Πλησιάζουν Χριστούγεννα και σ’ όλα σχεδόν τα σπίτια ξεκινάνε οι προετοιμασίες για τις γιορτές. Η διάθεση αλλάζει με τα φωτεινά λαμπάκια, το Χριστουγεννιάτικο δέντρο, όλη τη διαφορετική διακόσμηση του σπιτιού μας. Οι περισσότεροι θέλουν να ετοιμάσουν τα καλύτερα γιορτινά τους σερβίτσια που θα κεράσουν τα εδέσματά τους. Και τι δε θα μπορούσε να λείψει; Τα γλυκά! Αυτόν το μήνα τα σπίτια μας σίγουρα μυρίζουν βούτυρο, κανέλα και μέλι!
Εκτός λοιπόν απ’ τα καθιερωμένα Χριστουγεννιάτικα γλυκά, τα μελομακάρονα και τους κουραμπιέδες που ο κάθε ένας έχει την αγαπημένη του συνταγή υπάρχουν κι άλλα όχι τόσο γνωστά συνήθως με καταγωγή από την επαρχία, που αξίζει να δοκιμάσεις!
Ξεροτήγανα απ’ την Κρήτη
Όπως σ’ όλες τις χαρές στην Κρήτη έτσι κι αυτές τις μέρες απ’ τα σπίτια τους δεν μπορούν να λείπουν τα ξεροτήγανα. Λεπτοδουλεμένο και καλοτηγανισμένο ζυμάρι σε σχήμα σαλιγκαριού, τόσο μελωμένα που δε λερώνεις τα χέρια σου, πασπαλισμένα με κανέλα και σουσάμι.
Δίπλες
Σ’ όλη σχεδόν τη χώρα μας ξεχωριστή θέση στον μπουφέ των γλυκών μας έχουν οι δίπλες, τόσο μελωμένες που σχεδόν σπάνε στα χέρια μας με μπόλικο τριμμένο καρύδι, που δεν μπορείς ν’ αντισταθείς. Ένα γλυκό που συνήθως δε φτιαχνόταν χωρίς βοήθεια καθώς μαζευόντουσαν 3 – 4 σ’ ένα σπίτι και τις φτιάχνανε μαζί. Θυμάμαι στην οικογένειά μου να μοιράζουν τα πόστα για το ποιοι θ’ ανοίξουν τα φύλλα και ποιοι θα τηγανίζουν. Και το αποτέλεσμα, πάντα ήταν εκπληκτικό.
Ζερντές από τη Μυτιλήνη
Η γλυκιά τους κάτασπρη κρέμα με βάση το ρύζι κι η μαστίχα συνοδεύουν τις γιορτές. Ο ζερντές αποτελεί μια οικονομική, υγιεινή, και γρήγορη επιλογή γλυκού. Ετοιμάζεται εύκολα, απαιτώντας ελάχιστα υλικά, και διακρίνεται για τη νόστιμη γεύση του, που ενισχύεται απ’ τη χρήση ροδόνερου ή μαστίχας. Μπορεί να περιγραφεί ως μια παραλλαγή του ρυζόγαλου χωρίς γάλα. Εντάσσεται επίσης στην κατηγορία των παραδοσιακών παιδικών τροφών, αφού το ρύζι αποτελεί μια ιδιαίτερα θρεπτική πηγή πρωτεΐνης, σύνθετων υδατανθράκων, βιταμινών (Β1, Β2, Β3, Β5, Β6, Β9, Ε), καθώς και καλίου, μαγνησίου, φωσφόρου και σιδήρου. Είναι ιδανικό για περιόδους νηστείας, παρέχοντας τόνωση και νοστιμιά σ’ έναν οργανισμό που χρειάζεται θρεπτική ενίσχυση.
Μπακλαβάς
Old time classic σιροπιαστό χειμωνιάτικο γλυκό που δε θα μπορούσε να μην έχει τη δικιά του θέση στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι, πώς να λείψουν άλλωστε τα σιροπιαστά φύλλα με τα καρύδια και την κανέλα, το φρέσκο βούτυρο; Σ’ όλη την Ελλάδα κατά τόπους με μικρές διαφορές στη συνταγή έχουν και διαφορετικό όνομα Κλωστάρι στην Ήπειρο, Πλασέντα στη Μυτιλήνη, η χαρά κι η νοστιμιά είναι σχεδόν ίδια.
Ισλί από τη Μικρά Ασία
Από την Καππαδοκία είναι οι ρίζες του επόμενου Χριστουγεννιάτικου γλυκού μας, για εμάς που δεν το έχουμε φτιάξει στην κουζίνα μας αλλά έχουμε δοκιμάσει. Είναι περίπου σαν τα μελομακάρονα. Χωρίς πολύ σιρόπι, πιο μπισκοτένια γεύση και με το καρύδι μέσα στο μπισκότο κι όχι από πάνω.
Συκότουρτα από τη Μακεδονία
Μια ιδιαίτερη τούρτα για εκείνες τις μέρες φτιάχνουν οι νοικοκυρές, όχι δεν έχει σαντιγί, αλλά προζύμι καθώς είναι ένα γλυκό ψωμί με σταφίδες και ξερά φρούτα με σταυρό πάνω σχεδιασμένο με τη ζύμη για να φέρνει καλοτυχία στο σπιτικό.
Τα Σπάργανα Του Χριστού απ’ την Ήπειρο
Μια μικρή ιεροτελεστία συμβαίνει κάθε παραμονή Χριστουγέννων στα σπίτια των Ηπειρωτών για να δημιουργήσουν το γλυκό αυτό. Η πυροστιά ανάβει, ο χυλός φτιάχνεται και ψήνεται πάνω στη φωτιά, τα καρύδια, η ζάχαρη κι η κανέλα μπαίνουν ενδιάμεσα απ’ τα ψημένα φύλλα (κάτι σαν κρέπες φανταστείτε) και στο τέλος το σιρόπι. Το ταψί που έφτιαχναν τα σπάργανα έμενε καλυμμένο μέχρι την άλλη μέρα το πρωί που η μυρωδιά σε ξύπναγε. Όσο πιο καλά είχε σιροπιαστεί το γλυκό τόσο πιο πολύ χαιρόταν αυτός που το έφτιαχνε.
Καλή απόλαυση σ’ όλους!
Επιμέλεια κειμένου: Ανδρέας Πετρόπουλος