Όταν δεν έχεις κάτι να χάσεις δεν έχεις και κάτι να φοβηθείς

Περνούν οι μέρες. Περνούν οι μήνες και τα χρόνια. Μένουμε πίσω να μετράμε τα χαμένα και τα κερδισμένα από έναν ατέρμονο αριθμό μαχών, τις περισσότερες εκ των οποίων δημιουργήσαμε μόνοι μας. Η ανάμιξή μας σε άσκοπες διαφωνίες κι ίντριγκες το μόνο που είχε ως αποτέλεσμα ήταν να μας κάνει να αισθανόμαστε ακόμα πιο μικροί μπροστά σε όλα αυτά που έχουμε χάσει αναδρομικά, στην προσπάθειά μας να φανούμε κερδισμένοι σε ήδη χαμένες παρτίδες.

Η άρνησή μας ξεπερνά κάθε προηγούμενο. Αρνούμαστε να αποδεχτούμε ότι δεν είμαστε τίποτα παραπάνω από άνθρωποι. Κι ο όρος αυτός που μας χαρακτηρίζει μας τρομάζει και μας κάνει να αρνούμαστε την ίδια μας τη φύση. Το ουσιαστικό «άνθρωπος» δε συνάδει με τα μεγαλεπήβολα σχέδιά μας. Φοβόμαστε ότι θα χάσουμε κάτι το οποίο ποτέ δεν είχαμε. Μία ιδιότητα, η οποία είναι ανύπαρκτη κι αποτελεί μέρος των ανυπόστατων σκέψεών μας.

Όταν ήμουν μικρός μου είχαν πει – αυθαίρετα τότε- ότι όταν δεν έχεις κάτι να χάσεις, δεν έχεις κάτι να φοβηθείς. Εγώ, όμως, όλη μου τη ζωή φοβόμουν. Φοβόμουν πως οτιδήποτε κάνω θα είναι λάθος κι αυτό πήγαζε απ’ την αμελή σκέψη ότι οι άλλοι πάντα μπορούν και κάνουν τα πάντα με τρόπο διαφορετικό κι εμφανώς καλύτερο από εμένα. Φοβόμουν ότι ο υποδεέστερος ήμουν εγώ, ανεξαρτήτως απ’ τις πράξεις μου και τα αποτελέσματά τους.

Λένε ότι οι ηλίθιοι άνθρωποι θεωρούν τους εαυτούς τους έξυπνους κι οι έξυπνοι πνίγονται στις ανασφάλειές τους. Αναρωτιέμαι αν οι ανασφάλειες όλων εμάς πηγάζουν απ’ την υποτιθέμενη οξυδέρκεια που μας κατακλύζει ή από απ’ τις ηλίθιες φοβίες μας. Είμαστε υποκείμενα των ίδιων των σκέψεων και των αμέτρητων αναμνήσεών μας. Ζυγίζουμε την ψυχή μας σε μια ζυγαριά γεμάτη βαρίδια. Φορτώνουμε τον εαυτό μας και αμελούμε την ανθρώπινη ιδιότητά του.

Τι έχουμε αλήθεια να χάσουμε; Η απάντηση είναι βέβαιη· τίποτα. Η αβεβαιότητα της ίδιας μας της ύπαρξης αποδεικνύει πως οτιδήποτε θεωρούμε χαμένο δεν ήταν ποτέ δικό μας. Τις εμπειρίες μας δεν μπορεί να τις εξάγει κανένας απ’ την ψυχή μας όπως και τις αναμνήσεις μας. Οπότε δεν έχουμε τίποτε να φοβηθούμε. Η λήθη είναι -δυστυχώς- ανύπαρκτη στην ανθρώπινη φύση, επομένως οι απογοητεύσεις που έχουμε υποστεί δε θα διαγραφούν. Μία ακόμη δε θα κάνει τη διαφορά.

Είμαστε ουσιαστικά. Ο άνθρωπος, οι άνθρωποι. Δηλώνουμε ιδιότητα. Ήρθε ο καιρός να την καθορίσουμε. Να καθορίσουμε – ίσως για πρώτη φορά- ποια είναι η ιδιότητά μας και ποιες οι επιδιώξεις μας. Δε χρειάζεται να διαλαλούμε τι θα κάνουμε. Αρκεί να το κάνουμε. Δεν έχουμε λόγο να φοβόμαστε μήπως χάσουμε το οτιδήποτε. Άλλωστε το εκάστοτε οτιδήποτε είναι πρακτικά εφήμερο. Τίποτα δεν κρατάει για πάντα -δεν πρέπει να το ξεχνάμε αυτό.

Ας μην επαναπαυτούμε σε αυτά που ήδη ξέρουμε ή σε αυτά που μας είπαν ότι αξίζουμε και μπορούμε να καταφέρουμε. Στη ζωή λαμβάνουμε αυτά που νομίζουμε ότι αξίζουμε, λένε. Έχουμε αναρωτηθεί ποτέ, ωστόσο, τι θεωρούμε ότι αξίζουμε; Ήρθε η στιγμή να συγχωρέσουμε -όσο κι αν μας πονάει- , να πιστέψουμε σε εμάς, να δεχτούμε την αγάπη και να μη φοβόμαστε ότι θα βγούμε πάλι χαμένοι.

Είμαστε, ο καθένας, ένα μικρό ουσιαστικό σε αυτή τη μακροσκελή πρόταση που ονομάζουμε ζωή. Το ουσιαστικό, ωστόσο, καθορίζει το νόημα της πρότασης.