Έρωτας. Τόσο μικρή λέξη, τόσες χιλιάδες συναισθήματα. Ποιος δεν έχει αποτυπώσει στο χαρτί τη δική του φιλοσοφία; Κι αν όχι, ποιος δεν τον έχει νιώσει, ώστε να ταυτιστεί με μερικά αποφθέγματα, που είναι γραμμένα προφανώς για τον ίδιο;
Ποιητές και συγγραφείς έχουν καταθέσει την ψυχή τους και τα βιώματά τους μέσα από το έργο τους. Εξέχουσα προσωπικότητα στο είδος είναι η Κική Δημουλά. Με 64 χρόνια ενεργής πορείας έχει παραδώσει στο κοινό της άπειρα αποφθέγματα περί έρωτος.
«Ο έρωτας όνομα ουσιαστικό, πολύ ουσιαστικό, ενικού άριθμού, γένους ούτε θηλυκού, ούτε αρσενικού, γένους ανυπεράσπιστου. Πληθυντικός αριθμός, οι ανυπεράσπιστοι έρωτες.» Μέσα σε αυτό το μικρό ποίημα μας παρουσιάζει την καθολικότητα του έρωτα, το πόσο μας αφορά όλους, ανεξαρτήτως φύλου, καθώς επίσης και πως ο έρωτας πάντα είναι ανυπεράσπιστος.
Είναι που ο έρωτας, δε γεννάει ποίηση μας εξομολογείται. Είναι η προδοσία και ο πόνος, αυτό το ανυπεράσπιστο και το ημιτελές του έρωτα που της έδωσε την έμπνευση να μας αφήσει παρακαταθήκη τόσο σπουδαίο έργο. Άλλωστε, ο έρωτας είναι τόσο ωραίος, γιατί τελειώνει.
Όλοι θα συμφωνήσουν. Η απληστία του ανθρώπου υπάρχει ακόμα και στο συναίσθημα. Άμα ξέρεις πως κάτι εκ προοιμίου θα τελειώσει, τότε το ζεις μέχρι τέλους. Αντιθέτως, αν έχεις κάτι σίγουρο και σταθερό, το ‘χεις για δεδομένο και το παρατάς στα παρασκήνια της ζωής σου. Aν κάτι δεν πρόκειται να τελειώσει, άμα υπάρχει σε αφθονία, δε μας συγκινεί. Είναι η φύση του ανθρώπου να ζητάει πάντα αυτό που δεν μπορεί να έχει.
Άλλωστε το έχει γράψει. Οι σχέσεις και οι εξαρτήσεις πρέπει να ράβονται με αραιές και χαλαρές βελονιές, για να μπορούν να ξηλώνονται. Τι πιο εθιστικό από τον έρωτα; Κάθε εξάρτηση και κάθε πάθος είναι πολύ δύσκολο να κοπεί. Φταίει που σου γκρεμίζονται τα όνειρα και άντε να ξαναφτιάξεις καινούργια. Καιρός για όνειρα υπάρχει μας θυμίζει, όνειρα δεν υπάρχουν.
Διότι πάντα κανείς μπορεί να ερωτευτεί τονίζει η Δημουλά, όπως κι αν έρθουν τα πράγματα, όσο αντίξοες κι αν είναι οι συνθήκες. Το δύσκολο είναι η αγάπη. Κάποτε ο έρωτας εξάλλου τελειώνει και εξανεμίζεται. Η αγάπη είναι αυτή που μένει, που σου δίνει κίνητρο και όρεξη για όνειρα.
Ο έρωτας σε κάνει να κινητοποιήσαι, να κάνεις πράγματα, να μάχεσαι. Η δε αγάπη βγάζει από μέσα της μια σιγουριά και μια ασφάλεια. Γι’ αυτό ακριβώς ο έρωτας είναι ωραίος, γιατί τελειώνει. Διότι, η αίσθηση ανασφάλειας σε οδηγεί να δώσεις τα πάντα, να ξεπεράσεις τον ίδιο σου τον εαυτό, να τον ζήσεις στο έπακρο. Αυτή ακριβώς η διαδικασία είναι απολαυστική.
Άλλωστε, δε θα ήταν κουραστικό να ζεις για πάντα μέσα στο αβέβαιο του έρωτα; Πόσες αντοχές να έχεις; Δεν είναι εύκολο όσο κι αν πεισματικά θέλει κανείς να μείνει αιώνια ερωτευμένος. Είναι η φθορά του χρόνου και η ρουτίνα που ξεθωριάζουν τα χρώματά του.
Πόσο κρατάει ο έρωτας και πόσο ο θάνατός του; Ο έρωτας στα δάχτυλα μετριέται του ενός χεριού, μα ο θάνατος του θέλει μέτρημα; Ερωτήματα που υπενθυμίζουν ότι ο έρωτας τελειώνει.
Δεν πειράζει και να τελειώσει. Αν τον έχεις ζήσει, αν τον έχεις απολαύσει, ακόμα κι όταν τελειώσει, τον θυμάσαι και χαμογελάς.
Επιμέλεια Κειμένου Εύας Αροτσίδου: Σοφία Καλπαζίδου