Ξεκινώντας να γνωρίζεις έναν άνθρωπο, γιατί το θέλεις, γιατί συμβαίνει ή γιατί προκύπτει, εξαρχής ξέρεις κατά έναν ασυνείδητο τρόπο τι θα ήθελες να γίνεις μαζί του. Εκείνο που σαφώς δεν ξέρεις είναι το πόσο ακατάλληλα μη «υγιές» μπορεί να είναι το νέο πρόσωπο για να χτίσεις το «εγώ» σου, ακέραιο και δυνατό πλάι του. Και άπαξ και μπλέξεις με λάθος άνθρωπο η συνέχεια συνήθως πονάει. Αλλά για αυτό είσαι και για άλλη μια φορά εδώ, για να απομυθοποιήσουμε και να πούμε αλήθειες που φοβόμαστε να λέμε δυνατά. Αλήθειες που δεν παραδεχόμαστε ούτε στον καθρέφτη μας και έχουμε μάθει να τις κρύβουμε κάτω απ’το χαλί.
Σε μια πρόσφατη κουβέντα με ένα πολύ, αγαπημένο μου πρόσωπο συνειδητοποίησα πόσο πολύ το «καλό» χρειάζεται να ενυπάρχει δίπλα στο «κακό» για να μπορέσει να αναδειχθεί. Σκέψου το. Πώς θα μπορούσε ο οποιοσδήποτε να αναγνωρίσει πως κάτι είναι καλό, υγιές αν στην άλλη πλευρά της ζυγαριάς αυτής δε δέσποζε το δικό του αντιθετικό αντίβαρο; Το δικό του εσώτερα, κακό «δίδυμο»; Κι έτσι, αστραπιαία αυτή μου η σκέψη μεταφέρθηκε αβίαστα στο κομμάτι των ανθρωπίνων σχέσεων του σήμερα και το αν και κατά πόσο το καλά επανδρωμένο δυνατό καλό, μπορεί να διαχειριστεί το αρρωστημένα κακό. Παράδοξο, αλλά ταυτόχρονα αφύσικα λογικό.
Όλοι μας, έστω μια φορά σε αυτά τα χρόνια της ζωής μας, έχουμε σίγουρα συναντήσει αυτό που λέμε: «Πω, πω! Αυτό το πλάσμα τα αντέχει όλα!» Γνώριμη η φράση ε; Ενδεχομένως μπορεί να ήσουν κι εσύ το ίδιο πρόσωπο που κάποτε έδωσες τη φωτογραφία προφίλ σου σε αυτή την ατάκα. Εσύ που με τη δύναμή σού μπορείς να ξεπεράσεις τις δυσκολίες όλου του κόσμου.
Πόσο κολακευτικό να σε αποκαλούν έτσι και συνάμα πόσο φορτικά κουραστικό να είσαι το άτομο που ποτέ δε χρειάζεται κανέναν και κρατά πάντα τον έλεγχο; Κάνοντας σε να μπορείς τα πάντα, από πάντα. Και μήπως και για πάντα; Είσαι το άτομο που όσες φορές κι αν οι καταστάσεις το ρίξουν ή άνθρωποι σε σαμποτάρουν θα βρεις το motivation να σηκωθείς. Μόνο σου και από μέσα σου. Εγώ το γνωρίζω καλά πως δεν ήσουν έτσι και δεν ήθελες απαραίτητα να γίνεις έτσι αλλά οι καταστάσεις σε ώθησαν. Και φαντάζομαι πως δεν είχες επιλογή ή αυτές οι επιλογές που σου δόθηκαν έμοιαζαν να είναι η μια ήταν χειρότερη από την άλλη. Οπότε τι μένει σε αυτή την περίπτωση; Η επιλογή γίνεται ένας ατέρμονος μονόδρομος.
Σε ξέρω και μπορώ να σε καταλάβω.
Είσαι το άτομο που ανάμεσα στα των άλλων «δεν μπορώ» εσύ επανδρώνεις άριστα το δικό σου και έχτισες την εξωτερική σου άμυνα τόσο καλά με στόχο να παρέχεις την ακλόνητη συναισθηματική ασφάλεια του μέσα σου. Εκείνο το παιδάκι που είναι απόρροια ενός happy childhood, που έχει λάβει αρκετή αγάπη μικρό ώστε να του φτάνει να τη χαρίσει απλόχερα και στους γύρω του. Το ερώτημα όμως σε όλη αυτή την κατά τα αλλά εξελεγκτικά «καλή» διαδικασία είναι το γιατί αυτού του είδους οι άνθρωποι αποτελούν τον μεγαλύτερο πόλο έλξης για τους ψυχικά δυσκολεμένους ή μήπως εντέλει δεν επιλέγουν στην πραγματικότητα αυτοί, αλλά οι συναισθηματικά ενδυναμωμένοι της υπόθεσης. Και αν ρωτάς εμένα, εγώ θα πήγαινα με την κουρτίνα 2.
Το σενάριο καθίσταται ναι μεν πιο spicy, αλλά κι αναμφίβολα ρεαλιστικό. Έναν άνθρωπο με πολλά ψυχολογικά αδούλευτα θέματα μπορείς να τον αναγνωρίσεις αν όχι πολύ στην αρχή, σίγουρα στις πρώτες σας επαναλαμβανόμενες συναντήσεις σας. Είναι τόσο βαθιά broken, που δεν είναι σε θέση να το καλύψει. Ξεχειλίζει ο πόνος και το εσωτερικό τραύμα και το μόνο που κάνει είναι – συνειδητά ή ασυνείδητα να σε παρασέρνει μαζί του στη δική του προσωπική ισόβια κόλαση. Συνήθως αυτοί οι άνθρωποι μοιάζουν να ζητούν απελπισμένα βοήθεια, αλλά την ίδια στιγμή δεν τους ενδιαφέρει να βοηθηθούν ούτε είναι έτοιμη να μπουν σε μία διαδικασία αυτοβελτίωσης. Πιο πολύ τους ενδιαφέρει να παίξεις το παιχνίδι τους, στο οποίο εσύ ως δοτικός άνθρωπος όπως είπαμε θα δώσεις το ενδιαφέρον, το νοιάξιμο και την αγάπη σου απλόχερα.
Βέβαια αυτό σε κάνει να αισθάνεσαι πιο δυνατός, σωστά; Bingo! Άλλο ένα υποψήφιο θύμα στη λίστα τους. Εσύ με τη δική σου θέληση και για να ικανοποιήσεις βέβαια και το προσωπικό σου «εγώ» θα μπεις στη διαδικασία να θεραπεύσεις το πονεμένο «εγώ» των άλλων, που κατά πάσα πιθανότητα θα κρύβεται πίσω από μία εξωφρενικά άρρωστη και τοξική περσόνα. Και δε θα χρειαστεί καν να κουνήσουν το μικρό τους δαχτυλάκι, διότι γι’ αυτούς η προθυμία σου να βοηθήσεις και η δοτικότητά σου μεταφράζεται σε ανοχή και έλλειψη ορίων και η ανοχή σε ύψιστη χαζομάρα. Μη σε κακοκαρδίσω αλλά μόλις έγινες άλλο ένα πιόνι στη συλλογή τους!
Όμως ένας άνθρωπος με αυξημένη συναισθηματική νοημοσύνη ο οποίος αντέχει να έρθει σε επαφή με τα συναισθήματά του, όπως και εσύ άλλωστε, μπορεί να το διακρίνει αυτό το μοτίβο και αυτό το αλισβερίσι «κλεψίματος» ενέργειας. Και όταν καταφέρεις πια να το δεις υπόσχεσαι στον εαυτό σου πως not this time, δε θα φτιάξεις ξανά κανέναν!
Κι όμως, η κάθε «ξανά» φορά είναι πιο ενδιαφέρουσα κι άγνωστα συναρπαστική, που η φράση «πέφτω με τα μούτρα» δεν περιγράφει στο ελάχιστο τη βουτιά στο κενό που κάνεις. Μήπως δεν έμαθες καλά το μάθημά σου από την προηγούμενη φορά και έτσι καταλήγεις να πέφτεις πάντοτε στην ίδια παγίδα; Αλλά δε σε νοιάζει! Γιατί πιστεύεις πως το ελέγχεις και γιατί, όπως πάντα, μπορείς. Αυτό που σε νοιάζει είναι να μπορέσεις να φτιάξεις και να θεραπεύσεις αυτόν τον broken άνθρωπο. Και το ερώτημα που παραμένει αναπάντητο και φωτισμένο με κόκκινα φωτάκια και bold γράμματα είναι το «γιατί». Γιατί να θες να κάνεις κάτι τέτοιο;
Η απάντηση προφανώς δεν είναι γιατί το χρειάζεσαι, ούτε γιατί έτσι νιώθεις εσύ καλύτερα και σαφώς όχι γιατί κατοχυρώνεις μια θέση στον Παράδεισο. Οι δυνατοί άνθρωποι επιλέγουμε τους αδούλευτους ανθρώπους για τον απλό λόγο του ότι σε κάποια φάση της ζωής μας, άλλοι από εμάς για λίγο, άλλοι πάλι για πολύ είχαμε υπάρξει σε αυτή τους τη θέση. Γιατί στην πραγματικότητα γνωρίζουμε πόσο πονάει να μην επιλέγεσαι επειδή κάποιος άλλος ευθύνεται για αυτό το κατεστραμμένο κομμάτι του εαυτού σου. Γιατί εμείς το ξεπεράσαμε κατά μέτωπο, το κατανοήσαμε και το αποδεχτήκαμε και πλέον μπορούμε να συνυπάρχουμε μαζί τους δίχως να μας πληγώνει. Αντέχουμε να αιμορραγούμε μαζί του, αλλά να μη γινόμαστε κακή ταινία splatter.
Οι άνθρωποι με τον δυνατό χαρακτήρα επιλέγουν να αγαπήσουν πρώτα την άρρωστη πλευρά σου κι έπειτα εσένα κι αυτό συμβαίνει γιατί έτσι τους είναι πιο εύκολο να κατανοήσουν το πρόβλημα κι έπειτα εσένα που το φέρεις. Αγαπούν κι αγαπούν βαθειά γιατί ξέρουν πως είναι να μην αγαπιέσαι για κάτι που ίσως κάποιος δειλός δεν μπόρεσε να αγκαλιάσει και να αγαπήσει πάνω σου. Και μη νομίζεις. Η γραμμή ανάμεσα σε αυτούς τους δύο είναι πάντοτε τόσο λεπτή. Κάπου, κάποτε είχα διαβάσει πως το καλό πια στις μέρες μας πρέπει να πηγαίνει σε ειδικό για να μάθει να διαχειρίζεσαι αυτά που κάνει το κακό. Παράξενη άποψη, με υποστηρικτές παράλληλα. Οι άνθρωποι που ταυτίζονται είναι δυστυχώς και οι άτυχοι της υπόθεσης. Οι τυχεροί θα έχουν συμφιλιώσει μεταξύ τους, κάθονται αγκαλιά κι αγναντεύουν τη θάλασσα.
Εσύ; Σε ποια κατηγορία αντέχεις και θα ήθελες να ανήκεις;
Επιμέλεια κειμένου: Αγγελική Θεοχαρίδη