Έχει περάσει σχεδόν μίσος αιώνας -49 χρόνια για να είμαι ακριβής- από τις 20 Ιουλίου 1974, το μαύρο καλοκαίρι της Τουρκικής εισβολής στην Κύπρο. 49 χρόνια και το γεγονός αυτό ακόμη παραμένει μια ανοιχτή πληγή που αιμορραγεί. Προσωπικά αν και δεν ανήκω στη γενιά που έχει βιώσει στο πετσί της την εισβολή, κάθε φορά που αντικρίζω τα συρματοπλέγματα ή βλέπω την Αμμόχωστο από μακριά πιάνεται η καρδιά μου κόμπος. Η φωτογραφία με το σημείωμα «ανοίξτε, άφησα μέσα την ψυχή μου» στερεωμένο πάνω στο συρματόπλεγμα και φόντο την Αμμόχωστο αντικατοπτρίζει στο έπακρο την ψυχρότητα και τα πραγματικά αντίκτυπα του πολέμου.
Η “Famagusta” ή Αμμόχωστος, η πόλη που ήταν χωμένη στη χρυσή της άμμο ήταν κάποτε το διαμάντι της Μεσογείου όπως τη χαρακτήριζαν. Τώρα είναι η μεγαλύτερη χλιδάτη κι εγκαταλελειμμένη πόλη στον πλανήτη, 3 φορές μεγαλύτερη από το Τσερνόμπιλ. 14 Αυγούστου 1974, ανήμερα της γιορτής της Παναγίας, γίνεται η δεύτερη Τουρκική εισβολή, στην οποία θρηνήσαμε περισσότερους από 3000 Ελληνοκυπρίους. Η Πόλη είχε εγκαταλειφθεί βεβιασμένα για 2-3 μέρες με σκοπό την επιστροφή των κατοίκων μόλις τα πράγματα ηρεμούσαν. Παρ’ όλα αυτά η Αμμόχωστος είχε σφραγιστεί και μαντρωθεί με σκοπό να χρησιμοποιηθεί ως το μήλο της έριδος στις διαπραγματεύσεις μεταξύ των δυο εθνικοτήτων.
Αν και κάποτε ήταν γνωστή ως η Κυπριακή Γαλλική Ριβιέρα με χιλιάδες τουρίστες ετησίως -ανάμεσα τους και αστέρες του Χόλιγουντ-, η πόλη τώρα φαντάζει παγωμένη στον χρόνο που περιμένει την ώρα που θα αναζωπυρωθεί και θα ξανακουστούν τα γέλια των μικρών παιδιών, που κάποτε έτρεχαν στους δρόμους και τώρα έχουν γίνει ενήλικες με παιδιά και εγγόνια αλλά ζουν ακόμη με την ελπίδα. Ερημωμένα σπίτια, βομβαρδισμένα ξενοδοχεία, ντουβάρια, ταμπέλες με διαφημίσεις του ‘70, ρούχα κρεμασμένα σε βιτρίνες που έχουν παγιδευτεί στο καλοκαίρι του 1974, και κάτι σκουριασμένα αυτοκίνητα σε εγκαταλελειμμένα γκαράζ είναι μερικές από τις εικόνες που αντιπροσωπεύουν την πραγματικότητα στην κλειστή πόλη της Αμμοχώστου. Αδιαμφισβήτητα 49 χρόνια μετά η Πόλη Φάντασμα της Αμμοχώστου παραμένει μια μεγάλη ουτοπία.
Προσωπικά γνωρίζω πολλούς πρόσφυγες με καταγωγή από την Αμμόχωστο. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι όλοι έχουν μια ρομαντική νότα για εκείνη χαραγμένη στο στήθος τους, λες και ο χρόνος έχει πραγματικά παγώσει. Στην απλή ερώτηση «που μένεις;», σας εγγυώμαι πως η απάντηση θα είναι, «μένω …, αλλά το σπίτι μου είναι στην Αμμόχωστο». Μπορώ επίσης να σας διαβεβαιώσω ότι ο κάθε πρόσφυγας που βλέπει το σπίτι του από μακριά νιώθει τον ίδιο ξεριζωμό που έζησε 49 χρόνια πριν, σαν λιοντάρι σε κλουβί. Κάθε καλοκαίρι ηχούν οι σειρήνες σ’ ολόκληρο το νησί, όπως ήχησαν και τότε. Για όσους έχουν βιώσει τον ξεριζωμό ο ήχος ξεδιπλώνει μνήμες από έναν αληθινό εφιάλτη. Και για όσους δεν τον έχουν βιώσει η ανατριχίλα βαράει κόκκινο μόνο στο άκουσμα του ήχου.
Η νέα σειρά του Ανδρέα Γεωργίου “Famagusta” έρχεται στις αρχές του 2024 με τη συμπλήρωση των 50 χρόνων και έχει σκοπό να μας καθηλώσει. Την Πέμπτη, 20 Ιουλίου κυκλοφόρησε το τρέιλερ της σειράς με αφορμή τη μαύρη επέτειο του ’74. Ομολογώ πως ως Κύπρια και πρόσφυγας με έχει ήδη καθηλώσει, μιας και η σειρά έχει σκοπό να αποτυπώσει τη σκληρή αυτή πραγματικότητα ακολουθώντας τους πρωταγωνιστές σε 24 επεισόδια, μιλώντας για την οικογένεια, τον έρωτα και την πατρίδα.
Αν και ήδη δηλώνω φαν του Ανδρέα Γεωργίου, μιας και τα τελευταία χρόνια έχει αποδείξει για πολλοστές φορές το ταλέντο του μέσα από τη μικρή οθόνη, το τρέιλερ υπόσχεται πολλά με άριστη σκηνοθεσία και καστ. Με πρωταγωνιστές τον Γιάννη Μπέζο, την Κοραλία Καράντη, τον Χρήστο Λούλη, τον Αντρέα Γεωργίου, τον Γιώργο Ζένιο και σε ρόλο guest star τον Γρηγόρη Βαλτινό είναι λογικό να περιμένουμε κάτι πολύ όμορφο που θα μας υπενθυμίσει την ιστορία μας, θα μιλήσει στις ρίζες μας και θα μας δώσει ακόμα μια αφορμή να τιμήσουμε τους ανθρώπους που χάσαμε.
Η σειρά έρχεται για να ξυπνήσει μνήμες ενός πραγματικού εφιάλτη αποτυπώνοντας των ξεριζωμό και τη βιαιότητα του πολέμου στη μικρή οθόνη.
Επιμέλεια κειμένου: Ζηνοβία Τσαρτσίδου