«Μα γιατί βγάζεις τόση κακία; Ούτε που ξέρεις τ@ν άλλ@!». Αν κάθε φορά που κάποιος μου έλεγε αυτή τη φράση έπαιρνα 1€, τότε η περιουσία μου θα συναγωνιζόταν εκείνη του Bill Gates και του Jeff Bezos. Και αν δεν ήταν αυτή, ακόμα και οι παρεμφερείς θα γέμιζαν τον τραπεζικό μου λογαριασμό. Γιατί κακά τα ψέματα, δεν είμαστε λίγοι εκείνοι που χαρακτηριζόμαστε σαρκαστικοί. Και να σας πω κάτι; Τιμή μας και καμάρι μας!
Όποτε τυχαίνει να απευθυνθεί κάποιος προς το πρόσωπό μας, προκειμένου να μας προσβάλλει, να μας υποτιμήσει ή γενικά να μας χαλάσει τη διάθεση, δε γνωρίζει το μυστικό μας όπλο -κάθε άλλο παρά αυτοάμυνα μπορείς να το πεις- που δεν είναι άλλο από τον σαρκασμό. Η αλήθεια είναι ότι στα πρώτα σημάδια εμφάνισής του, κανείς δεν κατάλαβε περί τίνος πρόκειται. Οι γονείς μας και ο κοινωνικός μας περίγυρος, στενός και ευρύτερος, μας έκαναν να νιώθουμε άβολα και αμήχανα, να αναθεωρούμε το σκεπτικό μας και να προσπαθούμε -σώνει και ντε!- να σώσουμε την κατάσταση με ένα ταπεινό «συγγνώμη». Πού να ξέραμε τότε ότι όλο αυτό ήταν ο πρόδρομος για την ευφυΐα και την ευστροφία μας; Σαΐνια από κούνια.
Μπορεί στα σχολικά μας χρόνια να είχαμε μπλεξίματα, καθώς ουκ ολίγες ήταν οι φορές που κάποιο παιδάκι θα έπαιρνε τοις μετρητοίς τα λεγόμενά μας και θα έτρεχε αμέσως σαν άλλος Κεντέρης με ένα κακόμοιρο ύφος σαν το Βασιλάκη Καΐλα στη δασκάλα, επειδή «του είπαμε κάτι κακό». Μικρή παύση για αναπνοή και εσωτερική ηρεμία.
Αργότερα, μπορεί να υπήρχε αυτό το άτομο, το οποίο δίχως λόγο και αφορμή μάς είχε βάλει στο μάτι και είχε βάλει στόχο ζωής να κάνει τη σχολική ζωή πατίνι. Πού να ήξερε και εκείνο με ποιον έμπλεκε; Ξέραμε ότι το μυστικό σε αυτά δεν είναι η κατά μέτωπο επίθεση, αλλά να γυρίσουμε την προσβολή στην αρχική του πηγή, να κάνουμε δηλαδή αυτό που ονομάζω «προσβλιμέντο». Τουτέστιν, μετατρέπουμε την προσβολή σε κοπλιμέντο. Τι πετυχαίνουμε με αυτή την τεχνική; Όχι μόνο αφοπλίζουμε τον απέναντι, ο οποίος πιάνεται εξαπίνης, αλλά δείχνουμε πόσο άνετ@ και ακομπλεξάριστ@ είμαστε σε σημείο να πειράζουμε τον ίδιο μας τον εαυτό. Win-win situation!
Χρειάστηκε να περάσουν χρόνια για να αντιληφθούμε το χάρισμα που μας δόθηκε απλόχερα και μας έδωσε τη δύναμη να αποφεύγουμε τα κακεντρεχή σχόλια, όπως ο Nio τις σφαίρες στο Matrix, και να αντιμετωπίζουμε με ψυχρό ρεαλισμό την πραγματικότητα. Και τώρα που το σκέφτομαι, πόσες φορές με έχει σώσει ο (αυτο)σαρκασμός σε άβολες στιγμές; Να πούμε, βέβαια, και του στραβού το δίκιο, πως χωρίς τη χρυσή μας τη μανούλα, χαμπάρι δε θα είχαμε πάρει από το τι παίζει με την πάρτη μας. Κάθε φορά που προβάλλει αυτή η πλευρά του χαρακτήρα μας, έρχεται η Ελληνίδα μάνα, να μας υπενθυμίσει την ύπαρξη και την αξία της με τη φράση «Αμάν, βρε παιδί μου, με αυτόν τον σαρκασμό και το καυστικό σου χιούμορ!». Εδώ, μπορούμε να δώσουμε την απάντηση ότι μέσα στην οικογένεια πρέπει να υπάρχει και ένας έξυπνος. Άρα, αναλαμβάνουμε με δόξα και τιμή τον τίτλο αυτό.
Όσο για τις παρέες, θα μπορούσαμε να πούμε ότι είμαστε το κέντρο της προσοχής, μιας και όλοι κρέμονται από τα χείλη μας για να ακούσουν το σχόλιό μας. Να πούμε ότι έχουν άδικο; Δεν έχουν. Πολλοί νομίζουν ότι απαιτείται πολύς χρόνος σκέψης και μελέτης, ώστε να πετύχεις τον σαρκασμό. Ωστόσο, όπως προαναφέραμε, γεννιέσαι σαρκαστικός, δε γίνεσαι. Αυτό που κάνουμε εμείς οι σαρκαστικοί, και το κάνουμε καλά αφού είμαστε χρόνια στο κουρμπέτι, είναι ότι πιανόμαστε από τις σωστές λέξεις και κάνουμε τη guest εμφάνισή μας με ένα on the spot σχόλιο. Ρίχνουμε αυλαία και mic drop.
Αυτό που πρέπει να κρατήσετε από εδώ και πέρα είναι ότι ο (αυτο)σαρκασμός είναι σαν το sushi: ή θα το λατρέψεις ή δε θα το αντέξεις. Για όσους θα έρθουν να σας πουν πικρόχολ@ και ξιν@, ψαρώστε τους με το εξής: “If life gives you lemons, take them because they are free”. Για τους υπόλοιπους σαρκαστικούς, στέλνω τους αγωνιστικούς μου χαιρετισμούς υπενθυμίζοντας πως ξέρουμε να χρησιμοποιήσουμε έξυπνα τα λεμόνια της ζωής. Φτιάξτε λεμονάδα, φάτε lemon pie, αυτό που μετράει είναι να τα χειριστείτε με το δικό σας τρόπο. Ίσως τότε να ζήλευαν μερικοί τα λεμόνια μας.
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.