Μενέλαος Λουντέμης: «Η πρώτη κραυγή του ανθρώπου είναι κλάμα»

Καθώς περνούν τα χρόνια, λησμονούμε ακόμα περισσότερο την παιδική μας ηλικία, θυμόμαστε παγωτά στα πάρκα, ατελείωτα κυνηγητά και γδαρμένα γόνατα. Αλλά αυτό που δεν μπορεί να θυμηθεί κανείς από εμάς, είναι η ημέρα της γέννησής του. Όλα ξεκινούν από το πρώτο μας κλάμα εκείνο που μας προσφέρει την πρώτη μας ανάσα. Ενεργοποιεί τους πνεύμονες και έτσι μας μαθαίνει πώς να αναπνέουμε μόνοι μας, χωρίς τη βοήθεια του ομφάλιου λώρου.

Πολλά ποιήματα, κείμενα, τραγούδια έχουν γραφτεί για αυτή την ιερή στιγμή και το πώς ο άνθρωπος περνά από το ένα βήμα στο άλλο. Παρ’ όλα αυτά, φυσικά κάποια έργα ξεχωρίζουν και μέσα από αυτά ξεπροβάλλει και εκείνο του Μενέλαου Λουντέμη.

«Η πρώτη κραυγή του ανθρώπου είναι κλάμα. Από κει και πέρα οι άνθρωποι ή παραμένουν άνθρωποι και κλαίνε ή γίνονται τέρατα και κάνουν τους άλλους να κλαίνε.»

Τι ήθελε όμως να μας πει ο ποιητής; Τι επιθυμούσε να καταλάβουμε;

Καθώς μεγαλώνουμε, έχουμε την τάση να γινόμαστε πιο σκληροί και πιο αδίστακτοι με κάποια πράγματα, να βαραίνουμε. Όλα αυτά έχουν έρθει φυσικά μέσα από προσωπικά μας βιώματα κι έχουν ριζώσει μαζί μ’ αυτά, κοιμούνται αντάμα, στο ίδιο μαυροντυμένο κρεβάτι. Όταν κάποιος μας πληγώνει, αναγκαζόμαστε να αλλάξουμε χαρακτήρα, τρόπους συμπεριφοράς ή ακόμα και ιδέες, ειδικά όσον αφορά σε αυτό που ονομάζουμε έρωτα. Καθώς όμως, όλα αυτά αλλάζουν, το να γίνουμε από θύματα, θύτες, είναι η ισορροπία πάνω σε μια λεπτή κλωστή, μια κλωστή που άθελά μας πολλές φορές τυλίγουμε γύρω από ξένους λαιμούς στο όνομα του «δυναμισμού». Εκεί είναι σαν να έχουμε επιλέξει να γίνουμε, υποσυνείδητα ή όχι, τα «τέρατα» που κάνουν τους άλλους να κλαίνε, γιατί δυστυχούμε οι ίδιοι μέσα σ’ ένα δήθεν χαμόγελο, κέρινο, ξύλινο ή από καμένο πλαστικό.

Όλοι είμαστε άνθρωποι και έχουμε κάποιες αδυναμίες. Το να «παραμείνουμε άνθρωποι», είναι η δύναμη να διατηρήσουμε την καλοσύνη μας ό,τι κι αν μας συμβεί. Μπορεί να μας φερθούν άσχημα, μπορεί να μας πληγώσουν, να μας δυσφημήσουν, αλλά πέραν όλων αυτών, πόσο όμορφο θα ήταν αν καταφέρναμε να δώσουμε τόπο στην οργή και να δούμε τι πραγματικά έχει σημασία. Σημασία δεν έχει να πληγώσουμε κόσμο ή να τον κάνουμε να πληρώσει με το ίδιο νόμισμα, επειδή ορισμένοι δεν κατάλαβαν την αξία μας. Αντιθέτως, βάζοντας τη λογική μπροστά, βλέπουμε πόσο αδαής ή πόσο κενός πρέπει να είναι κανείς για να φτάσει στο σημείο να κάνει ό,τι έχει κάνει.

Αυτό, καθώς περνά ο καιρός μπορεί να μην το αντιλαμβανόμαστε. Μπορεί να το θεωρούμε δεδομένο ή πάλι ανούσιο. Αν όμως, κάνουμε μια ανασκόπηση στο χαρακτήρα μας, θα μπορούσαμε να δούμε κατά που γέρνει η ζυγαριά. Και έτσι να επαναπροσδιορίσουμε όσα χρειάζεται και να βρεθούμε πάλι εκεί που αξίζει, σ’ ένα μαιευτήριο, μια μικρή Ιθάκη, με δάκρυα στα μάτια, αλλιώτικοι αυτή τη φορά, αγαπημένοι.

Το να πληγώνουμε τους άλλους επειδή μας πλήγωσαν, μπορεί για κάποιο καιρό να μας κάνει να νιώθουμε σημαντικοί, δυνατοί ή αδιαπέραστοι. Όμως αξίζει να λερώνουμε με δάκρυα ξένες ποδιές γιατί η δική μας δεν αγαπήθηκε αρκετά; Μπορεί να έχουμε εξελιχθεί τελικά σε κάτι που δεν είμαστε, μόνο και μόνο επειδή πιστεύουμε πως έτσι θα μπορέσουμε να επιβιώσουμε; Γιατί αυτό δεν είναι λύση. Τα δάκρυα, τα αίματα, τα όπλα, δεν είναι η λύση. Μετά από κάποια στιγμή θα καταλάβουμε πόσο ανούσια είναι αυτή η τεχνική. Γιατί όσο πληγώνουμε κάποιον που δεν έφταιξε, μόνο για τη δική μας προσωπική άμυνα, αυτό μας βαραίνει. Και η πλάτη μας δε βαραίνει μόνο από τα βάσανα και τα ποτάμια που προκάλεσαν οι άλλοι σ’ εμάς, αλλά κυρίως απ’ αυτά που προσθέσαμε εμείς στον εαυτό μας.

Το θέμα είναι να παραμείνουμε άνθρωποι. Να κλαίμε γοερά ή όχι, με μικρά ή μεγάλα δάκρυα, να χαιρετάμε το βρέφος, που κάποτε πήρε ανάσα μέσα από μια βραδιά έρωτα. Άνθρωποι με τα δικά μας λάθη, αλλά χωρίς να εξευτελίζουμε ή να πληγώνουμε τον άλλον γιατί κάποιος δεν ανέπνευσε μέσα από εμάς -επειδή ξέχασε έναν σπουδαίο ποιητή κι ένα στίχο με νόημα.

Θέλουμε και τη δική σου άποψη!

Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!

Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!