Ήμουν σε ηλικία εφτά ετών όταν είδα την πρώτη μου παράσταση. Θυμάμαι ακόμα το αίσθημα δέους κι εντυπωσιασμού που είχε γεννηθεί μέσα μου και κατέκλυζε ολόκληρο το «είναι» μου. Από τότε απέκτησα μεγάλη αγάπη για το θέατρο κι οτιδήποτε αφορά αυτό -ο κινηματογράφος με εντυπωσιάζει αρκετά, αλλά τα συναισθήματα που ξυπνά δεν είναι σε καμία περίπτωση τόσο έντονα.
Είδα αρκετές παραστάσεις σε ηλικία μικρή και νιώθω ευγνωμοσύνη προς τους γονείς μου που με παρότρυναν να τις παρακολουθήσω, διότι άνοιξαν μπροστά μου μονοπάτια που δεν πίστευα ότι υπήρχαν καν. Η υποκριτική αυτή καθ’ αυτή ως τέχνη είναι άκρως ενδιαφέρουσα και δύσκολη· δε νομίζω πως μπορούν όλοι να μετατρέψουν τον εαυτό τους σε κάποιον άλλο άνθρωπο, υπαρκτό ή φανταστικό.
Κι έπειτα τα σκηνικά, τα φώτα, η επιβλητικότητα της σκηνής -όλα αυτά μου προξενούν ενδιαφέρον και κεντρίζουν την προσοχή μου. Το θέατρο αποτελεί μία τέχνη μοναδική· επειδή η κάθε παράσταση, λόγω των συνθηκών, είναι ξεχωριστή και διατηρεί τη μοναδικότητά της. Δεν είναι εφικτό ένας ηθοποιός να αντιγράψει μία παράσταση, πάντοτε κάτι θα διαφέρει. Κι αυτό είναι που σου εξάπτει την περιέργεια και σε παρασύρει.
Εμείς που λατρεύουμε το θέατρο, συνήθως, είμαστε οι ίδιοι που λατρεύουμε τους ανθρώπους και τις ιστορίες τους. Δεν κουραζόμαστε να τους ακούμε κι αγαπάμε τη διαφορετικότητα που παρουσιάζουν σε σχέση με εμάς. Συνήθως είμαστε αυτοί που λατρεύουμε να ψυχολογούμε τους πάντες και μέσω του θεάτρου μας δίνεται η δυνατότητα να εξασκήσουμε αυτή μας την ικανότητα. Διότι μέσα στο μυαλό μας αποδομούμε τον κάθε ήρωα και εντοπίζουμε τα κίνητρά του.
Λατρεύουμε να αναλύουμε -καταλήγοντας συχνά στην υπερανάλυση- τα πάντα· η προσοχή μας κάθε φορά πέφτει σε κάτι διαφορετικό κι έτσι βρισκόμαστε σε μια ατέρμονη προσπάθεια να κατανοήσουμε. Επικεντρωνόμαστε στους διαλόγους – στη δομή, τη μορφή και την ουσία τους. Επικεντρωνόμαστε στις εκφράσεις των ηθοποιών -τα μάτια μιλούν περισσότερο από το στόμα ορισμένες φορές. Δίνουμε βάση στα σκηνικά και στα κουστούμια, το περιτύλιγμα της παράστασης εν γένει.
Προσπαθούμε διαρκώς να διεισδύσουμε μέσα στο μυαλό του σκηνοθέτη· γιατί ο συγκεκριμένος ηθοποιός στέκεται όρθιος ενώ παρουσιάζεται ως νεκρός; Γιατί φοράει λευκά ρούχα και κόκκινα παπούτσια; Γιατί παραμένει ακίνητος; Τα ερωτήματα είναι τόσα πολλά κι οι απαντήσεις ανύπαρκτες. Ωστόσο αυτό είναι που μας πυροδοτεί το αίσθημα του έντονου ενδιαφέροντος. Αυτή τη φορά μπορούμε να βρούμε τις δικές μας απαντήσεις και κανένας δεν είναι σε θέση να μας διαψεύσει.
Λατρεύουμε το θέατρο διότι μέσα από αυτό βλέπουμε πτυχές του εαυτού μας που φοβόμαστε να εκδηλώσουμε. Αισθανόμαστε καλύτερα με τον εαυτό μας όταν αντιλαμβανόμαστε ότι οι αγαπημένοι μας ήρωες τυραννιούνται από χειρότερα βάσανα και μεγαλύτερες ανασφάλειες. Για εμένα αυτή είναι η ουσία του θεάτρου· σου παρουσιάζει μια σειρά γεγονότων -τα οποία ενδεχομένως αποτελούν και δικές σου εμπειρίες- και τα απομυθοποιεί σταδιακά και μεθοδευμένα.
Εν τέλει, λοιπόν, νιώθεις ελεύθερος. Η ελευθερία πηγάζει απ’ την απομυθοποίηση της ίδιας μας της ύπαρξης και την ανάδειξη της μικρή σημασίας των ζητημάτων που μας απασχολούν ως επί το πλείστον. Πάνω στη σκηνή – ίσως – βλέπουμε να ξεδιπλώνονται κομμάτια του εαυτού μας που είχαμε φυλάξει μονάχα για εμάς. Τώρα παίρνουν σάρκα κι οστά μπροστά στα μάτια μας. Τώρα είμαστε αναγκασμένοι να τα αντιμετωπίσουμε.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη