Η μοναξιά, είναι μια λέξη που έχει μια διαφορετική σημασία για τον κάθε άνθρωπο. Για άλλους σημαίνει ανία, για άλλους απελπισία και δυστυχία, για άλλους πάλι σημαίνει ελευθερία, έκφραση, ποιοτικός χρόνος με τον εαυτό τους. Αυτή είναι συνήθως και η κατηγορία ανθρώπων που κατακρίνεται και σχολιάζεται δυσμενώς από την κοινωνία. Γιατί, η μοναξιά, παρουσιάζεται ως κάτι μη φυσιολογικό και παράξενο και όχι σαν κάτι που μπορεί να αποτελεί συνειδητή επιλογή κάποιου. Τα άτομα αυτά χαρακτηρίζονται στην καλύτερη εσωστρεφή, και στη χειρότερη αντικοινωνικά και παράξενα. Κι όμως, το πράγμα δεν είναι τόσο απλό. Οι άνθρωποι δε χωρίζονται απλώς σε δύο στρατόπεδα, στους εξωστρεφείς και τους εσωστρεφείς. Αυτό το ζήτημα, μάλιστα, έχει απασχολήσει ιδιαίτερα την επιστημονική κοινότητα, με πολλές μελέτες να ερευνούν τα αίτια που οδηγούν κάποιον στη μοναξιά, καθώς και τις επιπτώσεις που αυτό μπορεί να έχει στη ζωή του.
Σύμφωνα με έρευνες, η μοναξιά μπορεί να επέλθει σε οποιαδήποτε ηλικία και φάση ζωής. Φαίνεται να φτάνει στο πικ της κατά τα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής, στη συνέχεια παρατηρείται μία κάμψη, μόνο για να αυξηθεί γύρω στα 60, και να εμφανιστεί ιδιαίτερα απότομα γύρω στα 80. Συχνά αίτια της απότομης αυτής αύξησης, είναι η αλλαγή στη φυσική κατάσταση του ατόμου, καθώς και η άμβλυνση κάποιων ικανοτήτων που θεωρούσε δεδομένες, όπως της ακοής και της όρασης. Τα αίτια που αποδίδονται από τα ίδια τα άτομα, ανεξαρτήτως ηλικίας, είναι η προσωπικότητά τους. Θεωρούν πως ευθύνονται οι ίδιοι, μιας και δεν είναι αρκετά ενδιαφέροντες, και άξιοι να αναπτύξουν φιλίες και ανθρώπινες σχέσεις. Η μοναξιά, είναι κάτι που «κατατρώει την αυτοεικόνα σου» και «σε κάνει να αναρωτιέσαι σχετικά με την αξία της ζωής». Μειώνεται η αυτοπεποίθηση, με αποτέλεσμα την απόσυρση και την κοινωνική απομόνωση.
Έχει αποδειχθεί, μάλιστα, ότι η μοναξιά συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ψυχικών ασθενειών, όπως είναι το άγχος και η κατάθλιψη, καθώς και με αυξημένες αυτ0κτ0νικές τάσεις. Η μοναξιά, όσο καταστροφική είναι για το μυαλό και την ψυχή, άλλο τόσο είναι και για το σώμα. Έρευνες έχουν δείξει, πως τα μοναχικά άτομα έχουν αυξημένες πιθανότητες κατά 29% εμφάνισης καρδιαγγειακών προβλημάτων, και κίνδυνο εγκεφαλικού αυξημένο κατά 32%. Επιπλέον, η μοναξιά συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για πρόωρο θάνaτ0, και ισοδυναμεί με το κάπνισμα δεκαπέντε τσιγάρων ημερησίως. Συνδέεται επίσης με άνοια, καθώς και προβλήματα του αναπνευστικού συστήματος.
Τα καλά νέα, είναι ότι υπάρχει λύση, και ότι η μοναξιά μπορεί να αντιμετωπιστεί ακόμη και στην ηλικία των 80, παρ’ όλο που τα άτομα σε αυτές τις ηλικίες την εκλαμβάνουν ως κάτι οριστικό και μη αντιμετωπίσιμο. Το πρώτο, και πιο σημαντικό, βήμα, είναι το να επικοινωνήσεις το πρόβλημά σου σε κάποιο οικείο ή αρμόδιο πρόσωπο. Η κοινωνία, έχει καταφέρει με έναν μαγικό τρόπο να μας κάνει να πιστεύουμε ότι η μοναξιά είναι κάτι κατακριτέο. Ότι είναι ταμπού και λόγος για να στιγματιστεί κανείς, όμως κάτι τέτοιο, ευτυχώς, απέχει χιλιόμετρα από την πραγματικότητα.
Αφού, λοιπόν, η μοναξιά μπορεί να αντιμετωπιστεί, αυτός είναι ένας οδηγός που θα σε βοηθήσει να την ξεπεράσεις, και να απολαύσεις όλα τα οφέλη της ανθρώπινης αλληλεπίδρασης.
1. Προσπάθησε να παραμένεις απασχολημένος
Ξεκίνα κάποιο χόμπυ. Από το κέντημα και τα παζλ, μέχρι το τέννις και το bungee jumping, οποιαδήποτε δραστηριότητα διατηρεί το σώμα και το μυαλό σου σε εγρήγορση, μας κάνει. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η δραστηριότητα που επέλεξες να σε γεμίζει και να σε ικανοποιεί, κάτι που θα οδηγήσει στην ανάπτυξη θετικών συναισθημάτων.
2. Άκουσε το οτιδήποτε
Μπορείς να κάνεις μαθήματα πάνω σε κάτι που σε ενδιαφέρει, ή να ακούς μουσική και πάσης φύσεως podcasts. Το να ακούς τη φωνή κάποιου, θα σε κάνει να νιώθεις λιγότερος μόνος, δίνοντας την αίσθηση της παρέας.
3. Κινήσου
Οι σωματικές δραστηριότητες, από μία απλή βόλτα στη γειτονιά, μέχρι το τρέξιμο, θα κινητοποιήσουν το σώμα σου μειώνοντας το αίσθημα μοναξιάς. Εναλλακτικά, δοκίμασε να βάλεις ένα ζευγάρι ακουστικά και να χορέψεις με την αγαπημένη σου μουσική στην άνεση του σπιτιού σου.
4. Επικοινώνησε με τον κόσμο
Η ανθρώπινη επαφή μπορεί τώρα να φαντάζει δύσκολη, όμως ακόμη και ένας απλός χαιρετισμός ή μια χειραψία, αναμφίβολα θα σε κάνει να αισθανθείς καλύτερα, και μπορεί ακόμη να οδηγήσει σε συζήτηση.
5. Βρες ανθρώπους που σε καταλαβαίνουν
Η αλληλεπίδραση με άλλα άτομα διευκολύνεται σημαντικά, όταν ο συνομιλητής σου έχει περάσει κάτι αντίστοιχο με εσένα. Μπορεί να σε καταλάβει όσο κανείς άλλος, και να σε βοηθήσει να «ανοιχτείς» χωρίς κόπο και πίεση.
6. Πέρασε χρόνο με κατοικίδια
Τα κατοικίδια ζώα, όχι μόνο μας προσφέρουν απεριόριστη αγάπη, αλλά έρευνες έχουν δείξει ότι η επαφή με κατοικίδια, συνδέεται με μείωση των επιπέδων άγχους. Επιπλέον, μας δίνουν ένα κίνητρο να βγούμε έξω και να αλληλεπιδράσουμε με άλλα άτομα.
7. Αξιοποίησε τα κοινωνικά δίκτυα
Τα social media, μπορούν να λειτουργήσουν τόσο θετικά όσο και αρνητικά στην ψυχική μας υγεία. Η θετική πλευρά, είναι η χρήση τους με σκοπό την ανακάλυψη ομάδων και κοινοτήτων με ενδιαφέροντα παρόμοια με τα δικά μας, και η γνωριμία με άτομα που μοιράζονται κάτι κοινό με εμάς.
8. Κάνε ψυχοθεραπεία
Αν υπάρχει η δυνατότητα ψυχοθεραπείας με κάποιον ειδικό θεραπευτή, τότε εκμεταλλεύσου το χωρίς δεύτερη σκέψη. Το να μιλάς ανοιχτά για τα αισθήματά σου σε ένα ασφαλές περιβάλλον, όπου κανείς δε θα σε κρίνει, μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στη μείωση αισθημάτων μοναξιάς.
Συμπερασματικά, η μοναξιά φαίνεται να είναι όσο επιβλαβής είναι και το κάπνισμα. Και αν δεν έχουμε ακούσει τόσα και τόσα για το κάπνισμα ανά τα χρόνια. Πλέον ξέρουμε ότι όλα αυτά τα τέρατα που ακούγονται γύρω από το κάπνισμα, μπορούν να αφορούν ακόμη και όσους δεν καπνίζουν. Η μοναξιά είναι το δικό σου τσιγάρο, και πρέπει άμεσα να «απεξαρτηθείς» ή τουλάχιστον να μάθεις να συμβιώνεις «γλυκά» μαζί της αντί να την αφήνεις να σε «τρώει από μέσα». Ξέρω, δεν ακούγεται εύκολο, και σίγουρα στην πράξη είναι αρκετά δύσκολο. Η μοναξιά, όμως, είναι μια κατάσταση αντιστρέψιμη και ποτέ δεν είναι αργά για να την αντιμετωπίσεις. Κάνε το πρώτο βήμα, επικοινώνησε το πρόβλημα, και θα έχεις φτάσει στα μισά της λύσης χωρίς καν να το καταλάβεις.
Συντάκτης: Δανάη Π.
Επιμέλεια κειμένου: Αγγελική Θεοχαρίδη
Επιμέλεια κειμένου: Αγγελική Θεοχαρίδη
