Φυγάδες. Φυγάδες συνήθιζα να λέω όσους τολμούσαν να ανοίξουν την πόρτα και να τη σφραγίζουν με το φευγιό τους. Φυγάδες που φόρτωναν στους άλλους τη δική τους ανεπάρκεια και γύριζαν την πλάτη σε όσα ήταν ανίκανοι να αντέξουν. Με οίκτο τους κοίταζα. Αργότερα, καθώς μεγάλωνε η ωριμότητα, πρόσθεσα και λίγη συμπόνια. Συμπόνια για τη δειλία και τη μετριότητά τους που θα τους ακολουθούσε σε όλα τους τα βήματα.
Σε αυτά τα μικρά, ταπεινά, μονίμως μέσα στα όρια, βήματα. Βήματα που τους παίρνουν μακριά από οτιδήποτε είναι πέρα απ’ τα μέτρα τους. Προβληματικές καταστάσεις, ανθρώπους, συναισθήματα. Οίκτος και συμπόνια γιατί δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς. Ούτε φαντάζονται τι μεγαλείο κρύβει το αλλιώς. Καλύτερα έτσι. Δεν είναι όλα για όλους. Δεν είναι όλοι αρκετά δυνατοί. Δεν αντέχουν όλα τα στομάχια χτυπήματα. Κάποιοι γεννήθηκαν για τα εύκολα και καλά θα κάνουν να μένουν σε αυτά.
Τι να τους κάνεις τους φυγάδες γύρω σου; Μια ζωή με το ένα πόδι μέσα και το άλλο έξω. Έτοιμοι να το βάλουν στα πόδια στην πρώτη στραβή, έτοιμοι να παραμείνουν όσο τα πράγματα τσουλάνε ρολόι. Τι να τους κάνεις όταν φεύγουν τη στιγμή που τους χρειάζεσαι περισσότερο από ποτέ. Όταν παίρνουν το χέρι τους λίγο πριν αρπαχτείς από αυτό κι όταν απομακρύνονται λίγο πριν πέσεις. Δεν είναι άνθρωποι αυτοί να βασιστείς. Φοβούνται περισσότερο μην τους πονέσει η πτώση σου παρά πόσα τραύματα θα αποκτήσεις εσύ. Παρτάκηδες από χαρακτήρα.
Είναι εύκολο να φεύγεις. Είναι απλό. Σε κάθε δυσκολία να αφήνεις απ’ τους πρώτους το πλοίο. Να αφήνεις τους άλλους να βγάλουν το φίδι απ’ την τρύπα κι εσύ να κοιτάς απ’ την ασφάλεια της απόστασης. Είναι εύκολο να κοιτάς το θλιβερό τομάρι σου, να το βάζεις αυστηρή προτεραιότητα απέναντι σε όλους κι όλα. Είναι ανακουφιστικό, χωρίς δυσάρεστες εκπλήξεις, χωρίς έννοιες και σκέψεις. Σου εξασφαλίζει έναν απελπιστικά ήρεμο ύπνο τα βράδια κι ένα μοναχικό ξύπνημα τα πρωινά. Αυτό ήθελες, άλλωστε. Κανείς να μη διαταράξει την ησυχία σου. Κανείς να μη σταθεί εμπόδιο στη διαδρομή σου.
Το δύσκολο είναι να μένεις. Να μένεις εκεί που το εύκολο θα ήτανε να φύγεις. Να μένεις και να πολεμάς, να μαζεύεις δυνάμεις κάθε νύχτα και να δίνεις τις μάχες σου κάθε μέρα. Να κάνεις τις προσθαφαιρέσεις σου, να κοιτάς τα θετικά, να αντιμετωπίζεις τα αρνητικά, να συμβιβάζεσαι για να μη χάσεις τον άνθρωπό σου. Ακριβώς γι’ αυτό. Γιατί τον βάφτισες άνθρωπό σου και τους ανθρώπους σου πρέπει να τους τιμάς χωρίς να λογαριάζεις κόστη κι απώλειες. Να υπολογίζεις το καλό που κάνεις κι όχι το κακό που παθαίνεις.
Να μένεις περισσότερο τις στιγμές που σκέφτεσαι να το βάλεις στα πόδια. Να σφίγγεις τα δόντια και να αντέχεις για δύο. Να υπομένεις, να επιμένεις, να επιβάλλεις την παρουσία σου όταν ο άλλος, κρυμμένος πίσω από εγωισμούς, την αρνείται. Να νιώθεις πως η απουσία σου θα τον έφερνε ένα σκαλοπάτι πιο κοντά στην καταστροφή και να μην το επιτρέπεις. Κι ας αφήσεις τον εαυτό σου σε δεύτερη μοίρα, κι ας χάσεις κομμάτια σου στη διαδρομή.
Να είσαι εκεί όταν σε έχει ανάγκη κι ας είναι η μιλιά του πολύ περήφανη για να στο φανερώσει. Να στέκεσαι δίπλα όταν η κατάθλιψη εισβάλλει αυθάδικα στη ζωή του κι η ψυχολογία του θρυμματίζεται σε μικρά κομμάτια. Οι σιωπές και τα άδεια βλέμματα περνάνε γρηγορότερα, αν έχεις συντροφιά να τα μοιράζεσαι. Να γλείψεις τις πληγές, να σκουπίσεις τα δάκρυα, να διώξεις τα φαντάσματα κι ας σε παρακαλάει να του αδειάσεις τη γωνιά. Εσύ να μένεις γιατί μαζί με τις αντοχές σου, δοκιμάζονται κι οι δικές του.
Να είσαι εκεί όταν τα όνειρα του διαλύονται σαν ντόμινο κι η τσέπη του είναι τρύπια. Όταν οι καλοθελητές θα παλεύουν να τον βγάλουν σκάρτο κι οι κάλπικοι φίλοι σκορπιστούν στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, εσύ να αντέχεις. Κι ας είναι τα αποκαΐδια περισσότερα απ’ τα αλώβητα κομμάτια. Κι ας υπάρχουν νεύρα, κι ας ειπωθούν λόγια, κι ας υπάρξει απόσταση, κι ας θυμίζει υπόθεση χαμένη. Εσύ να έχεις ένα ζευγάρι ευκαιρίες διαθέσιμες στην τσέπη σου.
Τους ανθρώπους μας δεν τους παρατάμε να τους φάνε τα θηρία. Βγαίνουμε μπροστά, να κατατροπώσουμε ό,τι μπορούμε. Στα δύσκολα ζυγίζεται η αγάπη. Στις αναποδιές αδειάζει το τοπίο και μένεις γυμνός να ρωτάς πού πήγαν όλοι. Όταν όλα θα έχουν τελειώσει, θα μετράει μόνο ποιος έβαλε πλάτη να σταθείς στα πόδια σου. Αυτός κέρδισε να αποκαλείται ο άνθρωπός σου.
Μείνε.
Επιμέλεια Κειμένου Κατερίνας Χήναρη: Πωλίνα Πανέρη