Mπορεί ένα ψυχοσωματικό να είναι δείγμα ότι κάτι σε ξεπερνά;

Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά· όποιος έχει ψυχοσωματικά προβλήματα μάλλον ταλαιπωρείται από κάτι που δεν εξωτερικεύει με τρόπο που να τον βοηθάει. Θες η εποχή, το κλίμα, η σύγχρονη νοοτροπία που κάνει τους ανθρώπους να σωματοποιούν όσα αισθάνονται. Δεν έχει σημασία η ιδεολογία, ο χαρακτήρας, η κοινωνική τάξη ή η φύση του κάθε ανθρώπου. Τα πάντα έχουν να κάνουν με το μέσα μας.

Το σώμα μιλάει κι όχι, δε θα συνεχίσω ποιητικά αλλά ρεαλιστικά· έχουμε πήξει από ανθρώπους που φοβούνται να αντικρίσουν τον πραγματικό εαυτό τους, που παρ’ όλο που τα σημάδια είναι ολοφάνερα, εκείνοι επιμένουν να τα αγνοούν. Μόνο που ξεχνούν ότι δεν μπορούμε να διαχειριστούμε τα πάντα, ότι κάποια πράγματα ξεπερνούν τις δυνατότητες και τις αντοχές μας. Χρειάζεται, μόνο, η σωστή ερώτηση προς τον εαυτό μας. Αντί να αναρωτηθούμε γιατί αισθανόμαστε κουρασμένοι, ας αναρωτηθούμε γιατί το σώμα και το μυαλό μας χρειάζεται τόση ξεκούραση τη δεδομένη χρονική στιγμή.

Η αλήθεια είναι πως δεν έχουμε μάθει να ακούμε το σώμα μας. Ό,τι συμβαίνει στη ζωή και την καθημερινότητά μας είναι φυσικό κι επόμενο είτε να προσπαθούμε να το αποβάλλουμε είτε να το αποθηκεύουμε μέσα μας. Και στις δύο περιπτώσεις αντιμετωπίζουμε ένα ερέθισμα του περιβάλλοντος που μετατρέπεται σε συναίσθημα. Κι ως γνωστόν τα συναισθήματα δεν είναι εύκολη υπόθεση.

Το άγχος είναι ο καλύτερος σύμμαχος των ψυχοσωματικών ασθενειών κι ο χειρότερος εχθρός του σώματός μας. Ένας τρόπος με τον οποίο εκδηλώνεται είναι να «χτυπά» διάφορα σημεία του σώματος προσπαθώντας να μας προειδοποιήσει πως κάτι δεν πάει καλά, πως κάτι χρήζει παρακολούθησης και μάλιστα, στενής.

Ναι, αν δεν είναι οργανικό ή παθολογικό τότε κατά πάσα πιθανότητα το αίτιο είναι ψυχολογικό. Κι είναι εντάξει. Είναι εντάξει κάποια πράγματα να μας ξεπερνούν. Το σημαντικότερο κομμάτι της θεραπείας είναι και θα είναι η συνειδητοποίηση, γι’ αυτό τον λόγο εξάλλου είναι και το δυσκολότερο. Κανένα στίγμα και καμία άγνοια δεν είναι ικανή να σταθεί αντιμέτωπη μπροστά στην ψυχική υγεία και να μη μας αφήσει να απενοχοποιήσουμε καταστάσεις για τις οποίες δεν μπορούμε να έχουμε τον έλεγχο. Δεν πειράζει που δεν μπορούμε να ελέγξουμε τα πάντα, δεν πειράζει που το βάρος είναι ασήκωτο, που χρειαζόμαστε βοήθεια ή περισσότερο χρόνο.

Δεν είναι αστείο να αγνοείς τα μηνύματα που σου δίνει το σώμα σου, γιατί σου μιλάει καθημερινά και με χιλιάδες τρόπους. Είναι αστείο να τα αποδίδεις όλα σε μια κακή μέρα, σε ένα στραβοπάτημα ή σε μια κακή στιγμή κι όχι στην αληθινή αιτία. Κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας για τα περισσότερα που συμβαίνουν και προσπαθώντας να προοδεύσουμε ενώ, τελικά, οπισθοχωρούμε ξανά. Τα σημάδια, όμως, δε φεύγουν από μέσα μας. Ίσως, υποχωρήσουν και ξεθωριάσουν πάνω στο σώμα, αλλά ό,τι μας χαράσσει σιγά-σιγά γίνεται ουλή που μένει και θυμίζει με την υφή της ότι υπάρχει, που αν δεν τη φροντίσεις θα κοιτάξει να μη σε αφήσει κανένα βράδυ να κοιμηθείς ελεύθερα. Και το να κοιμάσαι παίρνοντας υγιή ανάσα είναι ανεκτίμητο, αφού δε χαρίζεται σε κανέναν κι ο καθένας είναι υπεύθυνος για να το κερδίσει.

Από κατορθώματα, είναι πολύτιμο να συνειδητοποιείς. Κι από εγκλήματα, να χάνεις τον εαυτό σου και να μην προσπαθείς να τον εντοπίσεις και πάλι στον χάρτη.