Όχι απλώς μουσική αλλά θεραπεία

Μουσικοθεραπεία. Ο δημιουργικός συνδετικός κρίκος ανάμεσα στην ψυχολογία και τη μουσική. Μια δημιουργική ψυχοθεραπεία, που εστιάζει στη συναισθηματική πλευρά ενός ατόμου και βοηθά σε μια μεγάλη ποικιλία θεμάτων, από κατάθλιψη σε Alzheimer’s κι από άγχος σε αυτισμό. Μια απίστευτα εποικοδομητική εμπειρία που εξυμνεί για ακόμη μια φορά τη μαγική ικανότητα της μουσικής να θεραπεύει τις ψυχές των ανθρώπων, ακόμη και σε κλινικές καταστάσεις.

Απ’ τη φύση μας οι άνθρωποι κουβαλάμε μια τάση ανταπόκρισης στη μουσική, αφού αυτή η τέχνη μπορεί να μας εγείρει δυνατά συναισθήματα, να μας ξυπνήσει σημαντικές αναμνήσεις ή ακόμα και σωματικές αισθήσεις. Είναι ένας τρόπος, με λίγα λόγια, να εκφραστούμε όταν τα λόγια δεν είναι αρκετά. Αυτή ακριβώς η δύναμη της μουσικής είναι που χρησιμοποιείται στη μουσικοθεραπεία, όπως κι η ικανότητά της να διεγείρει τη φαντασία μας, συνδέοντάς μας με το δημιουργικό μας κομμάτι.

Βασισμένη σε θεμελιώδεις αρχές της ψυχοθεραπείας, η μουσικοθεραπεία απελευθερώνει το καθετί που μπορεί να καταπιέζεται στο συνειδητό ή το υποσυνείδητο του κάθε ατόμου. Μέσα από αυτή τη διαδικασία προκύπτει μια άμεση σχέση μουσικής και συναισθημάτων που μαλακώνει το όποιο αρνητικό συναίσθημα μπορεί να ‘χει προκληθεί. H μουσικοθεραπεία αποτελεί ένα απ’ τα καταλληλότερα εργαλεία ψυχικής βελτίωσης κι εξέλιξης.

Σε ουκ ολίγες περιπτώσεις ψυχικών διαταραχών ή ακόμα και σωματικών ασθενειών, η ψυχολογία των πασχόντων είναι που καθορίζει και την πορεία τους όσον αφορά την άνοδο ή την κάθοδο στην εξέλιξη της εκάστοτε ασθένειας ή διαταραχής. Εννοείται πως σε περιπτώσεις ασθενειών όπως ο καρκίνος, για παράδειγμα, η μουσικοθεραπεία χρησιμοποιείται ως συμπληρωματική θεραπεία κι όχι ως ο αποκλειστικός τρόπος βελτίωσης της κατάστασης, αφού μιλάμε για περίπτωση όπου η ιατρική και φαρμακευτική υποστήριξη είναι απαραίτητη. Παρ’ όλα αυτά, η μουσικοθεραπεία έχει τη δύναμη να ενισχύσει την πρόοδο του ασθενούς, μέσα απ’ την ανάπτυξη μιας θετικότερης σκέψης και βλέψης για την αντιμετώπιση της κατάστασης που βιώνει.

Έρευνες που ‘χουν διεξαχθεί, έχουν προβάλει τη σημασία της μουσικής μέσα απ’ τη σύνδεσή της με τη μνήμη του ανθρώπου και πώς ανεξίτηλα την επηρεάζει. Σε άτομα που πάσχουν από Alzheimer’s ή κάποιου άλλου τύπου άνοια, μέσω της οποίας δημιουργείται απώλεια γεγονότων απ’ τη μνήμη, η μουσική μνήμη παραμένει ανέγγιχτη. Δηλαδή, όσο παράξενο κι αν ακούγεται, ένας άνθρωπος μπορεί να μη θυμάται πού είναι το σπίτι του και ποια η οικογένειά του, αλλά να θυμάται πώς να παίζει πιάνο, κιθάρα, κλπ. Αυτή ακριβώς η επιρροή που ασυναίσθητα η μουσική εξασκεί στον άνθρωπο είναι που αποτελεί και τον βασικό πυρήνα ανάλυσης και χρήσης εν ώρα θεραπείας.

Αξιοσημείωτο είναι ότι η συγκεκριμένη μορφή θεραπείας έχει πρόσβαση σε όλες τις ηλικίες, καθώς το εύρος καταστάσεων που μπορεί να καλύψει είναι τεράστιο -από εφηβικό άγχος μέχρι σύνδρομο Down, αυτισμό, dementia. Για τον αυτισμό, μάλιστα, τα μεγαλύτερα κέντρα θεραπείας έχουν ως βασική μέθοδο τη μουσικοθεραπεία, αφού η μουσική διεγείρει τον εγκέφαλο, δημιουργώντας ισχυρές λειτουργίες του.

Θα μπορούσαμε για ώρες ολόκληρες να μιλάμε για το τι είναι η μουσικοθεραπεία και το τι μπορεί να προσφέρει στον άνθρωπο. Η ουσία, όμως, είναι ότι αποτελεί μια διαδραστική ψυχοσωματική προσέγγιση, που προσαρμόζεται ανάλογα στις ανάγκες του καθενός, έτσι ώστε να βελτιώσει την ποιότητα ζωής του εκάστοτε ανθρώπου. Το ‘χει πει άλλωστε κι ο Steve Garrigan, «Η μουσική δεν είναι απλά μουσική, είναι θεραπεία».