Σε καθημερινή βάση, σημαντικό μέρος του χρόνου σου και συνεπώς της ζωής σου, το περνάς στον χώρο εργασίας σου. Φυσικάν δεν είσαι μόνος αλλά υπάρχουν κι άλλοι συνάδελφοι και ένα υγιές εργασιακό περιβάλλον αποτελεί το άλφα και το ωμέγα για να αποδίδεις τα μέγιστα, εκτός αν εργάζεσαι σε καθεστώς remote, οπότε δε σε πολύ νοιάζει.
Εφόσον, λοιπόν, περνάς μεγάλο χρονικό διάστημα μαζί τους, είναι δεδομένο πως θα δημιουργηθούν σχέσεις μεταξύ σας. Το να ανιχνεύεις περίεργες συμπεριφορές ή ακόμη και προβληματικές, ανάμεσα στους συναδέλφους σου, είναι σίγουρα πολύ βοηθητικό. Αντιμετωπίζεις τα προβλήματα που τυχόν προκύπτουν πριν προλάβουν να επηρεάσουν αρνητικά την ενέργειά σου, τα κίνητρα αλλά και τον συνολικό ενθουσιασμό της ομάδας. Εννοείται πως οι προβληματικές συμπεριφορές δεν αρχίζουν ή τελειώνουν στην τοξικότητα, αλλά κυρίως αυτή είναι που έχει ως αποτέλεσμα το burnout.
Πολλοί διστάζουν να παραδεχτούν πως αισθάνονται εξάντληση για να μην αμφισβητηθεί η ικανότητα και το πόσο πολύ αντέχουν στη δουλειά, ειδικά αν είναι από αυτούς που καλλιέργησαν αυτή την αίσθηση με πολύ κόπο. Οι ίδιες, όμως, αυτές ικανότητες που κάνουν έναν εργαζόμενο να ξεχωρίζει, όταν δεν εκτιμώνται ορθά, είναι κι αυτές που τον οδηγούν και στην εξάντληση. Φυσικά κι εδώ υπάρχουν προειδοποιητικά σημάδια, ικανά να σε θέσουν σε εγρήγορση. Ποια είναι αυτά;
1. Μειωμένη αντίληψη
Το ισχυρό όραμα είναι βασικό κίνητρο για αποτελεσματική εργασία. Ένας εργαζόμενος για να «ανθίσει», χρειάζεται στόχους, σκοπό και πίστη σε αυτό που κάνει. Από τον πιο χαμηλά ιστάμενο έως και κάποιον με υψηλότερη θέση αυτά τα τρία στοιχεία αποτελούν βασικό πυλώνα για να επέλθει όποια αλλαγή. Πολύ συχνά όμως αυτό οδηγεί σε εξάντληση. Αν προσέξεις πως κάποιος συνάδελφος ή και ανώτερος ιεραρχικά, παύει να εξηγεί το «γιατί» πίσω από τα πρότζεκτ που αναλαμβάνει και αναθέτει, αυτό είναι ένα σημάδι πως έχει χάσει το κίνητρό του και είναι αναγκαίο να μην το προσπεράσεις έτσι απλά.
2. Συναισθηματική απομάκρυνση
Η εξάντληση μπορεί να στερήσει από έναν άνθρωπο και τα συναισθηματικά του αποθέματα. Δεν είναι λοιπόν απίθανο να δεις κάποιον συνάδελφο που κάποτε διέθετε υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη, να είναι κάπως αποκομμένος, συναισθηματικά αποστασιοποιημένος ή και ευερέθιστος. Με λίγα λόγια, ο συνάδελφος που κάποτε ήταν η ψυχή της ομάδας, πλέον να είναι σαν να μην υπάρχει καν. Αυτή του η απομάκρυνση είναι ένας μηχανισμός άμυνας, κυρίως όταν η εξάντληση ή και η απογοήτευση έχουν ήδη επηρεάσει τη συμπεριφορά του.
3. Απρόβλεπτη συμπεριφορά
Ένα red flag που σίγουρα δεν πρέπει να αγνοήσεις είναι η απρόβλεπτη συμπεριφορά κάποιου συναδέλφου. Με την εξάντληση να έχει κάνει ήδη την εμφάνισή της, ο συνάδελφος αυτός επιδεικνύει ασυνεχή ενέργεια. Εμφανίζει διαστήματα υπερβολικής δραστηριότητας, τα οποία όμως διαδέχονται από μακρές περιόδους κόπωσης αλλά και απομάκρυνσης. Μια απρόβλεπτη συμπεριφορά ενός συναδέλφου λοιπόν είναι ένα καμπανάκι πως ενδεχομένως βιώνει κάποιο burnout.
4. Μειωμένη περιέργεια
Εκτός από ενέργειας, όμως, ένας εξαντλημένος συνάδελφος πιθανώς να στερείται περιέργειας αλλά και διάθεσης για μάθηση. Η εξάντληση κάποιες φορές οδηγεί κάποιον σε πνευματική ακαμψία. Δεν έχει πλέον τη διάθεση να μάθει νέα πράγματα και αποφεύγει νέες μεθόδους και εργαλεία. Η αντίθεση ενός συνάδελφου ή του διευθυντή στο να υιοθετήσετε νέες μεθόδους ή σε αλλαγές, είναι σημάδι εξάντλησης και έχει επηρεάσει την περιέργειά του.
5.Έλλειψη ορίων
Και φυσικά κι εδώ παίζουν τα όρια. Καλώς ή κακώς και μάλλον κακώς ένας άνθρωπος με υψηλό αίσθημα ευθύνης, πιστεύει πως πρέπει να είναι διαθέσιμος είκοσι τέσσερις ώρες τη μέρα για τους άλλους, αλλά και για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της θέσης τους. Η εξάντληση όμως που αισθάνεται, τον δυσκολεύει να θέσει όρια και να διαχωρίσει την προσωπική από την επαγγελματική του ζωή. Η δυσκολία να θέσει όρια, τον κάνει να μη βλέπει και τα όρια των άλλων, όμως. Αν κάποιος συνάδελφός σου δουλεύει μέχρι και τα σαββατοκύριακα, χωρίς να τρέχει κάποια προθεσμία, ή σου στέλνει επαγγελματικά email αργά το βράδυ, καλό θα είναι να τον ενθαρρύνεις να ξεκουραστεί.
Αυτά είναι πέντε red flag που δηλώνουν πως κάποιος βιώνει εργασιακή εξάντληση. Καθώς, λοιπόν, στον χώρο εργασίας είστε μία ομάδα και χρειάζεται να αποδίδετε όλοι όσο γίνεται καλύτερα, είναι κάτι παρά πάνω από αναγκαίο να αναγνωρίζεις τα σημάδια αυτά. Όσο πιο έγκαιρα άλλωστε αναγνωριστούν τόσο πιο γρήγορα θα λυθούν και θα συνεχιστεί η εύρυθμη λειτουργία της ομάδας αλλά και θα δουλεύεις σε ένα σωστό εργασιακό περιβάλλον, όπου θα σε εμπνέει και θα σε παρακινεί να δημιουργείς. Και μην αγχώνεσαι, το να επισημάνεις τα red flags δεν είναι red flag, αλλά δείγμα εργασιακής ευσυνειδησίας και ηθικής.
Συντάκτης: Ελευθερία Ιωάννογλου
