Σίγουρα όλοι μας έχουμε αισθανθεί ντροπαλοί σε κάποιες στιγμές της ζωής μας. Ωστόσο, συνήθως αυτά τα χρονικά διαστήματα είναι μικρά και σύντομα αφήνουμε πίσω μας κάθε είδους κοινωνικό δισταγμό. Αντίθετα, οι εκ φύσεως ντροπαλοί κι εσωστρεφείς άνθρωποι αποτελούν μία εντελώς διαφορετική περίπτωση. Διότι για εκείνους ο φόβος κοινωνικών συναναστροφών και περαιτέρω αποκάλυψης των ενδότερων σκέψεών τους είναι μια μόνιμη κατάσταση. Κι αυτή τους ακριβώς η στάση είναι που χρήζει ιδιαίτερης μεταχείρισης απ’ τους φίλους τους.
Συνήθως, οι εσωστρεφείς διακρίνονται από συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Τα μεγάλη πλήθη δεν είναι σίγουρα το φόρτε τους, ενώ δεν ενθουσιάζονται στην ιδέα νέων γνωριμιών. Είναι αρκετά συχνά χαμένοι στις σκέψεις τους και γι’ αυτό χρειάζονται χρόνο με τον εαυτό τους για να τις αναλύσουν.
Συνήθως μιλούν φωναχτά έπειτα από εσωτερικό διάλογο, εμποδίζοντας κάθε είδους αυθορμητισμό. Η συστολή τους τούς αποτρέπει από ενδεχόμενα ρίσκα, ενώ το βασικότερο ίσως χαρακτηριστικό τους είναι ότι δεν εμπιστεύονται εύκολα. Αισθάνονται ευάλωτοι και προτιμούν να υψώνουν τα τείχη τους απ’ το να ρίχνουν φως στις βαθύτερες πτυχές του χαρακτήρα τους.
Ωστόσο, τις περισσότερες φορές πρόκειται για συναρπαστικά άτομα, τα οποία ενώ αρχικά δίνουν την εντύπωση ήσυχων και ίσως και βαρετών ανθρώπων, σταδιακά κι όσο καταφέρνει κανείς να τους προσεγγίσει ουσιαστικότερα, οι πρώτες αυτές εντυπώσεις καταρρίπτονται.
Γιατί όσο οι στρώσεις μυστηρίου τους ξεδιπλώνονται μία προς μία, θα συνειδητοποιήσει κανείς ότι με υπομονή κι επιμονή, η άλωση των τειχών τους μπορεί να επιφέρει μια βαθιά και ουσιαστική φιλία. Άλλωστε, οι επιφανειακές σχέσεις δεν αποτελούν λύση γι’ αυτούς ακόμη κι αν η μοναξιά επισκιάζει την κοινωνική ζωή τους.
Δεν υπάρχει συνταγή πώς να προσεγγίσει κανείς έναν ντροπαλό φίλο και να καταφέρει να τον κάνει ν’ ανοιχτεί σ’ εκείνον. Σίγουρα πρόκειται για μια μακροπρόθεσμη διαδικασία, κάτι σαν ταξίδι ωριμότητας μιας φιλίας που διδάσκει και τους δύο πολλά. Εσένα πώς να είσαι υπομονετικός κι ανεκτικός κι εκείνον πώς να εμπιστεύεται και να εκμυστηρεύεται όσα πολιορκούν τις σκέψεις του.
Το σίγουρο είναι πως απαιτείται χρόνος για να στεριώσει για τα καλά μια τέτοια φιλία. Αλλά στο τέλος μένει εκείνο το γλυκό συναίσθημα της νίκης, κάτι σαν περηφάνια απέναντι στο κατόρθωμά σου: έκανες εκείνο το στρείδι ν’ ανοίξει κι αυτό δεν είναι και λίγο.
Υπήρξαν πολλές στιγμές που ένιωσες το θυμό να καίει μέσα σου. Ίσως και να σκέφτηκες πως δεν αξίζει τέτοια υπέρμετρη προσπάθεια για κάποιον τόσο απελπιστικά απορροφημένο στον εαυτό του. Αλλά έμεινες εκεί.
Πάλεψες με την ανάγκη σου για συζήτηση, ανταλλάσσοντάς την με μερικές μέρες σιωπής. Του έδωσες χρόνο να σκεφτεί και ν’ αναλύσει καταστάσεις, ίσως περισσότερο απ’ όσο χρειαζόταν, έτσι ώστε να είσαι σίγουρος ότι οι σκέψεις του άφησαν το χάος και μπήκαν προσεκτικά σε σειρά.
Παρόλο που θέλησες πολλές φορές άμεσες απαντήσεις, σεβάστηκες την ιδιώτικότητά του και την ανάγκη του για απομόνωση. Συμφιλιώθηκες με την ανάγκη του για ηρεμία και σταθερότητα και δεν τον ώθησες σε τεράστιες αλλαγές.
Επιπλέον, νοιάστηκες απ’ την πρώτη στιγμή κι αυτό ήταν και το σημαντικότερο. Παρά τις απανωτές αρνήσεις, δε σταμάτησες να προσκαλείς εκείνον τον εσωστρεφή φίλο σε εξόδους. Δεν πτοήθηκες, ούτε όταν εξαφανίστηκε για μερικές μέρες, σεβόμενος την ανάγκη του για μοναχικότητα. Τις ελάχιστες φορές που ανοίχτηκε αποδείχτηκες εχέμυθος ακροατής και σωστός μέντορας. Δε θέλησες να τον αλλάξεις, να τον κάνεις πιο κοινωνικό και ανοιχτό. Τον δέχτηκες, όπως ακριβώς είναι, και τον εκτίμησες για το βάθος του χαρακτήρα του και για όσα οι άλλοι δεν μπορούσαν να δουν.
Στο τέλος της ημέρας, αυτό έχει σημασία σε κάθε είδους φιλία ανεξαιρέτως. Ν’ αγαπάμε τον άλλον, ακόμη κι αν είναι τελείως διαφορετικός από εμάς. Να δεχόμαστε κάθε εκκεντρικότητα, κάθε ιδιόρρυθμο στοιχείο του χαρακτήρα του. Απλώς στις φιλίες με εσωστρεφείς ανθρώπους το κατόρθωμα αυτό έχει άλλη γλύκα. Γιατί ήταν ένα έργο δύσκολο, μια μικρή οδύσσεια. Αλλά στο τέλος άξιζε, έτσι δεν είναι;
Επιμέλεια κειμένου: Αναστασία Νάννου