Ένας γάιδαρος επέστρεφε από μια δουλειά που του είχαν παραγγείλει να κάνει κι ήταν πυρ και μανία. «Αχ, ανάθεμα την καλοσύνη μου, που δεν μπορώ να χαλάσω χατίρι σε κανέναν και που όλοι, ανεξαιρέτως, γνωρίζουν την καλή μου την καρδιά και με εκμεταλλεύονται», έλεγε με μένος.
«Η καλή μου η καρδιά στο τέλος, όμως, θα μου φάει τα συκώτια», εξακολουθούσε να φωνάζει, μα τότε ένα πλάσμα δε δίστασε και πλησίασε το γάιδαρο. «Καλή καρδιά είναι εκείνη που με χαρά κάνει μιαν προσφορά και που ύστερα δε βαρυγκωμά», του είπε με νόημα.
Κι ο γάιδαρος, που είχε θιχτεί απ’ αυτόν του το λόγο, του αποκρίθηκε: «Δε θα αμφισβητήσεις εσύ την καλή καρδιά μου, αφού ξέρεις πολύ καλά, πως σε κανέναν δεν έχω πει «όχι» ποτέ και πως ό,τι κι αν μου ζητούν, ευθύς τρέχω να τους εξυπηρετήσω».
«Μα, καλέ μου γάιδαρε», του είπε έπειτα, «μην μπερδεύεις την αδυναμία σου να πεις «όχι» με την καλοσύνη. Άλλο είναι να προσφέρεις, γιατί δεν μπορείς να τ’ αρνηθείς, κι άλλο το να προσφέρεις, γιατί με την καρδιά σου το επιθυμείς».
Σαν αυτόν τον γάιδαρο, λοιπόν, κάνουμε κι εμείς μερικές φορές και παρουσιαζόμαστε ως καλοσυνάτοι, που όλοι μας εκμεταλλεύονται. Ωστόσο, όταν κάνουμε κάτι από καλοσύνη, το ευχαριστιόμαστε και δε βαρυγκωμούμε γι’ αυτό.
Καταρχάς, ο γάιδαρος παρουσίαζε την αδυναμία του να πει «όχι» σε κάποιον σαν καλοσύνη, μα τον πρόδωσε η οργή που είχε όταν τέλειωσε με την εξυπηρέτηση που του ζήτησαν να κάνει. Έτσι κι εμείς, λοιπόν, αφού έχουμε αυτήν την αδυναμία και δεν μπορούμε, όσο κι αν το θέλουμε, να αρνηθούμε να κάνουμε κάτι, τότε λέμε: «γιατί να μην επωφεληθώ λιγάκι απ’ το ελάττωμα του να μην μπορώ να πω «όχι» και να μην το παρουσιάσω ως προτέρημα για να συστηθώ ως καλόκαρδος, που ό,τι κι αν του ζητήσουν χατίρι ποτέ δε χαλά;».
Επιπλέον, όταν δίνουμε κάτι κι ύστερα βαρυγκωμούμε, τότε δεν το κάνουμε για την πραγματική χαρά της προσφοράς, παρά γιατί θέλουμε να εξακολουθούν όλοι να μας περνάνε για καλούς. Όταν θεωρούμε, λοιπόν, πως οι άλλοι μας εκτιμούν για την καλοσύνη μας πάνω απ’ όλα, τότε κάνουμε ό,τι κι αν μας ζητούν, μιας και πιστεύουμε πως αν σταματήσουμε να τους εξυπηρετούμε, θα πάψουν να θεωρούν τόσο καλούς, και πως αν χάσουμε αυτό το χαρακτηριστικό μας, ύστερα δε θα μείνει τίποτα αξιόλογο πάνω μας.
Τέλος, προσφέρουμε κάτι τάχα από την καλή μας την καρδιά, μα κατά βάθος το κάνουμε γιατί πιστεύουμε πως το να χαλάσουμε το χατίρι κάποιου είναι κάτι κακό και πως τότε, οπωσδήποτε, μια μεγάλη συμφορά πρόκειται να μας βρει, για να μας ανταποδώσει το κακό αυτό που πράξαμε. Κι έτσι, λοιπόν, κάνουμε ό,τι μας ζητούν απ’ το φόβο μας πως θα μας συμβεί κάτι κακό αν αρνηθούμε, μα προκειμένου να μην τον παραδεχθούμε, τα ρίχνουμε όλα στην καλή μας την καρδιά.
Κι ο γάιδαρος, λοιπόν, προβληματίστηκε με τα λόγια που του είπαν: «Καλή καρδιά είναι εκείνη που με χαρά κάνει μιαν προσφορά και που ύστερα δε βαρυγκωμά». Έπειτα, ωστόσο, πρόσθεσε κάτι δικό του κι ανακουφίστηκε: «Μα καλύτερα να δίνεις κι ύστερα ας βαρυγκωμάς, παρά καμία να μην κάνεις προσφορά».
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.