-Μαμά. Μαμά, θα με βοηθήσεις μ’ αυτό; Μαμά, πού βρίσκεται εκείνο; Μαμά, χρειάζομαι το άλλο. Μαμά, τι να κάνω;
«Μαμά». Μία λέξη τόσο δα μικρή, μονάχα δυο συλλαβές, μα αποτελεί το κλειδί στη λύση σχεδόν κάθε προβλήματος. Όχι μονάχα όσον αφορά την άμεση βοήθεια που μας προσφέρει καθημερινά, αλλά κυρίως γιατί οι αξίες με τις οποίες μας έχει εξοπλίσει ανά τα χρόνια, αποτελούν τα μεγαλύτερά μας όπλα.
Η μητέρα μας είναι η καλύτερη δασκάλα μας και το μάθημα που παραδίδει είναι υψίστης δυσκολίας. Όχι στο θέμα της αποστήθισης, εμείς δε θα βαθμολογηθούμε. Εμείς κατέχουμε τον ευκολότερο ρόλο στη σχέση αυτή, μιας κι ακούμε, κατανοούμε και μαθαίνουμε εντελώς ασυνείδητα· χωρίς να λαμβάνουμε κάποιο φόρτο εργασίας. Η δυσκολία του μαθήματος βρίσκεται στην παράδοσή του κι αυτό γιατί ο τρόπος παράδοσής του ποικίλλει.
Κάθε μητέρα βρίσκει το δικό της τρόπο, να εμφυσήσει αξίες κι ιδανικά, και σε κάθε περίπτωση ξεχωριστά είναι ο σωστότερος. Απ’ τη μητέρα μας μάθαμε τα πάντα. Απ’ τα θεωρητικά ασήμαντα, μέχρι τα πιο σημαντικά. Απ’ το να κρατάμε το μαχαιροπίρουνο, μέχρι να λέμε «ευχαριστώ» και «συγγνώμη». Μας έμαθε την αξία της ευγένειας, αλλά και της κατανόησης. Μας έμαθε ν’ αξιολογούμε και να κρίνουμε ανάλογα με την περίσταση. Μας έμαθε να χρησιμοποιούμε το μυαλό και τη συνείδησή μας.
Μα κυρίως, μας έμαθε ν’ αγαπάμε. Δίπλα της βιώσαμε την αίσθηση της μεγίστης αγάπης, αλλά και της φιλίας. Για πολλούς από εμάς, η μητέρα μας αποτέλεσε την πρώτη κολλητή μας φίλη. Κι όχι μόνο τη δική μας. Η σχέση της μ’ όλους τους φίλους μας είναι ανάλογη μ’ αυτή που έχουν κι αυτοί με εμάς.
Ήταν ο άνθρωπος που άκουσε τα πρώτα μας προβλήματα, έμαθε για τους πρώτους μας έρωτες κι ήταν αυτή που μας έλεγε: «Μα είσαι πολύ μικρή ακόμα», όταν της λέγαμε ότι θα παντρευτούμε το Γιωργάκη απ’ το νηπιαγωγείο.Ήταν αυτή που μας ανέχτηκε στις πρώτες μας κυκλοθυμίες καθώς μεγαλώναμε, αλλά κι αυτή που μας δίδαξε την έννοια την ανεξαρτησίας καθώς μας αποχωρίστηκε κατά τη διάρκεια των φοιτητικών μας χρόνων.
Μας ενημέρωσε για τους κινδύνους που καραδοκούν και για τα προβλήματα τα οποία πρόκειται ν’ αντιμετωπίσουμε στο μέλλον. Μας προετοίμασε, όσο καλύτερα μπορούσε, για μια μάχη στην οποία η ίδια δε θα μπορούσε να συμμετάσχει, αλλά θα ήταν δίπλα μας σ’ αυτή. Τη μάχη της ζωής. Μας εξόπλισε μ’ όλα εκείνα τα όπλα που χρησιμοποίησε η ίδια κατά τη διάρκεια της δικής της μάχης και μας ενημέρωσε για κινήσεις τις οποίες θα έπρεπε ν’ αποφύγουμε. Μας έμαθε για την υπευθυνότητα και την ειλικρίνεια, αλλά κυρίως μας άφησε το περιθώριο ν’ αποφασίσουμε, αν και πώς θα χρησιμοποιήσουμε τις συγκεκριμένες αξίες.
Γιατί, όπως είπα, η μητέρα μας ήταν η καλύτερη δασκάλα μας, μας δίδαξε πολλά, άλλα ποτέ δε μας επέβαλε τη χρήση τους. Κι αυτό γιατί μας έμαθε κάτι ακόμα, το αίσθημα της ελεύθερης βούλησης. Μας προσέφερε αξίες, ιδανικά και χαρακτηριστικά, εκ των οποίων οι ίδιοι διαλέξαμε ποια απ’ αυτά θα χρησιμοποιήσουμε για να χτίσουμε το χαρακτήρα μας, ο οποίος μ’ όποια μορφή κι αν κατέληξε, έχει πάνω του το στίγμα αυτής της γυναίκας.
Μερικοί από μας το συνειδητοποιήσαμε νωρίς, μερικοί αργότερα κι άλλοι ίσως να μην το κάνουμε ποτέ. Μα τα δεδομένα δεν αλλάζουν. Το μάθημα της ζωής είναι το δυσκολότερο απ’ όλα και λίγοι άνθρωποι είναι ικανοί να το διδάξουν. Ένας απ’ αυτούς είναι αυτός ο υπέροχος άνθρωπος, ο οποίος παρά τα λάθη, που ενδεχομένως να έκανε στην πορεία, εξακολουθεί να έχει όλα τα δικαιώματα στη διαμόρφωση της ύλης του. Η μητέρα.
*Μαμά δε σε χρειάζομαι, ξέρω τι να κάνω πια. Σ’ ευχαριστώ.
Επιμέλεια κειμένου: Αναστασία Νάννου