Τα όνειρα, είναι ένα από τα πιο δημοφιλή και αμφιλεγόμενα θέματα συζήτησης. Κάποιοι τα περνούν αψήφιστα, κάποιοι θεωρούν ότι προβλέπουν το μέλλον τους, κάποιοι τους δίνουν υπερβολική σημασία, ενώ κάποιοι ισχυρίζονται πως δε βλέπουν καν όνειρα. Ακόμη και διάφορες θεωρίες έχουν αναπτυχθεί γύρω από το ζήτημα, με κάποιους να υποστηρίζουν ότι τα όνειρα παρουσιάζουν τη ζωή μας σε κάποιο παράλληλο σύμπαν.
Για να μιλήσουμε για τα όνειρα, καλό είναι να ξεκινήσουμε με δύο βασικές ερωτήσεις: «πότε» και «γιατί». Την απάντηση στο «πότε», μας τη δίνει η επιστήμη, σύμφωνα με την οποία, υπάρχουν τέσσερα στάδια ύπνου. Πρώτο είναι το Ν1, το πρώτο από τα στάδια του non-REM ύπνου, το οποίο σηματοδοτεί τη μετάβαση από την εγρήγορση στον ύπνο. Ακολουθεί το στάδιο 2, όπου εισερχόμαστε στη φάση του ελαφρύ ύπνου. Το στάδιο 3 είναι αυτό του βαθύ ύπνου. Έτσι, φτάνουμε στον ύπνο REM, όπου ο εγκέφαλος είναι πολύ δραστήριος, οι μύες του σώματος χαλαρώνουν και ακινητοποιούνται, ενώ παρατηρούνται γρήγορες οφθαλμικές κινήσεις, οι οποίες θεωρείται ότι είναι συντονισμένες με την εξέλιξη των ονείρων. Κάθε νύχτα τα τέσσερα αυτά στάδια του ύπνου (REM και NREM) εναλλάσσονται κυκλικά, με κάθε κύκλο να επαναλαμβάνεται κατά μέσο όρο τέσσερις με πέντε φορές και να διαρκεί περίπου 90 λεπτά.
Όσον αφορά στο «γιατί», φαίνεται να υπάρχουν διάφορες θεωρίες. Λέγεται ότι τα όνειρα αποτελούν τον τρόπο που έχει βρει ο εγκέφαλός μας για να ταξινομεί τις πληροφορίες, να εδραιώνει τις γνώσεις, και να τις μεταφέρει από τη βραχυπρόθεσμη στη μακροπρόθεσμη μνήμη. Άλλοι, πάλι, υποστηρίζουν πως τα όνειρα αντικατοπτρίζουν τις ενδόμυχες επιθυμίες και τις δυσκολίες μας, είναι, δηλαδή, ο «οδικός χάρτης προς το ασυνείδητο». Είναι, επιπλέον, πιθανό, τα όνειρα να οξύνουν τις ικανότητές μας στην επίλυση προβλημάτων, να είναι ο τρόπος του εγκεφάλου μας να προβάρει στρατηγικές επιβίωσης, χωρίς να χρειάζεται να αμυνθεί απέναντι σε μια πραγματική απειλή. Ακόμη, κάποιοι πιστεύουν ότι ονειρευόμαστε προκειμένου να επεξεργαζόμαστε τα συναισθήματά μας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Μάλιστα, τα αρνητικά συναισθήματα είναι συνήθως αυτά που εκδηλώνονται συχνότερα στα όνειρά μας, μιας και όταν δεν επεξεργαζόμαστε τα αρνητικά συναισθήματα όταν είμαστε ξύπνιοι, ο εγκέφαλός μας αναγκάζεται να το κάνει μόνος του.
Συνεχίζουμε τώρα με τα fun facts για τα όνειρα, όλες εκείνες οι πληροφορίες που έχουμε κατά καιρούς συλλέξει από διάφορες πηγές, και τις οποίες σας έχω μαζέψει για να μην ψάχνεστε.
Γενικά fun facts για τα όνειρα:
• Ξεχνάμε περισσότερο από το 95% των ονείρων μας λίγη ώρα αφού ξυπνήσουμε
• Έχουμε 4-6 όνειρα κάθε βράδυ
• Ένα μέσο όνειρο διαρκεί 5 με 20 λεπτά
• 1%-15% των ανθρώπων υπνοβατούν
• Μερικές από τις μεγαλύτερες εφευρέσεις ξεκίνησαν από όνειρα
• 18%-63% των ανθρώπων ισχυρίζονται ότι είχαν ένα προφητικό όνειρο
• Τα όνειρα είναι πιο ζωηρά μετά τις 4 π.μ.
• Το να καταγράφεις τα όνειρά σου ενισχύει τη δημιουργικότητα
• Το 12% των ανθρώπων ονειρεύονται ασπρόμαυρα
• Το μειωμένο άγχος συνεπάγεται ευχάριστα όνειρα
Fun facts για το περιεχόμενο των ονείρων:
• Το περιεχόμενο των ονείρων διαφέρει ανάλογα με το φύλο
Οι άντρες, συνηθίζουν να ονειρεύονται περισσότερο για όπλα σε σχέση με τις γυναίκες, ενώ οι γυναίκες ονειρεύονται περισσότερο για ρούχα.
• Οι άντρες ονειρεύονται περισσότερο άλλους άντρες παρά γυναίκες
• Μπορούμε να ονειρευτούμε αποκλειστικά πρόσωπα τα οποία έχουμε συναντήσει στην πραγματική ζωή
• Μερικά από τα συνηθέστερα όνειρα είναι τα εξής: το να πέφτεις από γκρεμό, το να σε κυνηγάνε, το να εμφανίζεσαι γυμνός δημόσια. Αυτά τα όνειρα είναι συνήθως αποτέλεσμα του άγχους.
• Τα μωρά και τα νήπια δεν ονειρεύονται σε σχέση με τον εαυτό τους
Fun facts για τους εφιάλτες:
• 50%-85% των ενηλίκων βλέπουν εφιάλτες τακτικά
• Η σωματική επίθεση είναι το συνηθέστερο περιεχόμενο ενός εφιάλτη
Fun facts για τα σ3ξουαλικά όνειρα:
• Περίπου 4% των ανθρώπων βλέπουν σ3ξουαλικά όνειρα
• Τόσο οι άντρες όσο και οι γυναίκες μπορούν να δουν σ3ξουαλικό όνειρο
• Αν κοιμάσαι μπρούμητα έχεις αυξημένες πιθανότητες να δεις σ3ξουαλικό όνειρο
Τέλος, μία από τις μεγαλύτερες απορίες που μας βασανίζουν όσον αφορά στα όνειρα, είναι το τι σημαίνει όταν ονειρευόμαστε κάποιο άτομο που μας αρέσει. Υπάρχουν διάφορες θεωρίες οι οποίες υποστηρίζουν ότι όταν βλέπουμε στον ύπνο μας το άτομο που μας ενδιαφέρει, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι αυτό το άτομο είτε μας σκέφτεται, είτε μας ονειρεύεται επίσης. Δυστυχώς, όμως, η επιστήμη φαίνεται να μην πρεσβεύει κάτι τέτοιο, μιας και δεν υπάρχουν έρευνες που να το αποδεικνύουν. Όσο κι αν δε μας συμφέρει (ας μην κρυβόμαστε), όταν κάποιος εμφανίζεται συχνά στα όνειρά μας, μπορεί να είναι ένα σημάδι ότι αυτό το άτομο έχει μεγάλη σημασία για εμάς, είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα. Αυτό μπορεί να ισχύει για κάποιον που αγαπάμε, για έναν φίλο ή ακόμα και για κάποιον με τον οποίο έχουμε συγκρουστεί.
Μια άλλη θεωρία υποστηρίζει ότι τα όνειρα μας βοηθούν να επεξεργαστούμε τις εμπειρίες μας και να επιλύσουμε εσωτερικές συγκρούσεις. Όταν ονειρευόμαστε κάποιον, το υποσυνείδητό μας μπορεί να προσπαθεί να κατανοήσει καλύτερα τη σχέση μας με αυτό το άτομο ή να βρει λύσεις σε προβλήματα που μας απασχολούν στην πραγματική ζωή.
Όπως και να ‘χει, δεν υπάρχουν απτές αποδείξεις για την ύπαρξη ονείρων με προφητικό ή βαθύτερο νόημα. Με άλλα λόγια, το να βλέπουμε το αμόρε στον ύπνο μας, δεν είναι τίποτα άλλο πέρα από μία επιβεβαίωση ότι την έχουμε πατήσει άσχημα. Ελπίζουμε, στο μέλλον, να αποδειχτεί ότι αυτές οι θεωρίες πράγματι ισχύουν και ότι τα όνειρα μπορούν να μαρτυρήσουν μυστικά που το άτομο που μας ενδιαφέρει, κρατάει καλά φυλαγμένα.
Επιμέλεια κειμένου: Αγγελική Θεοχαρίδη