιπη ζωή σου, οπότε υπόλογος είσαι μόνο στον εαυτό σου. Είτε η επιλογή σου έχει να κάνει με την καριέρα σου, με τη σχέση σου, με το αν ή όχι θα παντρευτείς ή θα κάνεις παιδιά, οι επιλογές που θα κάνεις αφορούν εσένα. Αν εσύ ικανοποιείσαι με αυτές και όσα συνεπάγονται, οι εξηγήσεις στους γύρω σου περισσεύουν.
3. Προσωπική φροντίδα
Με τον όρο προσωπική φροντίδα εννοούμε τη μέριμνα που λαμβάνουμε για τη σωματική, ψυχική και συναισθηματική υγεία. Σαφώς και δε χρειάζεται να εξηγείς γιατί μετά από μία κουραστική μέρα στη δουλειά, δε θέλεις να βγεις και χρειάζεσαι λίγο προσωπικό χρόνο να ηρεμήσεις και να χαλαρώσεις. Πίστεψέ με το έχεις περισσότερη ανάγκη από την έξοδο. Το να φροντίζεις τη σωματική, ψυχική και συναισθηματική σου υγεία, είναι ανάγκη που αν δεν καλύψεις το σώμα σου θα στο «φωνάξει». Οπότε φρόντισε το χωρίς τις ενοχές πως πρέπει να το εξηγήσεις στους άλλους, δε χρειάζεται.
4. Σχέσεις
Είτε δεν έχεις, είτε διατηρείς μία σχέση η οποία είναι φαινομενικά έξω από αυτά που επιτάσσει η κοινωνία, η προσωπική σου ζωή είναι αυτό ακριβώς, προσωπική και δεν οφείλεις εξηγήσεις σε κανέναν για το είδος της σχέσης που διατηρείς. Επιπλέον ακόμη και να είσαι μόνος, πάλι δεν είναι υποχρεωτικό να δώσεις εξηγήσεις. Ο τρόπος που θα επιλέξεις να ζήσεις την προσωπική σου ζωή και θα κυνηγήσεις την προσωπική σου ευτυχία, γιατί κι εδώ για επιλογές μιλάμε, είναι δική σου υπόθεση και ασφαλώς και δε θα δώσεις εξηγήσεις για το πως θα ζήσεις.
5. Διατροφικές συνήθειες
Και πάλι για επιλογές θα σου πω, απλά για διατροφικές. Είναι δικαίωμά σου να είσαι χορτοφάγος, να μην τρως κάποια φαγητά, να μη σου αρέσει η γλουτένη ή να τρελαίνεσαι για κρέας. Το τι θα φας, πότε και πώς είναι κάτι που αφορά εσένα και μόνο και δε χρειάζεται να εξηγείς γιατί κάτι δε το τρως ή τρως κάτι σε υπερβολικές ποσότητες, από αυτό που κάποιοι θεωρούν “normal”. Άλλωστε είναι προσωπική σου υπόθεση που επηρεάζεται από την οικογένεια, την υγεία ακόμη και τη θρησκεία σου, αλλά και πάλι δεν οφείλεις εξηγήσεις.
6. Διεργασία πένθους
Οποιαδήποτε απώλεια και να βιώσεις, από το θάνατο κάποιου αγαπημένου ως ένα χωρισμό αναπόφευκτα θα βιώσεις κι ένα είδος πένθους, το μέγεθος του βέβαια ποικίλλει ανάλογα με το είδος της απώλειας. Ο τρόπος με τον οποίο θα το βιώσεις και θα το επεξεργαστείς είναι κάτι που αφορά εσένα και μόνο. Σαφώς και δε θα μπεις στη διαδικασία εξήγησης για ένα τόσο σοβαρό και προσωπικό θέμα. Αν έχεις ανάγκη να απομονωθείς, δε χρειάζεται να αισθάνεσαι ενοχές για αυτό. Είπαμε το πως θα βιώσεις το πένθος σου είναι μία καθαρά προσωπική σου στιγμή.
7. Παρελθόν
Φυσικά και έχεις παρελθόν και ακόμη πιο φυσικά έχεις εμπειρίες από αυτό που διαμόρφωσαν ως ένα βαθμό αυτό που είσαι σήμερα. Ακόμη και αν το παρελθόν μας λειτουργεί κάπως ανασταλτικά για το παρόν μας, δεν οφείλουμε εξηγήσεις για αυτό. Το παρελθόν σου και τα τυχόν λάθη σου σε μαθαίνουν πως να γίνεις καλύτερος, αλλά δε σε καθορίζει και για αυτό ακριβώς δεν είναι κακό να μη το μοιραστείς με άλλους. Άλλωστε κι αυτό κομμάτι της δικής σου ζωής είναι.
8. «Όχι»
Το έχεις ακούσει πολλές φορές, θα μου επιτρέψεις να το πω άλλη μία, μάθε να λες όχι. Ξέρω τι θα πεις. Πως είναι φορές που δεν μπορείς να το πεις. Σκέφτηκες πως ακριβώς αυτές οι φορές ίσως είναι και αυτές που είναι πιο αναγκαίο να το πεις; Αν το όχι που σκέφτεσαι να πεις προστατεύει την ευημερία σου τότε επιβάλλεται να το πεις. Πρόσφατα κατάλαβα πως δε χρειάζεται και να το αιτιολογείς. Γιατί φυσικά και με το όχι σου γεννιέται και η επιθυμία να αιτιολογήσεις το γιατί είναι όχι. Να σου πω πως το όχι είναι από μόνο του ισχυρή λέξη και αρκεί.
9. Γονεϊκό στιλ
Η γονεϊκότητα είναι επάγγελμα και μάλιστα δύσκολο. Πολλές φορές ο τρόπος που επιλέγεις να μεγαλώσεις το παιδί ή τα παιδιά σου πέφτει θύμα σχολίων από τρίτους για το αν είναι σωστός ή όχι και έντονης κριτικής αν κατά τη δική τους ταπεινή γνώμη είσαι λάθος. Και πάλι θα σου πω πως δεν είναι δική τους δουλειά να κρίνουν και εσύ δε θα τους δώσεις εξηγήσεις. Ο τρόπος που διαπαιδαγωγείς και μεγαλώνεις τα παιδιά σου είναι και πάλι δική σου προσωπική επιλογή που δε χρειάζεται εξηγήσεις, ειδικά εφόσον τους παρέχεις ένα ασφαλές και υγιές περιβάλλον ανάπτυξης.
10. Ευτυχία
Αυτό που σε κάνει ευτυχισμένο, δε χρειάζεται να βγάζει νόημα στους άλλους. Μάλιστα αν οι άλλοι σε νοιάζονται δε θα ψάξουν καν να δουν αν τους βγάζει νόημα. Σημασία έχει τι σε κάνει ευτυχισμένο, όχι γιατί σε κάνει. Και αυτή απαρτίζεται από τις επιλογές που κάνεις και όπως σε κάθε άλλη επιλογή που σου ανέφερα έτσι κι εδώ, πολύ περισσότερο εδώ, δε χρειάζεται να δώσεις εξηγήσεις.
Αν καθίσεις να αναλογιστείς πως κάποια στιγμή στη ζωή σου ή και πολλές μπήκες στη διαδικασία να εξηγείς κάτι από όλα αυτά ή και όλα αυτά, θα καταλάβεις πως και μόνο στην ανάμνηση αγχώθηκες. Φαντάσου λοιπόν πόσο άγχος γλιτώνεις αν κατανοήσεις πως για τίποτα από όλα αυτά δεν οφείλεις εξηγήσεις. Η ζωή σου, οι αποφάσεις σου και οι επιλογές σου είναι καθαρά δική σου υπόθεση και οι εξηγήσεις περισσεύουν μιας και όσοι σε ξέρουν δεν τις χρειάζονται και σε όσους δε σε ξέρουν δεν οφείλεις εσύ να αναλώνεσαι σε εξηγήσεις, δικαιολογίες και ενοχές. Your life, your choices!
Επιμέλεια κειμένου: Αγγελική Θεοχαρίδη