Στο τέλος μετανιώσαμε μόνο για όσα δεν είπαμε

Παράξενα πλάσματα οι άνθρωποι. Εξέλιξαν την επικοινωνία περισσότερο από κάθε άλλο είδος, δημιουργώντας ολόκληρες γλώσσες και διαλέκτους, ωστόσο λίγοι καταφέρνουν στην πραγματικότητα να κάνουν την ψυχή τους να μιλήσει. Χωρίς κανόνες, χωρίς εγωισμούς. Πόσοι από εμάς μπορούν να περηφανευτούν για τέτοιο κατόρθωμα; Πόσοι από εμάς αν όλα τέλειωναν αύριο θα έφευγαν χωρίς να μετανιώσουν για πράγματα που δεν είπαν ποτέ; Μακάβρια σκέψη, ωστόσο μερικές φορές πρέπει να φτάσουμε στα άκρα για να ταρακουνήσουμε τον εαυτό μας να λάβει δράση.

Κάποιες απαντήσεις κρύβονται ανάμεσα σε στίχους τραγουδιών και ποιημάτων. Μαγική τέχνη η ποίηση, σαν να καλεί το δημιουργό να εκφραστεί χωρίς ενδοιασμούς, χωρίς δεύτερες σκέψεις. Μοναδικός της κανόνας ο εξής: ξεγύμνωσε την ψυχή σου χωρίς αναστολές. Κι έτσι ψήγματα του εσωτερικού κόσμου μετατρέπονται σε κρυπτογραφημένες λέξεις με διττά νοήματα. Τέτοια μορφή εσωτερικής ελευθερίας χρειαζόμαστε και στην καθημερινή μας ζωή. Να εκφραζόμαστε ειλικρινά, να λέμε αυτό που θέλουμε να πούμε τη στιγμή που το νιώθουμε.

Εμείς, όμως, κρατήσαμε μόνο ένα χαρακτηριστικό της ποίησης, την αλληγορία. Μάθαμε να σωπαίνουμε εύκολα. Να απαντάμε «μια χαρά» στην ερώτηση «πώς είσαι;», παρ’ όλο που μέσα μας κάτι ουρλιάζει πως τίποτα δεν είναι μια χαρά. Να ανεβάζουμε στόρι με υποσχέσεις αγάπης πίσω απ’ την ασφάλεια της οθόνης, αλλά να κατεβάζουμε το βλέμμα σε μια κατά πρόσωπο συνάντηση. Μάθαμε να κομπιάζουμε, να οπισθοχωρούμε, να δειλιάζουμε. Συνηθίσαμε στις λέξεις που πήραν διττή σημασία, στα διαδικτυακά υπονοούμενα και στις σιωπές.

Υπήρξαν κατά καιρούς φράσεις που μπλέχτηκαν στο μυαλό και σχεδόν ξέφυγαν απ’ τα χείλη σε στιγμές απόλυτου αυθορμητισμού. Σχεδόν. Το «σε θέλω» φάνηκε πολύ ευθύ, πολύ επιθετικό. Απορρίφθηκε άμεσα. Το «σε χρειάζομαι» ακουγόταν απαιτητικό, μύριζε απόγνωση. Το «σ’ αγαπώ» θα ήταν πολύ νωρίς να ειπωθεί. Θάφτηκε κι αυτό μαζί με άλλες αλήθειες κι εμφανιζόταν μόνο σε υποθετικά σενάρια κάπου κάπου, εκεί που το θάρρος ήταν εύκολο απόκτημα. Έτσι έμεινε μονάχα η σιωπή, μαζί με την ελπίδα πως δε θα την μπέρδευε κανείς γι’ αδιαφορία.

Είμαστε αδύναμοι τελικά. Ο φόβος μας για την απόρριψη βγαίνει συνήθως νικητής. Ειρωνεία να μας στοιχειώνει η ιδέα της απόρριψης πριν καν τη βιώσουμε. Χτίζουμε ενδεχόμενα καταστροφής, κινδυνολογούμε κι όλα αυτά για να δικαιολογήσουμε στον ίδιο μας τον εαυτό τους λόγους που επιλέξαμε να καταπνίξουμε τα συναισθήματά μας. Μα η αλήθεια είναι μία: Απλά βολευτήκαμε σε μια κατάσταση, η οποία παρ’ όλο που μας εκτινάζει κάθε ελπίδα μέρα με τη μέρα, είναι θεωρητικά πολύ πιο ασφαλής απ’ την ενδεχόμενη απόρριψη.

Αυτό είναι το λάθος μας, όμως. Η σταδιακή διάλυση κι η απότομη καταστροφή έχουν ακριβώς το ίδιο αποτέλεσμα. Η διαφορά τους έγκειται στο χρόνο που μεσολαβεί πριν την έκρηξη. Αυτό είναι που δε συνειδητοποιούμε άμεσα δυστυχώς. Το πόσο χρόνο σπαταλάμε ελπίζοντας, ζωγραφίζοντας με τη φαντασία μας κάθε πιθανή έκβαση, μένοντας απλοί κομπάρσοι σε μια ιστορία που θα έπρεπε να είμαστε πρωταγωνιστές.

Μα η ζωή είναι τόσο απελπιστικά σύντομη! Κι εμείς απλοί άνθρωποι, τόσο αδαείς για το χρόνο, που του δίνουμε σημασία μονάχα όταν μετανιώνουμε για κάτι που έπρεπε να είχαμε κάνει. Και τότε είναι που καταφεύγουμε σε ευχές για θαύματα και χρονομηχανές, μα η σκληρότητα του πραγματικού κόσμου μας προσγειώνει. Κι αυτή η προσγείωση είναι πιο επίπονη από ποτέ. Χειρότερη απ’ τον πόνο της απόρριψης, αφήνει πίσω ένα κενό. Το κενό που δε γέμισε ποτέ από αναμνήσεις, μα μονάχα από ευσεβείς πόθους κι ουτοπικά όνειρα.

Προτού καταφύγεις ξανά στη σιωπή, λοιπόν, σκέψου. Τι θες περισσότερο; Τη συναισθηματική κενότητα μιας κίνησης που δεν έγινε ποτέ υπό το φόβο της απόρριψης; Ένα αιώνιο ερωτηματικό που μετατράπηκε σε μόνιμο βασανιστήριο; Ή μήπως προτιμάς μια διέξοδο απ’ τη σκοτεινή σήραγγα των σκέψεών σου; Δεν είναι καλύτερος ο ενδεχόμενος παροδικός πόνος απ’ τη μετάνοια; Γιατί στο τέλος της ημέρας, μετανιώνουμε αναμφίβολα πολύ περισσότερο για όσα δεν είπαμε παρά για όσες λέξεις βρήκαν το δρόμο τους έξω απ’ τα χείλη μας…