«Ου πάντα τοις πάσι ρητά» είπε ο Πυθαγόρας μερικούς αιώνες πριν κι εξέφρασε απόλυτα την έννοια του μυστικού.
Όντως, δεν μπορούν να ειπωθούν όλα σε όλους, και για αυτό ο άνθρωπος οχυρώνει τις επτασφράγιστες πλευρές του από φίλους, συντρόφους, οικογένεια ή οποιονδήποτε δεν αποτελεί μέρος του ίδιου του μυστικού.
Η απόκρυψη ενός γεγονότος, μιας συμπεριφοράς ή μιας αλήθειας αποκαλείται με περισσή ευκολία ως αναγκαίο κακό. Η αλήθεια, ωστόσο, είναι πως μόνο «κακό» δεν είναι. Μπορεί να είναι ενοχή, ρομαντισμός ή απλώς το δικαίωμα του καθένα στην ιδιωτικότητα.
Η περίπτωση του ένοχου μυστικού έχει συντροφεύσει όλα τα ανθρώπινα πλάσματα από τα γεννοφάσκια τους. Άραγε υπάρχει έστω και ένας που να μην θυμάται το αθώο μυστικό της παιδικής του ηλικίας που διστάζει ακόμα κι ως ενήλικας να μοιραστεί από ντροπή;
Αθώα κι αστεία, καμιά φορά, τα παιδικά μυστικά ωριμάζουν στην πάροδο του χρόνου και γίνονται λίγο πιο πονηρά, πιο εφηβικά. Παραμένουν, ωστόσο, απόρρητα καθώς αποτελούν πράξεις ή σκέψεις «ανεπίτρεπτες». Η ενοχή έρχεται για να σφραγίσει τα χείλη αυτού που τόλμησε να σκεφτεί ή να πράξει ανήθικα, απάνθρωπα ή εγωκεντρικά.
Αυτού του είδους τα μυστικά απειλούν να γκρεμίσουν την καθώς πρέπει εικόνα που ο καθένας έχει οικοδομήσει γύρω από τον εαυτό του. Σε πολλές περιπτώσεις η αποκάλυψή μπορεί να ταρακουνήσει τα θεμέλια ακλόνητων σχέσεων – φιλικών, οικογενειακών, ερωτικών. Επόμενο είναι να διασφαλίζεται άκρα μυστικοπάθεια ώστε οι ανθρώπινες σχέσεις να διατηρούνται ανέπαφες και η εικόνα του ενόχου αξιοπρεπής.
Μια ιδιαίτερη περίπτωση διασφάλισης ενός μυστικού γίνεται λόγω ρομαντισμού. Υπάρχουν αυτοί που κλειδώνουν γεγονότα και αλήθειες στη μνήμη τους. Θέλουν, λέει, να κρατήσουν κάποιες στιγμές κρυφές από όλους για να μην τις σπιλώσουν με λόγια ή κριτική όσων αδυνατούν να κατανοήσουν την αξία τους. Οι ρομαντικές αυτές ψυχές είναι αξιολάτρευτες αν αναλογιστεί κανείς πως διαφυλάσσουν κάποια κομμάτια από το παρελθόν τους μονάχα για να τους απονείμουν έτσι την τιμητική θέση που τους αρμόζει.
Υπάρχει, τέλος, και η κάστα ανθρώπων που έχουν πάρει πολύ πατριωτικά το θέμα της οριοθέτησης του χωροχρόνου τους. Αυτοί, λοιπόν, έχουν στήσει ένα βάθρο όπου ισχύει το απαράβατο. Είναι αδιανόητο να ασπαστούν τη ρήση «ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιο». Θεωρούν αναφαίρετο δικαίωμα τη διαφύλαξη της ιδιωτικότητάς τους.
Ένας τρόπος να υπερασπιστούν αυτό το δικαίωμα είναι να διατηρούν καλά κρυμμένα μυστικά. Όχι από ενοχές, ούτε από αίσθημα ρομαντισμού αλλά επειδή είναι «δικαίωμά τους». Ανάμεσά τους θα δεις προσωπικότητες ισχυρές που υπεραμύνονται αυτού του δικαίωματός τους να κρατήσουν κάποιες στιγμές τους ατόφια ιδιωτικές. Δεν υποχωρούν σε φιλικούς, οικογενειακούς ή ερωτικούς δεσμούς και κρατούν τα χείλη τους σφραγισμένα. Σε αυτούς τους ανθρώπους να βγάλεις το καπέλο και να υποκλιθείς στην ανεξαρτησία και την αυτονομία τους.
Επιστρέφοντας στην ταμπέλα «αναγκαίο κακό» που έχει χαρακτηρίσει όσα κρατάμε κρυμμένα, καταλήγουμε λοιπόν στην ανατροπή της και την άμεση αντικατάστασή της. Ούτε αναγκαίο, ούτε κακό αλλά κάποιες φορές προϊόν ενοχής, άλλες πάλι τάση ρομαντισμού και σε ορισμένες περιπτώσεις απλώς δικαίωμα.
Άλλωστε ποιος απολαμβάνει την απόλυτη γύμνια; Ας κρατήσουμε και λίγες αναμνήσειςνα ντύνουν μονάχα τη δική μας ψυχή, τις δικές μας μνήμες.
Συντάκτης: Χριστίνα Πέσιου
