Πολλές φορές οι άνθρωποι πιάνουν τους εαυτούς τους να αμφισβητούν τη σημασία τους και να νιώθουν μικροί. Η ύπαρξη αμφιβολιών, μέχρι ενός σημείου, βοηθά στη βελτίωση του ατόμου, αφού χαρακτηρίζεται από μια ενδοσκοπική μορφή. Αντίθετα, όταν η συχνότητα του συγκεκριμένου φαινομένου είναι αρκετά μεγάλη, τότε ίσως μιλάμε για μια εκδήλωση έλλειψης αυτοπεποίθησης, η οποία μπορεί να ‘χει αρνητική επίδραση στη ζωή του ατόμου, καθώς δημιουργεί μια εμμονική αίσθηση αβεβαιότητας.
H αλήθεια είναι πως, συχνά, η επιρροή που –ηθελημένα και μη– ασκούμε στους άλλους είναι πολύ μεγαλύτερη απ’ ό,τι νομίζουμε. Αυτό είναι κάτι που μας καθιστά όχι μόνο σημαντικούς, αλλά κι επικίνδυνους ταυτοχρόνως, αν αναλογιστούμε ότι μπορούμε να επηρεάσουμε κάποιον τόσο έντονα, χωρίς καν να το καταλάβουμε. Μια ασήμαντη για κάποιον κουβέντα μπορεί να αλλοιώσει την πραγματικότητα ενός άλλου ατόμου για χρόνια. Ως εκ τούτου, υπογραμμίζεται η δημιουργική δύναμη που κρύβεται πίσω απ’ τις λέξεις που ο καθένας επιλέγει να χρησιμοποιήσει.
Εκτός απ’ την επιλογή λέξεων, εξίσου σημαντικό είναι και το πότε αυτές λέγονται. Όταν, για παράδειγμα, κάποιος βιώνει μια απογοήτευση, καλό θα ήταν να μην του τονίζεις το πώς μπορούσε να χειριστεί τη συγκεκριμένη κατάσταση πιο ορθά, διότι αυτό θα τον κάνει να νιώσει ακόμη χειρότερα. Επίσης, ίσης σημασίας είναι κι οι λέξεις που δε λέγονται. Δηλαδή, ένας άνθρωπος ο οποίος εργάζεται σκληρά για κάτι, χωρίς ποτέ να ακούει οτιδήποτε επιβραβευτικό, προφανώς, θα επηρεαστεί αρνητικά και πιθανώς να μειωθεί η απόδοσή του. Όπως έχει πει άλλωστε κι ο Michael Hyatt: «Η σωστή λέξη, που ομιλείται στην κατάλληλη στιγμή, μπορεί να κάνει όλη τη διαφορά στην οικοδόμηση των ανθρώπων».
Σε ένα σύμπαν όπου όλα είναι αλληλοεξαρτώμενα, κανένας από εμάς δεν έχει απόλυτο έλεγχο πάνω σε τίποτα, συμπεριλαμβανομένου, σε μεγάλο βαθμό, του εαυτού μας. Αντίθετα, αυτό που όλοι έχουμε σε αφθονία είναι η επιρροή, η δύναμη της οποίας φαίνεται να λειτουργεί γραμμικά: Όσο πλησιέστερα προσωπικά και φυσικά είναι ένας άνθρωπος, τόσο μεγαλύτερη είναι η επιρροή μας πάνω του, κι αντίστροφα. Το ενδιαφέρον σχετικά με αυτό είναι ότι, αντίθετα με τις προσπάθειές μας να ελέγξουμε γεγονότα και καταστάσεις, οι προσπάθειές μας να επηρεάσουμε τον οποιονδήποτε δεν απαιτούν τη συνειδητή μας πρόθεση.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η ικανότητά μας να επηρεάζουμε τους άλλους είναι πολύ πιο σημαντική απ’ την ικανότητά μας να ελέγξουμε τις συνθήκες. Η επιρροή είναι κάτι που επί μονίμου βάσεως ασκούμε, ασυνείδητα. Η μόνη πραγματική επιλογή που έχουμε στο θέμα αυτό είναι αν η επιρροή που ασκούμε είναι θετική ή αρνητική. Ο τρόπος που μιλάμε, η στάση, ο τόνος μας, αντανακλούν το πρόσωπο που είμαστε κι επηρεάζουν τα πάντα γύρω μας. Μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην επιτυχία ή τη μη επιτυχία τόσο στην επαγγελματική όσο και στην προσωπική μας ζωή.
Καλό θα ήταν, λοιπόν, πριν μιλήσουμε, να σκεφτόμαστε πώς μπορεί να νιώσει αυτός που θα ακούσει τα λεγόμενά μας. Όσο θελκτικό κι αν είναι μερικές φορές το λανθασμένο, ας έχουμε υπόψιν μας πως ο άνθρωπος είναι πιο σημαντικός. Ο Βενιαμίν Φρανκλίνος είχε πει να μη θυμόμαστε μόνο να πούμε το σωστό στη σωστή στιγμή, αλλά να αφήσουμε να μην αναφερθεί το λανθασμένο στη δελεαστική στιγμή. Ας ζυγιάσουμε λίγο τα πράγματα κι ας δούμε τη βαρύτητα που κρύβει η κάθε μας πράξη κι η κάθε μας λέξη. Είναι ισχυρός ο αντίκτυπος που έχουμε στους γύρω μας και, όσο κι αν δεν το αντιλαμβανόμαστε, κάθε μας πράξη είναι σημαντικότερη απ’ ό,τι πιστεύουμε.
Ένα κακεντρεχές σχόλιο για τα κιλά κάποιου μπορεί να τον παρασύρει στη νευρική ανορεξία. Ένας τάχα αθώος για ‘σένα χαρακτηρισμός μπορεί να αφήσει ανεξίτηλα τραύματα στην ψυχή του άλλου. Μια παρέμβαση στις προσωπικές επιλογές κάποιου μπορεί να τον κλείσει βίαια κι ασφυκτικά στον εαυτό του, τον οποίο μπορεί και να βλάψει. Μπορεί και τίποτα απ’ όλα αυτά. Αξίζει, όμως, να πάρεις αυτό το ρίσκο;
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη