4 βήματα για να απαλλαγείς από ένα δίλημμα

Διλήμματα. Μια διαδικασία που έχει ταλαιπωρήσει τον καθένα μας τουλάχιστον μια φορά στη ζωή του (μόνο μια;). Δίλημμα ορίζεται ως η κατάσταση που βρίσκεται κάποιος όταν έχει δύο ή περισσότερες επιλογές, οι οποίες είναι εξίσου σημαντικές ή αβέβαιες.

Τα διλήμματα μπορούν να μας ταλαιπωρήσουν εξαιρετικά πολύ, βάζοντας τις διεργασίες στον εγκέφαλό μας στο ταβάνι και την ψυχολογία μας στα τάρταρα. Όταν προσπαθούμε να ξεμπερδευτούμε, χρειαζόμαστε χρόνο, τρόπο και θέληση για να έχουμε ένα ικανοποιητικό, καθώς και σίγουρο (όσο γίνεται) αποτέλεσμα για την επιλογή που αποφασίζουμε να ακολουθήσουμε στο τέλος. Διλήμματα ένα σωρό και παντού, μα αυτά που πιο συχνά μας απασχολούν, αφορούν τον έρωτα και τη δουλειά μας.

Επιστρατεύοντας μια ολόκληρη ομάδα από γνωστούς και φίλους, προσπαθούμε να βρούμε την άκρη του νήματος. Τη «βρόμικη» δουλειά, όμως, πρέπει να την κάνουμε μόνοι μας. Σ’ αυτό το σημείο της διαδικασίας επιλογής, χρειάζεται ειλικρίνεια από μέρους μας και σκέψη. Πιάνουμε χαρτί και μολύβι (χωρίς να κλέβουμε) και ξεκινάμε το πάρτι αποφάσεων. Η σειρά με την οποία θα καταλήξουμε στο τελικό αποτέλεσμα είναι η εξής:

1. Προτεραιότητες  

Πιάνοντας χαρτί και μολύβι γράφουμε τις προτεραιότητές μας όπως τις επιθυμούμε εμείς να είναι. Κάνοντας ένα γρήγορο scan στην καθημερινότητά μας, διορθώνουμε (ή και διαγράφουμε) όσα δεν είναι στην πρώτη γραμμή στην παρούσα φάση. Τις περισσότερες φορές παρατηρούμε αρκετά μεγάλη διαφορά σ’ αυτό που θέλουμε με αυτό που συμβαίνει στην πραγματικότητα. Θα κλάψουμε, αλλά θα το δεχτούμε.

2. Ερωτήσεις 

Βάσει των προτεραιοτήτων που βάλαμε, ρωτάμε τον εαυτό μας τι παραπάνω μπορούν να μας προσφέρουν. Με αυτό τον τρόπο οδηγούμαστε σ’ ένα σχεδιάγραμμα των προτεραιοτήτων. Υπάρχει προοπτική για εξέλιξη; Θα είμαστε πλήρως ικανοποιημένοι ή υπάρχει περίπτωση να το μετανιώσουμε στη συνέχεια; Μπορούμε τελειοποιήσουμε αυτό που προγραμματίσαμε; Χρησιμοποιώντας το μολυβάκι μας, γράφουμε αυτές τις ερωτήσεις με σειρά προτίμησης. Από εκείνη που είναι πιο απαραίτητη για εμάς προς εκείνη που θα μπορούσαμε, ίσως, να παραλείψουμε.

3. Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα 

Παίρνοντας τα θέματα που ας έχουν βάλει σε δίλημμα, χωρίζουμε στο χαρτί δύο στήλες στην κάθε περίπτωση. Δηλαδή, τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που παρουσιάζει η κάθε κατάσταση. Μπορούμε να τα βάλουμε με όποια σειρά μας έρθει στο μυαλό. Με’ αυτή τη διαδικασία, καταλαβαίνουμε αν αξίζει τον κόπο να προσπαθήσουμε για κάτι παραπάνω ή όχι. Βέβαια, καλό είναι να μην καταθέτουμε τα όπλα τόσο εύκολα, όταν βλέπουμε εξέλιξη.

4. Τελική λίστα

Επιτέλους, μετά από αρκετή σκέψη και γραφή, φτάνουμε σιγά-σιγά στο τελικό αποτέλεσμα. Εδώ χρειαζόμαστε πολύ χαρτί. Αριθμούμε τις προτεραιότητες που βάλαμε στην αρχή, σε μια καινούρια κόλλα, σύμφωνα με τη διορθωμένη μορφή που δημιουργήσαμε στο τέλος. Στη συνέχεια, ακριβώς από δίπλα, τοποθετούμε τις ερωτήσεις που θέσαμε στο βήμα δύο. Δίπλα, ξεκινάμε να γράφουμε σε οριζόντιες στήλες, τα θέματα που μας απασχολούν, με τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα ν’ αντιστοιχίζονται στην πλησιέστερη ερώτηση που θεωρούμε ότι ταιριάζει στο περιεχόμενό τους. Σε περίπτωση που κάποιο από τα θέματα δεν ταιριάζει με καμία ερώτηση, το αφήνουμε για το τέλος. Καθώς έχουμε φτιάξει έναν πίνακα με οριζόντιες (θέματα) και κάθετες (ερωτήσεις) στήλες, βάζουμε Χ στο κουτάκι που αντιστοιχεί καλύτερα στις προτεραιότητες που έχουμε θέσει. Τα περισσότερα Χ «κερδίζουν».

Μ’ αυτή τη διαδικασία, ανακαλύπτουμε τι πραγματικά μπορεί να θέλουμε. Γιατί, πάντα η ζυγαριά γέρνει προς τη μια κατεύθυνση, απλά έχει τόσο μικρή απόκλιση, που δεν μπορούμε να τη διακρίνουμε. Τώρα, αν υπάρχει αμφιβολία για το τελικό αποτέλεσμα ή είναι παραπάνω από ένα, μπορούμε να βάλουμε περισσότερες ερωτήσεις κι αφήνουμε το χρόνο να δείξει πιο καθαρά το τελικό αποτέλεσμα. Επίσης, αν στα συγκεκριμένα αποτελέσματα αναμιγνύονται άτομα, μπορούμε να ρωτήσουμε τη γνώμη τους ή όποια άλλη ερώτηση μπορεί να ξεδιαλύνει το μυστήριο. Μερικές φορές αυτή η ερώτηση μπορεί να φαντάζει δύσκολο να τεθεί, αλλά μπορεί να μας βγάλει από περιττή ταλαιπωρία.

Τα διλήμματα, όσο δύσκολα κι αν μοιάζουν, μπορούν να μας καθοδηγήσουν σε βαθύτερα συμπεράσματα. Όσο μας χαροποιούν για το αποτέλεσμα που δίνουν, άλλο τόσο μπορούν να μας απογοητεύσουν. Το θέμα είναι εμείς πώς θα το αντιμετωπίσουμε. Ναι μεν χαιρόμαστε για τα θετικά, αλλά θα επιτρέψουμε να μας καταβάλουν τα αρνητικά;