«Mόνο μη μου πειράξεις το μικρότερο αδερφάκι μου»

Όπως ο γονιός αναλαμβάνει -συνήθως- τον ρόλο του προστάτη για το παιδί του, έτσι και το πρώτο παιδί αναλαμβάνει με τη σειρά του τον ίδιο ρόλο για τα μικρότερά του αδέρφια. Δεν είναι λίγες οι φορές που το ακολουθεί η φράση «να προσέχεις τον αδερφό ή την αδερφή σου. Γιατί, όταν θα φύγουμε εμείς, θα έχετε στο τέλος ο ένας τον άλλον.» σαν ευθύνη και χρέος που κληρονόμησε από κούνια και δέχτηκε χωρίς ποτέ να σκεφτεί αν το θέλει. Απλώς υπήρχε από πάντα μέσα του.

Ως πρώτο παιδί κι εγώ, ομολογώ ότι η αίσθηση ευθύνης κι υπευθυνότητας μου χτύπησε από νωρίς την πόρτα και μάλιστα μόλις στην ηλικία των 4 ετών, όταν υποδέχτηκα τη μικρή μου αδερφή. Αν είσαι κι εσύ το πρώτο παιδί, ξέρεις πάνω-κάτω τι πρόκειται να περιγράψω στις επόμενες γραμμές. Στην αρχή, το βλέπεις σαν ένα μικρό «δώρο» που σου έκανε ο μπαμπάς κι η μαμά, για να έχεις μαζί σου σαν παρέα. Το προσέχεις, το φροντίζεις, το κοιτάς με θαυμασμό και με μια λάμψη στα μάτια, σαν να βλέπεις το πιο όμορφο αστέρι του ουρανού. Όσο περνάει ο καιρός, αρχίζεις να παρατηρείς ότι αυτό το δώρο μοιάζει με σένα: περπατάει, μιλάει και κάνει τα πράγματα που έκανες κι εσύ όταν ήσουν στην ηλικία του. Μπαίνεις στη διαδικασία σύγκρισης, απολαμβάνει όλη την προσοχή της οικογένειας κι αυτό μερικές φορές τσούζει. Κάνεις πίσω, όμως, δεν πειράζει.

Μετά έρχεται η περίοδος του σχολείου: μαθαίνει γράμματα κι αριθμούς και δημιουργεί τις πρώτες φιλίες. Μέρα με τη μέρα, καλλιεργεί τον χαρακτήρα του κι αποκτά τις δικές του συνήθειες κι ασχολίες. Ανακαλύπτει τον εαυτό του και τις προτιμήσεις του, έχοντας πολλές φορές ως πρότυπο εσένα. Σίγουρα, δε θα επιλέξει τις ίδιες δραστηριότητες με τις δικές σου, αλλά θα τις έχει ως μπούσουλα, για να δει ποιες είναι εκείνες με τις οποίες μπορεί να εκφραστεί πιο εύκολα.

Ώσπου φτάνει στην εφηβεία: τώρα αρχίζουν τα δύσκολα. Ξέρεις περί τίνος πρόκειται, μιας κι είχες περάσει από αυτήν τη φάση λίγα χρόνια νωρίτερα˙ εκνευρίζεται με τους πάντες και τα πάντα και κανείς δεν μπορεί να καταλάβει, γιατί, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, «δεν ξέρεις τι περνάει». Κι όμως, ξέρεις και με το παραπάνω. Πόσες φορές είχες φωνάξει στους δικούς σου για ανούσιο λόγο; Πόσες φορές είχες κοπανήσει πόρτες ή πετάξει βιβλία στο πάτωμα, για να ξεθυμάνεις; Πόσες φορές είχες τσακωθεί με φίλους σου για πράγματα που τώρα σου φαίνονται αστεία; Αν είστε και του ίδιου φύλου, ένας λόγος παραπάνω για να συμμερίζεσαι την εμπειρία του και να μπορείς να του προσφέρεις απλόχερα τη βοήθεια και τις συμβουλές σου. Γιατί ποιος άλλος σε ξέρει καλύτερα, αν όχι από τη μεγαλύτερή σου αδερφή; Σ’ εκείνη την ηλικία, συνήθως, εμφανίζονται και οι πρώτοι έρωτες. Είναι η στιγμή που εκφράζει τα πρώτα του αισθήματα για ένα άλλο άτομο κι ενδεχομένως δεν μπορεί να διαχειριστεί όλη αυτήν τη χαρά, την προσμονή και την ανυπομονησία που είναι εγκλωβισμένες μέσα του και θέλει να τις εξωτερικεύσει άμεσα και διακαώς. Αναλαμβάνεις, λοιπόν, και τον ρόλο του συμβούλου σχέσεων.

Κι από τη μια στιγμή στην άλλη, μπαίνει στο πανεπιστήμιο. Πλέον είναι ενήλικας αυτό το μικρό μωρό που, πριν από πολλά χρόνια, σου έφεραν μπροστά σου οι γονείς σου και σου ανακοίνωσαν ότι είναι το αδερφάκι σου. Αυτό το μικρό μωρό, με το οποίο τσακωνόσουν για τα παιχνίδια και τα ρούχα. Αυτό το μικρό μωρό, στο οποίο έβαζες τις φωνές και τις τσιρίδες, αν σου πείραζε κάτι από το γραφείο, την ντουλάπα ή το δωμάτιο, χωρίς την έγκρισή σου. Αυτό το μικρό μωρό, για το οποίο έπαιρνες την ευθύνη σε περίπτωση που είχε κάνει κάποια σκανταλιά και δεν ήθελες να τιμωρηθεί από τους γονείς σας. Αναπολείς όλες εκείνες τις στιγμές που έβλεπες ένα τόσο δα πλασματάκι να τρέχει γύρω-γύρω στο σπίτι και να προσέχεις να μη χτυπήσει σε κάποια αιχμηρή γωνία. Θυμάσαι τις πρώτες διακοπές που κάνατε μαζί, το πρώτο σας ταξίδι στο εσωτερικό ή το εξωτερικό, την πρώτη φορά που σου εκμυστηρεύτηκε κάποιο μυστικό χωρίς να το μάθουν οι γονείς σας. Κι ήρθε πρώτα σε σένα, γιατί είσαι από την αρχή της ζωής του εκεί, δίπλα του.

Από εδώ και στο εξής, ξέρεις ότι αρχίζει μια νέα περίοδος μεταξύ σας. Είστε 2 ώριμοι άνθρωποι, που, παρ’ όλο που μεγαλώσατε στο ίδιο σπίτι, με τις ίδιες αρχές κι αξίες, αναπτύξατε την δική σας ξεχωριστή προσωπικότητα και συνεχίζετε να υπάρχετε ως μοναδικές οντότητες, που η καθεμία προσφέρει το δικό της κομμάτι στον κόσμο. Όσα χρόνια κι αν περάσουν, παραμένεις πάντα η πρώτη του φιλία, η πρώτη του συντροφιά, η εύκολη παρέα. Ενόσω γράφω αυτό το άρθρο έχοντας βουρκώσει και στα πρόθυρα να πλαντάξω στο κλάμα, θυμάμαι κάτι που μου είχε πει η μαμά μου τις προάλλες: «Θέλω να μου υποσχεθείς ένα πράγμα. Ό,τι και να γίνει, θέλω να μείνεις μαζί με την αδερφή σου. Είτε μείνετε σε άλλες πόλεις ή χώρες, είτε παντρευτείτε και κάνετε το δικό σας σπίτι και τις δικές σας οικογένειες, να μην ξεχάσεις ότι θα έχετε πάντα η μία την άλλη και στις χαρές και τις λύπες, ακόμα κι όταν εμείς δε θα είμαστε πια εδώ». Μ’ αυτή, λοιπόν, την υπόσχεση καρδιάς, δώστε μια ζεστή αγκαλιά στα μικρά σας αδέρφια. Και για όσους από εμάς δεν μπορούμε τώρα να δώσουμε αυτήν την αγκαλιά, ας τους πάρουμε ένα τηλέφωνο ή ας τους στείλουμε ένα μήνυμα λέγοντάς τους πως «για μένα θα είσαι πάντα το μικρό μου αδερφάκι. Κι αν χρειαστείς κάτι, ξέρεις.».