Ευφυΐα: η δυνατότητα του εγκεφάλου να σκέφτεται, να εκλογικεύει, να αντιλαμβάνεται αφηρημένες έννοιες, να λύνει προβλήματα, να μαθαίνει και κυρίως να κατανοεί και να προβλέπει.
Στον ανθρώπινο εγκέφαλο η ευφυΐα φαίνεται να προκύπτει ως αποτέλεσμα της σύνθετης διασύνδεσης των νευρώνων και ως ένα βαθμό φαίνεται να συνδέεται και με τη συνείδηση.
Εκτείνει τον κόσμο που αντιλαμβανόμαστε πέραν των αισθήσεών μας και μας κάνει και λειτουργούμε επιτυχώς σε αυτόν.
Εύλογα θα με ρωτήσεις αν όλα αυτά υπογράφουν την ευτυχία.
Σχεδόν αυθόρμητα θα σου απαντήσω πως όχι.
Γιατί οι περισσότεροι λυγίζουν στα συμπεράσματα και στην ανάλυση.
Γιατί δεν έχουν βρει τη συνταγή της επιτυχίας στις προσωπικές τους σχέσεις.
Γιατί οι ευφυείς συνήθως είναι μόνοι.
Γιατί η ευφυΐα είναι ασθένεια. Ναι, καλά διάβασες. Ασθένεια.
Οι περισσότεροι ευφυείς άνθρωποι που γνωρίζω –και όχι, μη σου προκαλεί έκπληξη, δε θα με συμπεριλάβω– βυθίζονται σε μια αλληλουχία σκέψεων που αντί να τους απαλλάξει από φοβίες, τους θάβει τρία μέτρα κάτω από τη γη και δεν μπορούν να πάρουν ανάσα.
Ακόμη και στην περίπτωση της συναισθηματικής ευφυίας, ακόμη και εκεί, αντί να οδηγούνται στην ευτυχία, τους βλέπεις να ακινητοποιούνται και να χάνονται στη μετάφραση του φιλτραρίσματος και της πολυσύνθετης σκέψης.
Δεν έχει να κάνει με προσδοκίες. Αν μπορούν να κάνουν ένα πράγμα με μεγάλη επιτυχία, είναι να μην προσδοκούν και να μην καλλιεργούν προσδοκίες στις οποίες δεν μπορούν να ανταποκριθούν – τουλάχιστον η πλειονότητα των ευφυών ανθρώπων.
Είναι όμως αυτή η ακράτεια της λογικής που τους παρασύρει.
Σκέφτονται διαρκώς· προσπαθούν να καταλάβουν τα πάντα.
Μερικές φορές, το μόνο που χρειάζεται να καταλάβεις για ό,τι έχεις μπροστά σου είναι ότι δεν είναι κάτι παραπάνω απ’ αυτό που φαίνεται.
Το να προσπαθεί κανείς να καταλάβει τα πάντα είναι κοινωνική αυτοκτονία.
Σε καθιστά ανίκανο να γευθείς τη ζωή και να τη νιώσεις.
Ξέρω πως γίνεται αυτόματα, άθελά σου διαμελίζεις το υποκείμενο της μελέτης σου, προσπαθείς να αποκωδικοποιήσεις κάθε κίνηση, φράση μέχρι και το πετάρισμα των βλεφάρων.
Και έτσι σκοτώνουμε αυτό που προσπαθούμε να κατανοήσουμε και απλουστεύουμε τον κόσμο χρησιμοποιώντας τη γλώσσα και τη σκέψη, κατακτώντας βεβαιότητες.
Και οι βεβαιότητες είναι η πιο ισχυρή απόλαυση, πολύ ισχυρότερη κι από το χρήμα, το σεξ και την εξουσία, γιατί σε προφυλάσσουν από κάθε “κίνδυνο” να χάσεις το τηλεχειριστήριο. Ναρκωτικό είναι κι ο έλεγχος.
Στον έξυπνο άνθρωπο επιβάλλεται αδιόρατη αυτάρκεια, μια εξόγκωση των λογικών στοιχείων σε βάρος των συναισθηματικών.
Έτσι, πολλοί ευφυέστατοι άνθρωποι είναι χλιαροί και άφιλοι, και συχνά θυσιάζουν τους φίλους τους μιλώντας υπέρ μιας αλήθειας που η καρδιά επίμονα αγνοεί – κι όσο αυτή την αγνοεί, τόσο εκείνη μένει αμετακίνητα έξω από τον άνθρωπο που την εκφράζει.
Οι ευφυείς, μέσα στη σιγουριά της δύναμης, λησμονούν πως και η καρδιά έχει τη δική της, ιδιότυπη ευφυΐα που εκφράζεται ως αναζήτηση του έρωτα, της ειλικρίνειας, της συνειδητής επιείκειας, της περιπέτειας.
Και η καρδιά έχει απαράγραπτα δικαιώματα πάνω σου.
Ναι, υπάρχουν άνθρωποι ευφυείς που είναι δυστυχισμένοι. Είναι αυτοί που δεν καταφέρνουν να δομήσουν, να αφεθούν, να τολμήσουν να ζήσουν, να δοθούν. Είναι αυτοί όταν που μπαίνουν σε μια σχέση, τρομάζουν τόσο που το βάζουν στα πόδια με σπασμωδικές κινήσεις, τέτοιες που δεν μπορεί ούτε ο έρωτας να δικαιολογήσει.
Υπάρχουν όμως κι άλλοι, που είναι εξίσου ευφυείς, αλλά κατορθώνουν να βρουν τον προσωπικό τους δρόμο προς την ευτυχία, να βρουν μια ισορροπία μεταξύ συναισθήματος και λογικής, τη σωστή διαχείριση, την χρυσή τομή.
Αυτή είναι για εμένα η πραγματική ευφυία: να ξεχωρίζεις πότε πρέπει να βάλεις τις μηχανές του μυαλού σου να κάψουν φουλ και πότε της καρδιάς σου.
Να αισθανθείς κάθε στιγμή χαράς και ευτυχίας, ολότελα σαν νέα εμπειρία, να αφήνεις χώρο στον αυθορμητισμό σου, να κάνεις στην άκρη τις βεβαιότητες, και να δώσεις μια ευκαιρία στην τύχη.