Ηλιοβασίλεμα. Παρόν σε κάθε στιχάκι που εξυμνεί τη φύση, φόντο στον έρωτα και αστείρευτη πηγή έμπνευσης απανταχού καλλιτεχνικών φύσεων. Το «λιόγερμα», όπως επίσης το αποκαλούν οι μαγεμένες από την ομορφιά του ψυχές, αποτελεί ένα διαχρονικό συστατικό στοιχείο του καλοκαιριού. Όχι ότι τις υπόλοιπες εποχές του χρόνου υπολείπεται καθόλου της σαγήνης του, ωστόσο τα καλοκαίρια λίγο η θάλασσα, λίγο ο καιρός και η ξεγνοιασιά των διακοπών, όλα συντελούν σε ανεπανάληπτα ηλιοβασιλέματα.
Τεράστιος μύθος πως «όλα τα ηλιοβασιλέματα είναι ίδια και μόνο η παρέα κάνει τη διαφορά». Ίσως αυτό να είναι και το μυστικό της ομορφιάς του: κάθε δύση, κάθε βουτιά του ήλιου στη θάλασσα, είναι και μια ξεχωριστή εμπειρία. Άλλοτε οι διαφορές είναι μικρές, άλλοτε πιο αισθητές, μα σίγουρα κάθε εμπειρία είναι μοναδική. Οποιαδήποτε διαφοροποίηση επιφέρει τις ανάλογες πινελιές στον καμβά του ουρανού. Είτε ο χρόνος είτε ο καιρός, ακόμη κι ο τόπος οδηγούν στη δημιουργία ενός ηλιοβασιλέματος πρωτάκουστης κάθε φορά χάρης.
Η φύση είναι παράξενος ζωγράφος. Κάθε βράδυ δημιουργεί πίνακες με χρώματα που μόνο το μάτι μπορεί να συλλάβει, κόκκινα και κίτρινα και πορτοκαλί που μπλέχτηκαν όλα μαζί γλυκά κι ομοιόμορφα, σαν να ήταν εξαρχής γραμμένο ν’ αγκαλιάζονται εκείνη την ώρα της ημέρας. Κι ο ήλιος καρφιτσωμένος στον ουρανό, μετρώντας αντίστροφα τα λεπτά μέχρι ν’ αγγίξει το νερό και να κρυφτεί πίσω απ’ τη γραμμή του ορίζοντα, ένας δραπέτης του κόσμου με το κύκνειο άσμα του μια παράσταση αξεπέραστη.
Και κάθε βράδυ βάζει τα δυνατά του να ξεφύγει με περισσότερη χάρη, με ακόμη πιο εντυπωσιακό τρόπο, σαν να παλεύει να πείσει τους πάντες πως η ομορφιά υπάρχει παντού, παγιδευμένη σε κάθε γωνιά ολόκληρου του σύμπαντος. Κι ας γίνεσαι εσύ μικρός και ταπεινός ανθρωπάκος μπροστά στο μεγαλείο της δύσης του πύρινου δίσκου, εκείνος με τα κόλπα του θα σε πείσει πως η ζωή και του πιο ασήμαντου πλάσματος είναι γεμάτη μαγεία.
Περιοδικό φαινόμενο, θα πουν μερικοί, υπερτιμημένο. Μύθος και πάλι. Ναι, το ηλιοβασίλεμα είναι μια διαδικασία επαναλαμβανόμενη, ένα θέαμα που όλοι έχουμε θαυμάσει, ουκ ολίγες φορές, στη διάρκεια της ζωής μας. Η πεμπτουσία της ομορφιάς του, ωστόσο, κρύβεται ακριβώς εκεί: πολλοί το βλέπουν, λίγοι μπορούν να εκτιμήσουν πόσα νοήματα μπορούν ν’ αποκρυπτογραφήσουν πίσω απ’ τη βουτιά του ήλιου στη θάλασσα. Κι όλα εξαρτώνται από εσένα.
Αν θες να μεταφράσεις το λυκόφως σε αναπόφευκτη σκοτεινιά και δυσοίωνα σημάδια ή αν στο λιόγερμα βλέπεις ένα κεφάλαιο που κλείνει κι ευκαιρίες για μια νέα αρχή. Αν το βλέμμα σου κλειδώνει από τη μοναξιά και τη μελαγχολία του ορίζοντα ή αν έχεις μαγνητιστεί απ’ την παλέτα των χρωμάτων και το μεγαλούργημα της φύσης. Κάθε ηλιοβασίλεμα κρύβει στην πραγματικότητα ένα δίλημμα: έναυσμα αλλαγών ή βύθισμα στο απόλυτο σκοτάδι;
Έπειτα, παίζει ρόλο κι ο τόπος. Οι ταξιδευτές θα ορκιστούν πως κάθε χώρα είναι σαν να έχει στην ιδιοκτησία της ένα δικό της ήλιο. Κι αν ακόμη ρωτήσεις κάποιον, που έχει φύγει χρόνια, για την πατρίδα του, θα κοιτάξει νοσταλγικά τον ουρανό, σε μια αναπόληση ίσως του πύρινου δίσκου να δύει. Αλλά και στην ίδια χώρα διαφέρει γεωγραφικά η κάθε δύση. Πέρα απ’ τη διεθνώς αναγνωρισμένη μαγεία του ηλιοβασιλέματος στη Σαντορίνη και το δημοφιλές Κερί στη Ζάκυνθο με το εντυπωσιακό τοπίο, η γοητεία του κορνιζαρισμένου ηλίου στην Πορτάρα της Νάξου θα σε αφήσει με ανοιχτό το στόμα, η δύση στο Μαγγανάρι της Ίου θα σε κάνει να ερωτευτείς τη ζωή απ’ την αρχή και η απόκοσμη αύρα του φάρου στα Χανιά, καθώς τυλίγεται σε μενεξεδί χρώματα, θα σε μαγνητίσει.
Ανεπανάληπτη θα είναι η εμπειρία στα Μετέωρα, με τα βράχια να ορθώνονται σαν γίγαντες γύρω σου, ενώ το δέος θα σε καθηλώσει στο εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία στην Πάτμο. Κι έπειτα η κατάλευκη Πλάκα της Μήλου θα κορυφώσει τη ροματζάδα με την έκρηξη χρωμάτων του ήλιου και τέλος το ηλιοβασίλεμα στον Ερημίτη των Παξών θα σου κλέψει αναμφίβολα την καρδιά. Τόσα μέρη, τόσα διαφορετικά ηλιοβασιλέματα, εξίσου μοναδικά.
Όπου κι αν βρίσκεσαι, στάσου για λίγο, μείνε ακίνητος. Αφουγκράσου, νιώσε την απλότητα της ομορφιάς μιας δύσης κι άσε την να σε ρουφήξει στη δίνη της γαλήνης της. Μείνε εκεί κι άσε τα όνειρα να πάρουν σάρκα και οστά μπροστά στα μάτια σου. Θαύμασε την ελπίδα στην πιο αγνή μορφή της. Τέτοια καθημερινά θαύματα είναι απαραίτητο να έχουν και θεατές.
Επιμέλεια κειμένου: Αναστασία Νάννου