Φρίντα Κάλο: «Ερωτεύσου τον εαυτό σου, τη ζωή κι ύστερα όποιον θέλεις»

Μοιράσου το:

Lights On?

Φρίντα Κάλο, Μεξικανή, ζωγράφος, φεμινίστρια, επαναστάτρια, γυναίκα είδωλο, όπως τη θεωρούν πολλοί. Μια μορφή πολύ σημαντική, τόσο στον καλλιτεχνικό κόσμο του 20ού αιώνα, αλλά και συνάμα μια ξεχωριστή προσωπικότητα. Το πάθος της για ζωή, που τη χαρακτήριζε, σφράγισε το όνομά της με τη λέξη ελευθερία κι έγινε η ίδια πηγή έμπνευσης για πολλές γυναίκες κι άντρες που ούτε θα μπορούσε να ονειρευτεί, δημιουργώντας το δικό της στίγμα, τόσο στην τέχνη, όσο και στην κοινωνία.

Η Κάλο ήταν μια γυναίκα που βίωσε άπλετο πόνο, λόγω της αρρώστιας της και της περιορισμένης κινητικότητάς της. Στα 18 της, ένα φρικτό ατύχημα τη σημάδεψε, τραυματίζοντάς τη σοβαρά κι αναγκάζοντάς τη να καθηλωθεί στο κρεβάτι και να υποβληθεί σε 30 χειρουργεία. Η Φρίντα ονειρευόταν να γίνει γιατρός, κάτι το οποίο δεν ήταν πλέον εφικτό. Κατά τη διάρκεια της ανάρρωσής της και καθηλωμένη στο κρεβάτι, ανακάλυψε το πάθος της για τις τέχνες και τη ζωγραφική. Κάπου εκεί, θα συναντήσει και τον μεγάλο έρωτα της ζωής της, Ντιέγκο Ριβέρα, Μεξικανό καταξιωμένο καλλιτέχνη. Αδιαμφισβήτητα, η σχέση τους ήταν ένας θυελλώδης έρωτας και τραυμάτισε τη Φρίντα πολύ βαθιά, αφού ο ίδιος ήταν γνωστός για τις αμέτρητες απιστίες του απέναντί της. Η ίδια δήλωνε με κάθε ευκαιρία ότι υπήρξαν δύο μεγάλα ατυχήματα στη ζωή της: «Το ένα ήταν το τρένο και το άλλο ήταν ο Ντιέγκο. Ο Ντιέγκο ήταν μακράν το χειρότερο.»

Παρά τις δυσκολίες που βίωσε, κατόρθωσε να μετατρέψει την οδύνη της σε τέχνη, μέσα από τους πίνακές της, και τον πόνο σε έρωτα. Η Κάλο δεν αποδέχτηκε ποτέ τον τίτλο μιας απλής συζύγου ούτε την επισκίαση από το βαρύ όνομα του Ντιέγκο. Πρωταγωνίστρια στα έργα της ήταν η ίδια, αλλά και τα δεινά της. Χαρακτηριστικά ανάφερε «δε ζωγραφίζω όνειρα ή εφιάλτες, αλλά τη δική μου πραγματικότητα». Μάλιστα, ήταν τόσο ερωτευμένη με την τέχνη της που στην πρώτη της ατομική έκθεση, κι ενόσω η Κάλο νοσηλευόταν κι οι γιατροί της είχαν απαγορεύσει οποιαδήποτε μετακίνηση, η ίδια κατέφθασε στα εγκαίνια και παρέμεινε σε ένα κρεβάτι στο κέντρο της αίθουσας, σαν βασίλισσα στο θρόνο της, να υποδέχεται τους προσκεκλημένους της. Αποδεικνύοντας για άλλη μια φορά τη δυναμικότητα και το πείσμα της. «Τι τα χρειάζομαι τα πόδια, όταν έχω φτερά να πετάξω;», έλεγε.

Πολλοί την έχουν λατρέψει, για το τι η ίδια πρεσβεύει κι έχουν ταυτιστεί μαζί της, διαχρονικά, ο καθένας για τους δικούς του λόγους. Στον κόσμο του φεμινισμού θεωρείται λάβαρο, ως μια γυναίκα που γεννήθηκε για να αψηφά τη σεξουαλικότητα και τα θηλυκά στερεότυπα του 20ού αιώνα. Έπινε, κάπνιζε, ήταν αμφιφυλόφιλη, κάτι που δε δίσταζε να μοιράζεται δημόσια. Η δράση της στην πολιτική ήταν γνωστή. Οι κομμουνιστές την αγαπούν και τη θαυμάζουν, μιας και υπήρξε ενεργό μέλος του κινήματος στο Μεξικό, πασχίζοντας για τα δικαιώματα των γυναικών. Από την άλλη, η Φρίντα αντλείται καθημερινά ως πηγή έμπνευσης και από τους ομοφυλόφιλους ή για άτομα τα οποία η κοινωνία ανάγκασε να ζουν στο περιθώριο. Το πρόσωπό της, ως μια από τις πιο διάσημες φυσιογνωμίες στον πλανήτη, με το μονόφρυδο και το μουστάκι που τη χαρακτήριζαν, έγινε η εικόνα που περιγράφει τη μοναδική ομορφιά.

Η Φρίντα δήλωνε ότι «το πιο σημαντικό μέρος του σώματος είναι το μυαλό. Από το πρόσωπό μου μ’ αρέσουν τα φρύδια και τα μάτια μου». Πολλές ήταν οι φορές που η ίδια προκαλούσε την ανδροκρατούμενη κοινωνία του 20ού αιώνα, τόσο με την προσωπικότητά της, όσο κι ως η μοναδική γυναίκα ζωγράφος που επιβίωσε και διακρίθηκε σε μια λαοθάλασσα ανδρών καλλιτεχνών. Αδιαμφισβήτητα, η Κάλο είναι μια γυναίκα που παρά την εποχή που έζησε, δε φοβήθηκε να πάει κόντρα στο κατεστημένο, να ανατρέψει τα πρέπει και να ζήσει χωρίς συμβιβασμούς.

Η Φρίντα Κάλο είναι σαφέστατα μια γυναίκα που ακόμα και σήμερα αποτελεί ένα παράδειγμα προς μίμηση για πολλούς. Προσωπικά, κρατώ μια φράση της: «Ερωτεύσου τον εαυτό σου, τη ζωή κι ύστερα όποιον θέλεις.» Μπορεί να ακούγεται εξωπραγματικό, αλλά, πόση αλήθεια κρύβει άραγε αυτή η φράση; Πολλοί πιστεύουν πως αυτό που λείπει από τη ζωή τους είναι ένας άνθρωπος να τους αγαπά και να τους συμπεριφέρεται όπως τους αξίζει; Πόσοι ψάχνουν αυτόν που θα τους ερωτευτεί παράφορα, να ζει και να αναπνέει για να είναι μαζί τους. Παρ’ όλα αυτά αν δεν αγαπήσουμε ανιδιοτελώς εμείς οι ίδιοι τον εαυτό μας, τότε ίσως έχουμε βάλει λάθος προτεραιότητες. Φρίντα, θα ζεις για πάντα κι ευχαριστούμε που μας το θυμίζεις.