Ο πρώτος καιρός μιας σχέσης, μέλια, ενθουσιασμός, το αίσθημα της ανακάλυψης. Κάποια στιγμή οι μάσκες πέφτουν. Απαιτήσεις. Το μοίρασμα του χρόνου, άλλοτε αυτό γίνεται πολύ γλυκά και αρμονικά, άλλοτε εκδηλώνεται βίαια και συχνά κόντρα στα θέλω μας, γκρίνια από φίλους, απαίτηση για περισσότερο χρόνο και κάπου εκεί καταλαβαίνεις πως μέσα σ’αυτη τη σχέση έχεις αρχίσει να χάνεις τον εαυτό σου.
Αυτός ο άλλος εαυτός, ενας κόντρα ρόλος. Ώρα για συμβιβασμό ή ευκαιρία για το δρόμο της εξόδου;
Μία νέα σχέση είναι αχαρτογράφητη περιοχή και οι περισσότεροι από εμάς έχουμε τον φυσιολογικό φόβο που έχουν όλοι οι άνθρωποι για το άγνωστο. Το να αφήσουμε τον εαυτό μας να ερωτευτεί είναι σαν να παίρνουμε ένα ρίσκο καθώς εμπιστευόμαστε τον άλλον και του επιτρέπουμε να μας επηρεάσει, κι αυτό μας αφήνει έκθετους. Οι άμυνές μας προκαλούνται και οι συνήθειες που μας επέτρεπαν να εστιάζουμε στον εαυτό μας, αρχίσουν να υποχωρούν. Τείνουμε να πιστεύουμε ότι όσο αγαπάμε, τόσο μπορεί να πληγωθούμε.
Μια σχέση στηρίζεται στα θεμέλια που μπαίνουν. Και για να αντέξει πρέπει να είναι γερά. Βέβαια, αυτό προϋποθέτει χρόνο και θέληση.
Εξίσου σημαντικές είναι οι υποχωρήσεις και οι συμβιβασμοί. Με όρια όμως.
Όσο κι αν μοιάζουμε με κάποιον, αυτό δε σημαίνει ότι συμφωνούμε σε όλα ή ότι είναι σίγουρη η σχέση μας. Προσωπικά πιστεύω πως ο ένας πρέπει να συμπληρώνει τον άλλον, όπως τα κομμάτια του παζλ, έχουν μεν κοινά σημεία, δεν είναι όμως σε καμία περίπτωση τα ίδια. Οι προϋποθέσεις όμως για να μείνουν ενωμένα ποιες είναι;
Κάθε ζευγάρι βάζει τους δικούς του κανόνες, οι οποίοι προφανώς πρέπει να ακολουθηθούν για την ορθή λειτουργία (εκτός αν είστε υποστηρικτές του ότι οι κανόνες υπάρχουν για να καταπατούνται). Πρέπει να συναντηθούν κάπου στη μέση τα δύο άτομα. Ούτε ο ένας να την ξεπεράσει ούτε ο άλλος. Το μυστικό είναι να φτάσεις στη μέση και ο άλλος να έρθει να σε βρει επειδή το θέλει. Το να φτάσεις ως τη μέση, σημαίνει ίσως και ν’αλλάξεις κάποια πράγματα στη συμπεριφορά σου, στον τρόπο ζωής σου, σε ορισμένα όμως επίπεδα. Να μη φτάσεις, δηλαδή, σε σημείο να χαθείς από το χάρτη! Πάντα να κρατάς κάποια πράγματα για τον εαυτό σου. Ίσως ακούγεται εγωιστικό, είναι όμως θέμα επιβίωσης. Γιατί αν τον χάσεις τον εαυτό σου και μείνει μόνο ο άλλος;
Τότε μάλλον έχεις χάσει τα προσωπικά σου όρια.
Και κάπως έτσι, θα σε ρωτήσω με την σειρά μου. Τι συμβαίνει όταν δεν έχουμε όρια στις σχέσεις μας; Η απάντηση μπορεί να δοθεί μόνο από εσένα και κυρίως από την πρόθεσή σου σχετικά με το τι μπορείς και τι δεν μπορείς να ανεχτείς στις σχέσεις σου. Η αλήθεια είναι ότι αυτό δεν είναι κάτι που μπορείς να γνωρίζεις από την αρχή ή να το έχεις προαποφασίσει ανεξαρτήτως του πώς εξελίσσεται η κάθε σχέση. Το βασικό είναι ότι τα όριά σου δεν μπορούν να είναι ένα σύνολο παγιωμένων κριτηρίων ανεξάρτητα από το πώς η κάθε νέα εμπειρία σε αλλάζει, σε κάνει να προσαρμόζεσαι και να βιώνεις την κάθε σχέση. Και τα όρια οφείλουν να προσαρμόζονται.
Επιπλέον, στις ερωτικές σχέσεις υπάρχει πάντα η αμφιβολία για το αν έχεις την πλήρη αποδοχή του άλλου αλλά και ο φόβος της απόρριψης, στοιχεία που κάνουν τα όρια να μοιάζουν με απειλή στην επιβεβαίωση που επιθυμείς να λάβεις μέσα από τη συντροφικότητα.
Ωστόσο, αν αυτό που ξεπερνά το όριο σου δεν εκφραστεί καθόλου, είτε σαν παράκληση είτε σαν παράπονο, είναι σίγουρο ότι στη συνέχεια θα μετατραπεί σε εκνευρισμό και θυμό που όχι απλώς θα εκφραστεί, αλλά θα ξεπεράσει τα όρια και των δυο σας. Κι αυτό είναι βέβαιο.
Πρόσεχε πάρα πολύ! Το ότι σε ενοχλεί κάτι ή ότι το όριο σου αμφισβητείται, δε σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι πρέπει να παρασυρθείς στο να τερματίσεις μια σχέση ή να απομακρυνθείς από ένα κοντινό άνθρωπο. Θα πρέπει όμως να δηλώνεις ρητά όσα νιώθεις ότι σε καταπιέζουν σε ασφυκτικό βαθμό.
Αυτό μπορεί να σημαίνει και σύγκρουση, αλλά είναι πολύ καλύτερο και πιο αποτελεσματικό για τη διατήρηση μιας ζωντανής σχέσης από το να βάζεις όρια και μετά να ορθώνεις τοίχους σε όποιον δεν τα αντιλαμβάνεται ή τα προσπερνά.
Είπαμε να βάλετε όρια, όχι να ορθώσετε τοίχους! Υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στα δύο, δε νομίζετε;
Επιμέλεια Κειμένου Νάντιας Κοκκίνου: Κατερίνα Κεχαγιά.