Να φιλτράρουμε και λίγο τι λέμε!

Καθημερινά για πράγματα που συμβαίνουν γύρω μας καλούμαστε να εκφέρουμε άποψη. Και υπάρχουν φορές που ανεξάρτητα απ’ το ποιος είναι ο χαρακτήρας μας, μπορεί να καταλήξουμε να πούμε τα πράγματα πολύ ωμά, ακόμα και σε ώρες που καλό θα ήταν να αφήσουμε και κάτι να «πέσει κάτω». Ο λόγος είναι πως επικρατεί η πεποίθηση πως το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να λέμε όσα σκεφτόμαστε χωρίς κανένα φίλτρο.

Η αλήθεια μπορεί να γίνει αρκετά σκληρή, αν την εκφράσουμε αβίαστα, όπως έρχεται στο κεφάλι μας. Έχουμε μπερδέψει λιγάκι την ειλικρίνεια με το να λέμε ό,τι ακριβώς σκεφτόμαστε, χωρίς πρώτα να το επεξεργαστούμε, όμως μάλλον ήρθε η ώρα να ξεχωρίσουμε αυτά τα δύο.

Η ειλικρίνεια είναι σίγουρα αρετή. Είναι δύσκολο να βρει κάποιος το θάρρος να πει μια αλήθεια -κάτι που πολλοί αποφεύγουν- ή να γνωστοποιήσει ένα γεγονός, χωρίς να εμπλέκεται ο σκοπός της παραπλάνησης. Δεν είναι λίγες οι φορές που και εμείς ζητάμε την ειλικρινή γνώμη κάποιου πάνω σε ένα θέμα, να μας πει τι θα έκανε στη θέση μας, πώς θα διαχειριζόταν μια κατάσταση.

Από την άλλη, η έκθεση μιας αφιλτράριστης άποψης ενέχει τον κίνδυνο ο άλλος να μην είναι έτοιμος να ακούσει αυτό που έχουμε να του πούμε, να το πάρει προσωπικά ή να παρεξηγηθεί. Ακόμα, πολλές φορές κι εμείς οι ίδιοι δεν έχουμε οργανώσει τη σκέψη μας και δεν ξέρουμε τι ακριβώς εννοούμε με όσα λέμε, μιας και τα έχουμε κάπως μπερδεμένα στο κεφάλι μας, με αποτέλεσμα να μπερδεύουμε και τον συνομιλητή μας.

Καλό θα ήταν επομένως να μιλάμε μεν, να μην κρατάμε για τον εαυτό μας όσα έχουμε να πούμε, αλλά παράλληλα να έχουμε επίγνωση και του τι λέμε. Μπορεί να είναι όμορφο να είμαστε αυθόρμητοι, αλλά κάποιες φορές πάνω στην ένταση ίσως πούμε πράγματα που σε δεύτερο χρόνο συνειδητοποιήσουμε πως ούτε εμείς πιστεύουμε πραγματικά. Επομένως, γιατί να αφήσουμε κάποιον να πάρει κατάκαρδα κάτι που ίσως στην τελική να μην ισχύει κιόλας;

Χωρίς φίλτρο έχουν συχνότερα την τάση να εκφράζονται παιδιά ή ενήλικες με παιδικά τραύματα. Και όταν μιλάμε για παιδικά τραύματα,  μιλάμε συνήθως για περιπτώσεις που κάποιος ενήλικας έθετε αυστηρούς όρους για το πώς όφειλε να σκέφτεται ή να συμπεριφέρεται το παιδί. Με αυτό τον τρόπο, όλες οι πρωτότυπες σκέψεις του παιδιού καταπιέστηκαν, με το ίδιο να πιστεύει συνέχεια πως κάτι κάνει λάθος. Καθώς, όμως, το άτομο ενηλικιώνεται, αποκτά την ελευθερία να απελευθερώνει τις σκέψεις του και πολλές φορές λειτουργεί αντιδραστικά, για να αντισταθμίσει όλες εκείνες που δεν εξέφρασε σε μικρή ηλικία.

Είναι καλό να είμαστε ειλικρινείς, όμως καλό θα ήταν να μην είμαστε ωμοί, αλλά να σκεφτόμαστε και τον άνθρωπο που έχουμε απέναντί μας. Το πώς θα τον κάνει να νιώσουμε κάθε μας δήλωση, τα συναισθήματά του. Και όταν θέλουμε να γίνουμε σκληροί -θεωρητικά για καλό του- να είμαστε σίγουροι πως αυτά που ξεστομίζουμε τα έχουμε πρώτα σκεφτεί καλά, τα πιστεύουμε και μπορούμε να τα υποστηρίξουμε. Μήπως για να αποφύγουμε κάποιες παρεξηγήσεις να φιλτράρουμε και λίγο ό,τι λέμε; Φυσικά να είμαστε ειλικρινείς, αλλά δε χρειάζεται όλοι να γνωρίζουν κάθε βαθύτερη σκέψη μας. Και πρέπει να προσέχουμε πάντα τις λεπτές γραμμές, όπως η αγένεια, η προσβολή ή η επιβολή της γνώμης μας -ακόμα κι αν αυτοί δεν είναι οι στόχοι μας εξαρχής.