Οι πράξεις μετράνε. Στο τέλος της ημέρας αυτές βαραίνουν στη ζυγαριά, αυτές αποδεικνύουν ή καταρρίπτουν τις θεωρίες σου. Μικρές ή μεγάλες, προγραμματισμένες ή απρόοπτες, απλές ή πολύπλοκες, λίγη σημασία έχει. Είναι πράξεις, έργα, έχουν ουσία.
Τα λόγια, βέβαια, έχουν μια μαγεία δική τους κι είναι άδικο να μην τους αναγνωριστεί. Εντυπώνονται στο μυαλό και στην καρδιά κι έτσι αποκτούν υπόσταση. Έχουν δύναμη οι λέξεις, είναι όπλο στα χέρια αυτού που τις χρησιμοποιεί. Μπορούν να προκαλέσουν κάθε είδους συναίσθημα, από ανείπωτη χαρά μέχρι τον πιο βαθύ πόνο.
Ένα «σε χρειάζομαι» αρκεί για να βγάλεις φτερά και να πετάξεις δίπλα στο δικό σου άνθρωπο που σ’ έχει ανάγκη. Ένα «σ’ αγαπώ» και φωτίζεται ο κόσμος σου. Ένα «είμαι εδώ» κι οι δυσκολίες μικραίνουν στα μάτια σου. Ένα «τελειώσαμε» και μοιάζουν να γκρεμίζονται όλα, γύρω σου και μέσα σου.
Όσο πιο κοντά μας έρχεται κανείς, όσο η σχέση μας ωριμάζει με το πέρασμα του χρόνου, τόσο πιο «αυτονόητα» δείχνουν να θεωρούνται κάποια πράγματα. Όταν έχεις μοιραστεί δυνατές στιγμές, όταν έχεις κάνει συζητήσεις εκ βαθέων κι έχεις ανοίξει διάπλατα την καρδιά σου στον άλλο, όταν είναι πάντα δίπλα σου, όταν έχετε ξεπεράσει μαζί κάθε καβγά και κάθε φουρτούνα, τι άλλο χρειάζεται να ειπωθεί;
Κι όμως, χρειάζεται. Όχι συνέχεια, αλλά χρειάζεται. «Μα δεν είναι δεδομένο το πώς νιώθω;», θα μου πεις. «Δεν το ‘χω αποδείξει;». Εδώ, όμως, δε μιλάμε για τρόπους απόδειξης αισθημάτων. Μιλάμε για όλα αυτά τα «δεδομένα», που μες στην καθημερινότητα ξεχνάμε πόσο μεγάλη σημασία έχουν για τους δικούς μας ανθρώπους.
Ξέρεις πόσο δυνατά ακούγεται στ’ αυτιά του αγχωμένου μας φίλου το «μη φοβάσαι, θα το ξεπεράσουμε μαζί»; Μπορείς να φανταστείς πόση αξία έχει για τους γονείς μας ή για τα παιδιά μας η πρόταση «είμαι περήφανος γι’ αυτό που είσαι»; Θυμάσαι πώς ένιωσες την τελευταία φορά που κάποιος αγαπημένος σού είπε «είσαι πολύ σημαντικός για μένα»;
Μέσα σου μπορεί να τα ήξερες όλα αυτά, να τα πίστευες, να είχες ανάγκη να τα πιστεύεις, για να παίρνεις δύναμη τις δύσκολες στιγμές και να συνεχίζεις. Πόσο λυτρωτική ήταν, όμως, η στιγμή που τ’ άκουσες ή τα είδες γραμμένα;
Μην το ισοπεδώνεις, θεωρώντας το μια απλή επιβεβαίωση του «εγώ». Είναι κάτι πολύ παραπάνω απ’ αυτό, κάτι πολύ μεγαλύτερο και σπουδαιότερο. Είναι οι στιγμές που σου υπενθυμίζουν ποια πράγματα αξίζουν σ’ αυτή τη ζωή, για τι αξίζει να παλεύεις και να επιμένεις.
Είναι τροφή για την ψυχή αυτά τα λόγια, αυτά τα υποτιμημένα «αυτονόητα». Είναι όσα μας τρώνε σαν σαράκια, όταν τα έχουμε ανάγκη και δεν έρχονται. Μπορεί να μην το συνειδητοποιούμε, μπορεί να εκδηλώνουμε τις ελλείψεις μας με νεύρα ή με κλάματα, αλλά όσα στερούμαστε πάντα θα βρουν έναν τρόπο να μιλήσουν.
Ζούμε στην εποχή που οι άνθρωποι σωπαίνουν στα σπουδαία και μιλάνε μόνο για τ’ αδιάφορα, τ’ ανώδυνα. Όσο περισσότερο σωπαίνουν οι άνθρωποι, όμως, τόσο πιο δυνατά φωνάζουν τα τραύματα που αφήνουν οι σιωπές τους.
Να μάθουμε να μιλάμε, επιτέλους. Ν’ αφήσουμε τις συζητήσεις για τον καιρό και για την επικαιρότητα και να πούμε καμιά κουβέντα από καρδιάς. Να μάθουμε να λέμε «μου έλειψες», «σε σκέφτομαι», «έχω ανάγκη να σε δω», «είμαι δίπλα σου». Τίποτα κακό δε θα μας συμβεί, εγγυημένα πράγματα!
Δεν υπάρχουν αυτονόητα, δεν υπάρχουν δεδομένα. Οι σχέσεις χτίζονται κάθε μέρα με κόπο, με πράξεις, με λόγια, μ’ εντάσεις, με τα όλα τους. Απαιτούν όλα τα συστατικά, δεν μπορείς ν’ αφαιρέσεις ένα και ν’ αυξήσεις κάποιο άλλο στη θέση του. Δε θα πετύχει η συνταγή, πώς το λένε;
Φοβάσαι, το ξέρω. Όσο περισσότερο εκφράζεσαι, όσο ξετυλίγεις σκέψεις και συναισθήματα, τόσο πιο πραγματικά γίνονται, τόσο μεγαλύτερη δύναμη αποκτούν μέσα σου.
Πώς να ξεστομίσεις «φοβάμαι μη σε χάσω απ’ τη ζωή μου» και να παραμείνεις ψύχραιμος; Πώς να πεις «σ’ ευχαριστώ και μόνο που υπάρχεις» και να μη δακρύσεις;
Να δακρύσεις. Μην τα φοβάσαι τα δάκρυά σου, δε θα σε πληγώσουν αυτά. Τ’ ανείπωτα να φοβάσαι. Αυτά που ποτέ δεν ξεστόμισες, γιατί ήταν «δεδομένα».
Επιμέλεια Κειμένου Ζωής Ναούμ: Πωλίνα Πανέρη