Πριν εμπιστευτείς, κοίτα στα μάτια

Κάποιος αγαπημένος μου λέει συνέχεια: «Το ένα μάτι να μην έχει εμπιστοσύνη στο άλλο!» και κουνάει το κεφάλι του πέρα δώθε, γιατί ξέρει. Ξέρει πολύ καλά ότι ο άνθρωπος είναι απογοητευτικά απογοητευτικός σε σημείο που σε κάνει να απορείς, να αναρωτιέσαι και να μην παίρνεις πίσω καμία απολύτως απάντηση. Ξέρει πως είναι πανεύκολο να παρασυρθεί σε έναν κυκεώνα λαθών και παρεξηγήσεων, ο οποίος θα ανακυκλώνεται διαρκώς και διακαώς χωρίς πραγματικό νόημα. Ξέρει ότι καταλήγει αυτοβούλως σε δικά του συμπεράσματα μη έχοντας δει, ή έχοντας ακούσει λόγια του αέρα που χιλιάδες καλοπροαίρετοι έσπευσαν να του μεταφέρουν για να ικανοποιηθούν από την αντίδρασή του, όποια κι αν είναι αυτή. Ξέρει ότι ο ίδιος υποστηρίζει όσα τον βολεύουν να υπάρχουν ή να έχουν συμβεί χωρίς αυτά να είναι βάσιμα και μερικές φορές χωρίς να έχουν πιθανότητες ύπαρξης. Τυφλώνεται και παρανοεί ο καημένος. Χάνει τον έλεγχο στην προσπάθειά του να τα ελέγχει όλα και εν τέλει πέφτει πιο χαμηλά απ’ όσους προσπαθεί να ρίξει -λες και το ‘χει στοιχηματίσει με το μέσα του, λες και το ‘χει υποσχεθεί στον εαυτό του. Νομίζει πως είναι δυνατός, αλλά δεν είναι. Μακάρι να ήταν δηλαδή.

Πόσα θα άλλαζαν αν ήταν διαφορετικός; Θα παλεύαμε να υπάρχουμε στη ζωή του άλλου αληθινά κι όχι βαρετά ή υποκριτικά. Αν ήταν δυνατός θα πίστευε μονάχα όσα έβλεπε με τα ίδια του τα μάτια, όσα άκουγε με τα ίδια του τα αφτιά. Δε θα έβγαζε αυθαίρετα συμπεράσματα, δε θα κάκιωνε, δε θα μάλωνε. Θα εκτιμούσε καλύτερα τις συνθήκες και τους ανθρώπους πριν τους απομακρύνει, δε θα έπεφτε χαμηλά, δε θα απογοήτευε περισσότερο απ’ όσο θα μπορούσε να γοητεύσει τους γύρω του. Αν ήταν δυνατός θα υπήρχαν περισσότεροι έρωτες απ’ ότι απωθημένα, περισσότερες γερές φιλίες απ’ ότι έχθρες, περισσότερες παντοτινές σχέσεις απ’ ότι μοναξιές. Αν ήταν δυνατός «το ένα μάτι θα εμπιστευόταν τυφλά το άλλο». Μα δεν είναι. Μακάρι να ήταν δηλαδή.

Μακάρι να γνώριζε ότι όλα σ’ αυτή τη ζωή είναι επιλογές. Κάποιες μικρές κι αδιάφορες ενώ κάποιες άλλες τόσο καθοριστικές που, ίσως, και να τον τρόμαζαν. Επιλογές συνειδητές ή εκ πρώτης όψεως απ’ αλλού σταλμένες, προκαθορισμένες. Μακάρι να πίστευε στη δύναμή τους, μια δύναμη ικανή να σε κάνει να ευτυχίσεις ή όχι, να ζήσεις ή να πιστεύεις πως ζεις χωρίς αυτό να συμβαίνει στ’ αλήθεια. Μια δύναμη που ελέγχεται απ’ τον ίδιο, απ’ το θάρρος ή απ’ το θράσος του, απ’ τη γενναιότητα ή τη δειλία του. Μακάρι να γνώριζε πόση τέτοια δύναμη κρύβει μέσα του. Κι αν ποτέ την ανακάλυπτε να μπορούσε να τη χρησιμοποιήσει σωστά κι όχι με δόλο. Μακάρι να ήταν σε θέση να επιλέγει όμορφα κι όχι απαραίτητα σωστά, καλοπροαίρετα και με ουσία. Μα δεν ξέρω αν μπορεί. Πώς θα ‘ταν, άραγε, ο κόσμος αν μπορούσε; Φωτεινότερος, ε;

Προς το παρόν αρκούμαστε σε παράλληλες ευθείες και ζωές. Λίγο μαζί και λίγο χώρια ή καθόλου μαζί και πολύ χώρια. Προς το παρόν κρίνουμε για να προλάβουμε να μην κριθούμε, τρέμουμε να υποχωρήσουμε ή να συμβιβαστούμε, χρησιμοποιώντας τη δύναμη που διαθέτουμε επιθετικά κι ως επί των πλείστων βλαβερά. Προς στιγμήν πιστεύουμε τα περισσότερα από αυτά που ακούμε χωρίς, όμως, να βλέπουμε, κατηγορούμε γιατί μας βολεύει, συγχωρούμε μονάχα στα λόγια. Όσο για τις επιλογές μας ας μη μιλήσουμε καλύτερα ακόμα κι ας αφήσουμε την ιστορία να δώσει το πόρισμα, το χρόνο να απαντήσει. Ελπίζω να μην είναι αργά.

Θέλω πολλά να πω σ’ αυτόν τον άνθρωπο που νομίζει πως είναι δυνατός, αλλά δεν είναι. Σε σένα και σε μένα. Κρατάς μυστικό; Πριν βγάλεις συμπεράσματα, επιβεβαιώσου. Πριν κρίνεις, κοίτα βαθιά μέσα σου. Α, και κάτι ακόμα. Πριν εμπιστευτείς, κοίτα στα μάτια. Αλλά μην πιστεύεις λέξη.