Κοιτάζεις παλιές φωτογραφίες και σκέφτεσαι, ενώ την ίδια στιγμή χαμογελάς νοσταλγικά. Θυμάσαι και νιώθεις την καρδιά σου να μεγαλώνει απ’ το πολύ συναίσθημα. Βάζεις τις αγαπημένες σου μελωδίες να παίζουν και βλέπεις πόσο έχουν αλλάξει οι αγαπημένοι σου τραγουδοποιοί. Οι ρυτίδες έχουν αγκαλιάσει το πρόσωπό τους, οι αύρες τους με τα χρόνια αφήνουν μια απέραντη αγάπη στο διάβα τους. Μεγάλωσαν αυτοί, μεγαλώσαμε κι εμείς, μα δεν μπορούν να ξεχαστούν. Κατοικούν στα σπίτια μας, στο μυαλό μας, σε κάθε κύτταρο του σώματος μας και ρέουν στις φλέβες μας οι μουσικές τους σαν το κατακόκκινο αίμα μας. Αυτές οι μελωδίες, όσα χρόνια κι αν περάσουν, παραμένουν ίδιες. Ίδιος ο ρυθμός, ίδιος κι ο αντίκτυπός τους πάνω μας.
Είναι σπουδαίο πράγμα η μνήμη, η ικανότητα να θυμόμαστε τι έχουμε ζήσει και να μπορούμε να ανακαλούμε αυτές τις θύμησες. Έρχονται με διάφορα ερεθίσματα, όπως εικόνες, μυρωδιές, γεύσεις. Όλες οι αισθήσεις μας ενωμένες για να ζωντανέψουν μια στιγμή που έχει μείνει πίσω στον χρόνο. Με μια γουλιά κρασί επιστρέφεις σ’ εκείνο το μεσημεριάτικο τραπέζι Κυριακής, μια ανοιξιάτικη μέρα του Μάη. Η κουζίνα μοσχοβολάει πατάτες που ψήνονται στον φούρνο με μπαχαρικά. Ακούς τις μουσικές που έρχονται απ’ τον κήπο και βλέπεις τους αγαπημένους σου να γεμίζουν τα ποτήρια τους. Είναι η νιότη μας ντυμένη με φορέματα και παντελόνια ανάλαφρα, όπως και οι καρδιές μας.
Δε θυμόμαστε όλοι με τον ίδιο τρόπο. Η μνήμη είναι επιλεκτική. Σε κάθε καινούρια κατάσταση γυρνάμε πίσω να δούμε τι κοινό υπάρχει με μια παλιότερη. Νιώθουμε μεγάλη οικειότητα να αναζητάμε έναν κοινό παρονομαστή, θέλουμε να βαδίζουμε σε γνώριμα μονοπάτια και αυτό μας δίνει την αίσθηση της ασφάλειας. Υπάρχουν άνθρωποι που λειτουργούν μ’ ένα συγκεκριμένο μοτίβο σκέψης και μνήμης. Έχουν εκπαιδεύσει τον εγκέφαλό τους να σκέφτεται αρνητικά και συνάμα θυμάται μόνο τα άσχημα γεγονότα που έχει βιώσει. Με τα χρόνια βλέπεις αποτυπωμένα στο πρόσωπο και στο σώμα τους τα σημάδια της χρόνιας κόπωσης και τον τρόπο που έχουν επιλέξει να ζήσουν. Αν θες να δεις πώς θα είσαι σε μερικά χρόνια, δες τις σκέψεις που κάνεις σήμερα.
Είναι και άλλοι που όσα κι αν έχουν περάσει, κρατάνε ζωντανές τις όμορφες στιγμές, το συναίσθημα της τρυφερότητας, της ευγνωμοσύνης, της αγάπης και μ’ αυτόν τον τρόπο συνεχίζουν να πορεύονται. Βλέπουν το θετικό σε κάθε κατάσταση γιατί έχουν μάθει να διακρίνουν πίσω από κάθε δυσκολία το κρυμμένο μήνυμα. Κάθε εμπόδιο είναι μια μικρή πρακτική για ενδυνάμωση. Η χαρά, η θλίψη, η στεναχώρια, η καταιγίδα, το ουράνιο τόξο, είναι όλα μέρος της ανθρώπινης ύπαρξης. Δεν μπορεί εξάλλου το ένα να υπάρξει χωρίς το άλλο. Δεν είναι όλα άσπρα, μα ούτε όλα μαύρα, υπάρχουν τόσα πολλά χρώματα και συνδυασμοί. Όταν μπορείς να δεις όλες τις πλευρές ενός βουνού, μπορείς να ανακαλύψεις κι άλλες διαδρομές για να ανέβεις.
Ο χρόνος όταν θέλει σε καλεί να θυμηθείς και να αισθανθείς, μα ποτέ δεν μπορείς να τον καλέσεις εσύ. Προχωράει ακάθεκτος είτε ακολουθείς, είτε όχι. «Δεν έχω χρόνο, δε μου φτάνουν 24 ώρες». Πόσες φορές το έχουμε πει ή το έχουμε ακούσει. Χρόνος υπάρχει, εμείς απλώς χάσαμε τη ροή μας, την ισορροπία μας και δυσκολευόμαστε πολύ να μπούμε στην πορεία. Βλέπουμε τα πάντα να μας προσπερνάνε με ιλιγγιώδη ταχύτητα σαν ένα τρένο που αφήνει πίσω του την προηγούμενη στάση και τα απέραντα τοπία να χαθούν. Αυτό που μας θλίβει, δεν είναι ο χρόνος που περνάει, αλλά οι μνήμες που αφήνουμε να ξεθωριάσουν σιγά-σιγά.
Όσο πορευόμαστε στη γραμμή της ζωής, ας αφηνόμαστε να θυμόμαστε εκείνες τις όμορφες στιγμές που έχουμε ζήσει. Να αφηνόμαστε στο συναίσθημα που μας δίνουν, να μπορούμε να διαχωρίζουμε το μήνυμα πίσω από τις δύσκολες και άσχημες εμπειρίες μας και να νιώθουμε ευγνωμοσύνη για όλα. Εξάλλου όλα αυτά μας έχουν διαμορφώσει. Οι αρνητικές σκέψεις θα γίνουν κουβάρι στο στομάχι, στην πλάτη και θα καμπουριάσουμε ακόμη πιο πολύ. Ας φροντίσουμε τον εαυτό μας για να μπορέσει να ανθίσει, μέσα από καθετί που διαπέρασε τα κύτταρά μας. Ο εγκέφαλός μου μπορεί να εκπαιδευτεί σε καινούρια μοτίβα σκέψης και συμπεριφοράς. Ο καθένας μπορεί να το κάνει και αυτό είναι υπέροχο, γιατί μπορούμε να το δουλέψουμε και να τα καταφέρουμε.
Τον χρόνο τον υπολογίζουμε συναισθηματικά. Έτσι κι οι μνήμες μας μπορούν να υπάρχουν ζωντανές όσο τους δίνουμε χώρο να ανασαίνουν.
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.