Κι όμως, είναι ακόμα ταμπού. Κι όμως, εν έτει 2016, το να πεις σε μια παρέα που δε σε ξέρει καλά ότι κάνεις ψυχοθεραπεία, ψυχανάλυση, συμβουλευτική, ή ό,τι άλλο έχεις εσύ επιλέξει, δημιουργεί περίεργες σκέψεις, εγείρει αυτόματα αμφιβολίες για το άτομό σου.
Αναρωτιούνται τι πάει στραβά με σένα, αυτοί που έχουν όλα τα προβλήματά τους λυμένα, αυτοί που δε χρειάζονται επιστήμονες, γιατί έχουν φίλους, αυτοί που θεωρούν ότι όποιος στρέφεται σ’ έναν ειδικό είναι αδύναμος κι ανίκανος να σηκώσει το βάρος του εαυτού του.
Το ενδεχόμενο, αυτός που παίρνει την απόφαση να δεχθεί συστηματική βοήθεια, να είναι πιο δυνατός, πιο αποφασιστικός και πιο συνειδητοποιημένος απ’ τους υπόλοιπους, ούτε που τους περνάει απ’ το μυαλό.
Η απόφαση ν’ αναζητήσεις έναν άνθρωπο στον οποίο θ’ ανοίξεις την ψυχή σου, θα εκφράσεις κρυφές σκέψεις, καταπιεσμένα συναισθήματα, θα εξομολογηθείς φόβους κι ανασφάλειες και θα «γδυθείς» σταδιακά μπροστά στα μάτια του, είναι τεράστια. Προϋποθέτει ψυχική και πνευματική ωριμότητα, θέλει κότσια, θέλει αυτογνωσία, δεν είναι παίξε-γέλασε. Και κανείς δε σου εγγυάται ότι θα γνωρίσεις με την πρώτη το κατάλληλο άτομο για σένα.
Υπάρχουν, όμως, εκεί έξω κάποιοι που αξίζει να τους συναντήσεις. Υπάρχουν μερικοί ανάμεσά μας που σπούδασαν την ανθρώπινη ψυχή με μεράκι, που ξενύχτησαν μελετώντας σχέσεις και συμπεριφορές, που εκπαιδεύτηκαν στο να γιατρεύουν πληγές κρυμμένες, μυστικές.
Ασκούν λειτούργημα αυτοί οι άνθρωποι. Κάνουν τη διαφορά. Έχουν τη δύναμη να σε βοηθήσουν να ξαναβρείς την πορεία σου όταν πιστεύεις πως έχεις χαθεί. Έχουν τους τρόπους να σε κάνουν να ψάξεις για λύσεις μέσα σου, όταν εσύ νομίζεις πως όσα σου φταίνε είναι έξω σου. Έχουν τη θέληση να σε πάρουν απ’ το χέρι και να ξεκινήσετε μαζί ένα ταξίδι προς το βελτιωμένο «εγώ» σου.
Θα γελάσετε μαζί, θα είναι δίπλα σου τις στιγμές που θα θυμηθείς κι εκείνες που θα δακρύσεις, θα σου κάνουν αυτές τις δύσκολες ερωτήσεις που φοβάσαι να κάνεις στον εαυτό σου. Θα σε κάνουν να νιώσεις πως ό,τι κι αν είναι αυτό που σε βασανίζει, δεν είσαι μόνος σου. Θα σε τονώσουν, θα σ’ ενθαρρύνουν, θα σου δώσουν εναλλακτικές.
Ναι, έχεις δίκιο, πολλά απ’ αυτά τα κάνουν κι οι φίλοι μας, οι δικοί μας άνθρωποι. Γιατί ν’ απευθυνθούμε σε ψυχολόγο, λοιπόν;
Πρώτον, γιατί καλώς ή κακώς οι δικοί μας άνθρωποι δεν έχουν την ίδια γνώση και την ίδια εμπειρία μ’ έναν επαγγελματία. Το σπούδασαν οι άνθρωποι το θέμα, πώς να το κάνουμε; Έχουν στα χέρια τους εργαλεία, τεχνικές, τρόπους που εμείς δεν κατέχουμε. Κι όχι, το να έχεις διαβάσει πέντε βιβλία αυτοβοήθειας και δέκα άρθρα δε σε κάνει ψυχολόγο.
Δεύτερον, γιατί δεν είναι αυτός ο ρόλος των φίλων, των συγγενών και των συντρόφων μας, μην τα μπερδεύουμε τα πράγματα. Φυσικά και θα δεχθείς συμβουλές, φυσικά και θα κουβεντιάσεις μαζί τους αυτά που σε απασχολούν, αλλά υπάρχει ένα όριο. Άλλοι δεν ξέρουν πώς να μπουν πιο βαθιά στην ψυχή σου, άλλοι δεν μπαίνουν πιο βαθιά εκ πεποιθήσεως κι άλλοι δεν το αντέχουν. Άσε που η αντικειμενική ματιά που απαιτείται σε τέτοιες περιπτώσεις, αποκλείεται να υπάρξει εξ ορισμού. Σε αγαπάνε, άρα δε γίνεται.
Δεν είναι πολυτέλεια η συμβουλευτική κι η ψυχοθεραπεία, είναι ανάγκη. Δεν είναι μοναχικοί ή αντικοινωνικοί όσοι επιλέγουν ν’ ασχοληθούν σοβαρά με την ψυχική τους υγεία. Και φίλους έχουν, και συγγενείς έχουν, και στις δουλειές τους πάνε, όλα τα κάνουν.
Απλά, φροντίζουν λίγο παραπάνω και το μέσα τους. Διαθέτουν κάποια χρήματα και κάποιο χρόνο, για να καταλάβουν καλύτερα τον εαυτό τους, για να συμβιώσουν καλύτερα με τους άλλους, για να καταπολεμήσουν το άγχος ή τους φόβους τους.
Πολλές φορές παίρνουν την απόφαση να δεχθούν βοήθεια όσοι δεν ξέρουν πώς να συμβιώσουν και πώς να διαχειριστούν ανθρώπους που δεν αναγνωρίζουν τα πολύ μεγαλύτερα και πολύ σπουδαιότερα δικά τους προβλήματα. Τραγική ειρωνεία, ε;
Αντί, λοιπόν, να τους κρύβουμε τους ανθρώπους και να είναι τα «ένοχα μυστικά» μας, λέω ν’ αρχίσουμε να τους διαφημίζουμε. Ίσως είναι καιρός ν’ αρχίσουμε να μιλάμε λίγο πιο ανοιχτά για όλα αυτά, χωρίς ντροπές, χωρίς ενοχές, χωρίς φόβο και πάθος.
Ίσως αν δε φορέσουμε εμείς κάποια ταμπέλα στον εαυτό μας, να μη μας φορέσει και κανένας άλλος. Κι ίσως εκείνη τη μέρα να κάνουμε και τους ψυχολόγους μας περήφανους για τη δουλειά που έχουν κάνει μαζί μας!
Επιμέλεια Κειμένου Ζωής Ναούμ: Πωλίνα Πανέρη
Συντάκτης: Ζωή Ναούμ
