Η απόφαση ενός γάμου και κυρίως η τελετή αυτή καθ’ αυτή, δεν ακούστηκε ποτέ ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα στ’ αυτιά μου. Φυσικά, μετά την εκτενή διερεύνηση της απαιτούμενης διαδικασίας καθώς και των κανονισμών που τη διέπουν, μπορώ να πω με σιγουριά πώς η όλη ιδέα δεν μπορεί πλέον να απέχει περισσότερο από εκεί που βρίσκομαι, καθώς αποκλείει τους δύο πιθανούς λόγους για τους οποίους θα έδινα μια ευκαιρία για δοκιμή. Πρώτον, δεν μπορεί να υφίσταται ως μια πράξη αυθορμητισμού. Δηλαδή να ξυπνήσεις μια μέρα με λιακάδα και αποφασίζοντας να κάνεις κοπάνα απ’ τη δουλειά, να καταλήξεις ξαφνικά να παντρεύεσαι σ’ ένα ξωκλήσι στο Σούνιο. Δεύτερο και σημαντικότερο, δεν μπορεί βάσει νόμου να πραγματοποιηθεί σε πλοίο, ακυρώνοντας τη μοναδική πιθανότητα μιας δεύτερης και πιο ευτυχούς εκδοχής του Τιτανικού. Εάν ακόμη δεν έχεις πειστεί, αξίζει να διαβάσεις όλη τη γραφειοκρατία που έρχεται πακέτο μαζί με το πολυπόθητο “I do”.
Στα μάτια αρκετών φαίνεται σχεδόν σουρεαλιστικό το γεγονός ότι μια τελετή με μέγιστη διάρκεια ενός 24ώρου στο τσακίρ κέφι (εκτός αν είσαι παραδοσιακός και αποφασίζεις να κηρύξεις τριήμερους εορτασμούς), χρειάζεται προετοιμασίες οι οποίες διαρκούν ως και δύο έτη. Κι όμως, ο σουρεαλισμός στην προκειμένη περίπτωση συναντάει τη πιο συχνή και αναπόφευκτη πραγματικότητα. Ακόμη όμως και για μια απλοϊκή τελετή ή όσους επιλέγουν πιο εναλλακτικές προσεγγίσεις στη γαμήλια εμπειρία τους, ένα κομμάτι της διαδικασίας παραμένει σταθερό και αδιαφοροποίητο, κι αυτό φέρει το όνομα «ελληνική γραφειοκρατία».
Ας αρχίσουμε με τα βασικά. Οι απαιτούμενες ενέργειες διαφοροποιούνται ανά σημεία, ανάλογα με το είδος της τελετής η οποία πραγματοποιείται, έχοντας ως επιλογές τον θρησκευτικό και πολιτικό γάμο καθώς και την υπηκοότητα του ζευγαριού σε σχέση με τη χώρα στην οποία αυτός τελείται, την ύπαρξη προηγούμενων γάμων στο ιστορικό, παιδιών, σκυλιών, γατιών και τα συναφή.
Σε κάθε περίπτωση, βασικότατη προϋπόθεση για την έκδοση άδειας, είναι η δημοσίευση του γάμου ως αναγγελία σε ημερήσια εφημερίδα, αναφέροντας σαφώς τα ονοματεπώνυμα του ζεύγους, των γονέων τους, την ημερομηνία και τη περιοχή στην οποία θα τελεστεί το μυστήριο, ενώ το απόκομμα αυτής, θα πρέπει να προσκομιστεί μαζί με τα υπόλοιπα έγγραφα. Κάποιος κακοπροαίρετος βέβαια θα αναρωτιόταν τον λόγο της αναγκαιότητας μιας τέτοιας ενέργειας. Προς απάντησή του λοιπόν, η πράξη αυτή προστατεύει το κοινωνικό σύνολο από τη πιθανότητα διγαμίας ή ζεύξης μεταξύ συγγενών ατόμων, ιδιαιτέρως εάν σκεφτούμε ότι αναφερόμαστε σε μια χώρα με πληθυσμό κοντά στα έντεκα εκατομμύρια, εκ των οποίων η πλειονότητα φημίζεται για την αδυναμία της να διαβάζει καθημερινά αγγελίες γάμων.
Επόμενο βήμα, επίσης κοινό σε κάθε διαδικασία, είναι η πληρωμή ενός παράβολου χαρτόσημου, η οποία πραγματοποιείται στην εφορία με συνοπτικές διαδικασίες, αναφέροντας ότι πρόκειται για παράβολο γάμου. Επιπλέον καλό θα ήταν να βγάλει κανείς φωτοτυπίες από ταυτότητες οι οποίες προσκομίζονται μαζί με τα υπόλοιπα έγγραφα, καθώς και να λάβει ένα αντίγραφο ληξιαρχικής πράξης γεννήσεως, το οποίο προσφέρεται από το δήμο μόνιμης κατοικίας. Σε αυτό το σημείο, εάν είναι απαραίτητο, θα πρέπει να προμηθεύεται και διαζευκτήριο ή πιστοποιητικό χηρείας.
Κάπου εδώ η μακρά πορεία των διαδικαστικών φέρει αποκλίσεις ανάλογα με τη φύση της τελετής. Συγκεκριμένα εάν επιλέγεται ο θρησκευτικός γάμος, όλα τα προαναφερθέντα έγγραφα θα πρέπει να προσκομίζονται στην ενορία των μελλόνυμφων, για την έκδοση του πιστοποιητικού αγαμίας. Μαζί θα πρέπει να είναι παρόντες δύο μάρτυρες, επίσης με την προσκόμιση ταυτοτήτων, βεβαιώνοντας τη μη ύπαρξη συγγενικής σχέσης των δύο ατόμων και τη μη ύπαρξη ισχυόντων προηγούμενων γάμων. Ό, τι δηλαδή κάνει και και η αναγγελία του γάμου, με πολύ μεγαλύτερη εγγύτητα. Έπειτα, όλα τα αναφερθέντα δικαιολογητικά, καθώς και η άδεια γάμου, παραπέμπονται στην οικεία μητρόπολη όπου σφραγίζονται από τον υπεύθυνο και εγκρίνονται με μια περίοδο ισχύος, έξι μηνών.
Εάν πάλι η ιδέα του πολιτικού γάμου ταιριάζει περισσότερο σε κάποιους, καλό θα ήταν αυτό να μην οφείλεται στην ψευδαίσθηση ότι έχει λιγότερη φασαρία απ’ ό, τι ο θρησκευτικός. Σε μια αντιστοιχία με την πιο πάνω χρονοβόρα διαδικασία, η άδεια γάμου θα πρέπει να εκδοθεί από τον δήμο μόνιμης κατοικίας, προσκομίζοντας τα ίδια έγγραφα όπου ζητώνται από την ενορία. Επιπλέον απαιτείται ένας λογαριασμός από ΔΕΚΟ ή ένα εκκαθαριστικό εφορίας, ώστε να αποδεικνύεται η διεύθυνση μόνιμης κατοικίας και μια υπεύθυνη δήλωση. Σε περιπτώσεις ανηλίκων (ναι, ισχύει και αυτό), απαραίτητη είναι και η δικαστική απόφαση, η οποία εγκρίνει το γεγονός. Και σε αυτή τη περίπτωση, άδεια γάμου έχει την ίδια περίοδο ισχύος των έξι μηνών.
Με άλλα λόγια, η γραφειοκρατία ενός γάμου μπορεί να ταυτιστεί απόλυτα με τη φράση «όλα του γάμου δύσκολα». Το θετικό πάντως είναι πώς αν έχει κανείς την υπομονή και τη θέληση να περάσει όλο αυτό το τρέξιμο, είναι τουλάχιστον αποφασισμένος να βιώσει αυτό που λένε έγγαμο βίο, με μια καλή προϋπηρεσία στο σπορ.
Άντε και στα δικά μας οι ελεύθεροι.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου