Αν είσαι bookworm, όπως πολλοί θα συνηθίζουν να αποκαλούν τους λάτρεις των βιβλίων, σίγουρα θα βρεις ταύτιση σε αυτό το κείμενο. Αν πάλι όχι, ίσως έσκασα στην αρχική σου για να σου δώσω μία ιδέα στην επόμενη αγορά του book list σου. Ό,τι και να επιλέξεις είσαι ήδη κερδισμένος. Little book freak, ήρθε η ώρα για τα 5 top βιβλία που θα πρέπει οπωσδήποτε να διαβάσεις μέχρι να φύγεις από τον μάταιο τούτο κόσμο.
«Ο Μικρός Πρίγκιπας» Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ
Πολλοί ίσως το κατατάσσουν στα παιδικά βιβλία, μα η αλήθεια είναι πως απευθύνεται σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Ως κύριο θέμα ορίζεται ο αφηγητής που πέφτει με το αεροπλάνο το πάνω στην έρημη Σαχάρα. Εκεί, συναντά ένα κατά τ’άλλα ασυνήθιστο παιδί, (τον Μικρό Πρίγκηπα) με τον οποίο και γίνονται φίλοι.
Ο καινούργιος του φίλος ξεκινά τη διήγηση για τις επισκέψεις του στους άλλους πλανήτες, περιγράφοντας τους ανθρώπους ως ματαιόδοξους και λιγότερο «ανθρώπινους». Δεν ξεχνά να ρωτά, αλλά ποτέ δεν απαντά στις ερωτήσεις των άλλων.
Αν υπάρχει έστω κι ένας που αναρωτιέται γιατί πρέπει να διαβάσει αυτό το βιβλίο θα βρει απάντηση στο ότι μέσω αυτής της κατά τα άλλα παιδικής υφολογίας, γίνονται κάποιες ιδεαλιστικές, με άκρως βαθυστόχαστο νόημα, παρατηρήσεις που αφορούν τη ζωή και την ανθρώπινη φύση.
Άλλωστε: «Δε βλέπεις καθαρά παρά μόνον με την καρδιά. Η ουσία είναι αόρατη στα μάτια.»
«Έγκλημα και Τιμωρία», Φίοντορ Ντοστογέφσκι
Ο Ρασκόλνικοφ, φοιτητής νομικής στην Αγία Πετρούπολη, διαπράττει έναν διπλό φ@νο μιας γριάς τοκογλύφου και της αφελούς αδερφής της. Το κίνητρο του εγκλήματος δεν ήταν άλλο παρά η ληστεία· ή τουλάχιστον αυτό είναι και το οφθαλμοφανές.
Στην πραγματικότητα, ο Ρασκόλνικοφ νιώθει μια πηγαία θέληση να ξεπεράσει τον εαυτό του και τα όρια που θεωρητικά του έχει θέσει η κοινωνία με μοναδικό του στόχο να αλλάξει. Μετά την πράξη του, ο Ρασκόλνικοφ κατακλείεται από αντιφατικά αισθήματα, έντονες τύψεις και παράνοια, οι οποίες εντείνονται με την εισόδου ενός συμφοιτητή του στη ζωή του, που ανησυχεί για την υγεία του.
Αυτό το ψυχολογικό μυθιστόρημα εμβαθύνει τις δυσκολίες που φέρει η ανθρώπινη ηθική. Το κείμενο εναρμονίζει άρτια το ψυχολογικό βάθος σε συνδυασμό με την κοινωνική κριτική παρουσιάζοντας έτσι τη σύγχρονη και σύνθετη απεικόνιση της ηθικής, της ενοχής και της λύτρωσης.
Στο υπόβαθρο του μυθιστορήματος, οι συζητήσεις περιλαμβάνουν τον υπαρξισμό κι ωφελιμισμό κι επίσης την ανταπόκριση του συγγραφέα στα σύγχρονα πνευματικά ρεύματα. Άλλωστε, όταν το διαβάσει κάνεις νιώθει σαν: «να τα χάνει, σχεδόν να τον πιάνει τρόμος, τέτοιος τρόμος που δεν ήταν απίθανο, αν εξακολουθούσε να τον κοιτάει έτσι και να μη λέει λέξη μισό λεπτό ακόμα, να το ’βαζε στα πόδια.»
«Η Μεταμόρφωση», Φραντς Κάφκα
Ο ήρωας αναλαμβάνει όλα τα βάρη της οικογένειάς του, από το χρέος μέχρι τη φρίκη που προκαλεί στους συγγενείς του, η τερατώδης μορφή της ύπαρξής του.
Στο τέλος, ο ίδιος πεθαίνει ενώ ταυτόχρονα οι προοπτικές για την οικογένειά του ολοένα και βελτιώνονται. Ο συγγραφέας μέσω της απεχθής μεταμόρφωσής του, ως σύμβολο της απόλυτης αλλοτρίωσης του ανθρώπου κάτω από το βάρος των σύγχρονων κοινωνιών, καταδεικνύει τα αστικά αδιέξοδα της κοινωνίας.
Η ξαφνική, επιπρόσθετα, μεταμόρφωση σε έντομο, δίνει μια γροθιά παρουσιάζοντας έτσι την ωμή σκληρότητα με την οποία την εκλαμβάνει το περιβάλλον. Η σκληρότητα αυτή, βέβαια, δεν προκαλεί έκπληξη αν σκεφτεί κανείς την απανθρωπιά των σύγχρονων καπιταλιστικών κοινωνιών, των οποίων ο άνθρωπος δεν είναι παρά ένα καλά λαδωμένο γρανάζι αυτής της αχόρταγης μηχανής.
Ίσως ο Κάφκα, όπως έχει γράφει, να συνέλαβε ένα «Matrix» πριν καν το συλλάβουν οι ίδιοι οι δημιουργοί του.
«Ασκητική», Νίκος Καζαντζάκης
Ασφαλώς κι από τη δική μου book playlist δε θα έλειπε τουλάχιστον ένα από τα κορυφαία δημιουργήματα του Νίκου Καζαντζάκη. Ο λόγος δεν είναι άλλος από την «Ασκητική» του, ένα στοχαστικό έργο με άκρως φιλοσοφικό περιεχόμενο.
Οι επιρροές του Καζαντζάκη από τον Νίτσε τον Μπερξόν και τον Χέγκελ διαπνέουν διάχυτα όλο το έργο του, σε συνδυασμό με την προσπάθεια του ίδιου του Καζαντζάκη να αποδείξει πως η ανθρωπιά συνίσταται αναμφίβολα στην ανακάλυψη εντός του κάθε ανθρώπου, ενός θεού που αντιπροσωπεύει επαρκώς την προσωπική ανεξαρτησία.
Μέσα από τη «Ασκητική»ο Καζαντζάκης ορίζει τις έννοιες εκείνες που βοηθούν τον άνθρωπο να ανέλθει στην κλίμακα των ηθικών του αξιών σε απόλυτη ισορροπία, ενώ την ίδια στιγμή εξετάζει το πώς υπάρχουν τρόποι με τους οποίους οι ίδιοι πάλι άνθρωποι δημιουργούν κάτι το καινούργιο την ώρα που το παλιό σαπίζει.
Η φράση, η οποία κι αναγράφεται δικαίως στον τάφο του Νίκου Καζαντζάκη συναντάται στην «Ασκητική» του και διαβάζοντάς τη σε κάνει σε καθιστά να τη βιώσεις σε κάθε της συλλαβή: «Δεν ελπίζω τίποτα, δε φοβούµαι τίποτα, είµαι λεύτερος.»
«Το Πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ, Όσκαρ Ουάιλντ
Αν έφτασες μέχρι εδώ, για τελευταίο άφησα το αγαπημένο μου. Αρχικά οφείλει να ειπωθεί πως είναι το μοναδικό δημοσιευμένο μυθιστόρημα του συγγραφέα. Το έργο κατάφερε να εξοργίσει το κοινό για την «ανηθικότητά» του, οδηγώντας στην κατακραυγή κι επιζητώντας ακόμη και τη δίωξη του Ουάιλντ.
Ο Ουάιλντ αναθεώρησε, διαγράφοντας αμφιλεγόμενα αποσπασματικά κομμάτια και προσθέτοντας καινούργια με μια εισαγωγή γεμάτη με αφορισμούς και σαρκασμό. Ο λόγος γύρω από το περίφημο πορτραίτο του πρωταγωνιστή Ντόριαν ο οποίος εκφράζοντας την επιθυμία του για ομορφιά και ικανοποίηση των αισθήσεων, συνάπτει μια άτυπη συμφωνία με τον διάβολο με αντάλλαγμα την ψυχή του.
Η ευχή του Ντόριαν εκπληρώνεται και καθώς εκείνος βυθίζεται ολοένα και περισσότερο σε μια ζωή ακολασίας επιζητώντας το κυνήγι των αισθήσεων, το πορτραίτο είναι εκεί ώστε να υπενθυμίζει πως κάθε πράξη και κάθε του αμάρτημα, αποτυπώνονται είτε ως σημάδι γήρανσης, είτε ως ακόμη και παραμόρφωσης.
Με τις μεταφυσικές και γιατί όχι θα λέγαμε φαουστικές του πινελιές ο Ουάιλντ σε καθιστά υπεύθυνο ευθύς εξαρχής για να καταλάβεις πως κάθε επιλογή έχει και το κόστος της. Καθετί όμορφο ή άσχημο που διαπράττεις, το δικό σου αντίκτυπο είναι ο καθρέφτης σου· ο καθρέφτης της ψυχής σου. Άλλωστε: «Ο καθένας μας έχει και τον παράδεισο και την κόλαση μέσα του.»
Και κάπου εδώ άλλο ένα top 5 έφτασε στο τέλος του. Ελπίζω να σε βοήθησα και πού ξέρεις. Κάποια στιγμή, διαβάζοντας ένα από τα 5 αυτά βιβλία, μπορεί να καταλάβεις και το βαθύτερο νόημά του, που θα σε συντροφεύει μέχρι αυτός ο κόσμος να τελειώσει. Έως τότε, εύχομαι να διαβάζεις και να κατανοείς περισσότερο.
Άλλωστε το είπε και ο Rick Holland: «The world belongs to those who read.»
Συντάκτης: Μάριον Μπαλαούρα
