Περίοδος. Μια λέξη δεκάδες συναισθήματα… αρνητικά! Είναι αυτές οι μέρες του μήνα που στις περισσότερες γυναίκες έρχονται τα πάνω κάτω σε ορμονικό επίπεδο. Λίγες μέρες πριν, όμως, δεν είναι καλύτερα τα πράγματα, αφού ξεκινάνε οι λιγούρες, τα νεύρα, ψυχολογία σαν τρενάκι σε λούνα παρκ, η ανεξήγητη κόπωση, το πρήξιμο. Μέχρι που ξεκινάει η αιμορραγία κι όλα τα προηγούμενα συμπτώματα δίνουν τη σκυτάλη σιγά σιγά, ένα ένα στον αφόρητο πόνο σε κοιλιά, μέση, κεφάλι.
Κάθε γυναίκα έχει τα δικά της σημεία πόνου και δικά της συμπτώματα. Άλλες έχουν ατονία, ζαλάδες, αναγούλες κι εμετούς. Άλλες πάλι πονάνε τόσο πολύ που δεν μπορούν να αλλάξουν πλευρό στο κρεβάτι. Ενώ κάποιες άλλες, καταλήγουν στο νοσοκομείο για βαριά παυσίπονα κι ενέσεις γιατί, πόσα να κάνει πια και αυτό το depon / ponstan/ nurofen;
Μια γυναίκα έχει περίοδο γύρω στα 30 με 40 χρόνια. Ξεκινάει περίπου στα 12 και τελειώνει κάπου στα 40 με 50 της. Αν υπολογίσουμε τι σημαίνει αυτό σε μέρες, βδομάδες, μήνες, μιλάμε για 390 με 480 της ζωής της, ή 2.520 με 3.360 μέρες, με όλα αυτά τα συμπτώματα που προανέφερα. 2.520 με 3.360 oι μέρες όπου μια γυναίκα οφείλει να υποφέρει αλλά παράλληλα να είναι στο σχολείο, στη σχολή, στη δουλειά κι οριακά να κρύβει ότι έχει περίοδο, με την υποχρέωση να είναι η τέλεια εργαζόμενη ανά πάσα ώρα και στιγμή γιατί κατά το ακραία σεξιστικό κλισέ «ισότητα δεν ήθελες κούκλα μου;».
Η γυναίκα αυτή, λοιπόν, ξυπνάει το πρωί και παρ’ όλους τους πόνους, της αναγούλες και την αδιαθεσία, σαν να μη συμβαίνει τίποτα, ετοιμάζεται για τη δουλειά της, έχοντας στην τσάντα της ένα μικρό φαρμακείο, σερβιέτες σε 2 με 3 διαφορετικά μεγέθη, ταμπόν αλλά και μια αλλαξιά για τυχόν ατυχήματα γιατί το αίμα είναι ένας λεκές που «απαγορεύεται» να υπάρχει. Η γυναίκα αυτή, αναγκάζεται να προσποιείται πως όλα είναι καλά ώστε να μην την καταλάβει κάποιος συνάδελφος κι ακούσει το κλασικό «ωχ, πάλι περίοδο έχει» ώστε να μην εισπράξει το βλέμμα της υποτίμησης και της απαξίωσης για την κατάστασή της. Αυτή η γυναίκα είναι ο μέσος όρος των γυναικών στη γη που υποχρεούνται να εργάζονται κάτω από αυτές τις συνθήκες. Αυτή η γυναίκα είσαι εσύ, είμαι εγώ, είναι η ξαδέρφη μου, η κόρη σου, η μητέρα σου. Αυτή η γυναίκα είμαστε όλες εμείς. Εμείς που όσο τέλειες και αν είναι οι εργασιακές μας συνθήκες, τις μέρες εκείνες, τίποτα δεν είναι εύκολο.
Κι όλα αυτά, γιατί απλά η περίοδος είναι για τους περισσότερους ένα ταμπού. Δεν είναι κάτι βάναυσα φυσιολογικό. Πολλές γυναίκες ακόμα ντρέπονται τις μέρες εκείνες και κρύβονται ακόμα περισσότερο. Περπατούν προς το μπάνιο κρατώντας σερβιέτες σφιχτά μέσα στα χέρια τους για να μη φανούν, όσο οι διαφημίσεις μιλούν για άνεση τις «δύσκολες μέρες» δείχνοντας γυναίκες να φορούν λευκά παντελόνια.
Κι αν αναρωτιέσαι για το για ποιες χώρες έχει θεσμοθετηθεί η άδεια περιόδου, ο αριθμός τους είναι τραγικά μικρός, αλλά υπαρκτός:
- Ιαπωνία: Η άδεια περιόδου υπάρχει από το 1947 και οι γυναίκες μπορούν να πάρουν άδεια αν η εμμηνόρροια τους προκαλεί πόνο ή επηρεάζει την απόδοσή τους στη δουλειά.
- Νότια Κορέα: Οι εργαζόμενες γυναίκες δικαιούνται άδεια περιόδου από το 2001, και επιπλέον, οι γυναίκες που δεν τη χρησιμοποιούν μπορούν να λάβουν οικονομική αποζημίωση.
- Ταϊβάν: Η Ταϊβάν έχει εισαγάγει άδεια περιόδου στο πλαίσιο της άδειας υγείας για τις γυναίκες. Οι εργαζόμενες δικαιούνται τρεις ημέρες άδεια περιόδου τον χρόνο.
- Ινδονησία: Η ινδονησιακή νομοθεσία προβλέπει άδεια περιόδου για δύο ημέρες τον μήνα, αν και η εφαρμογή διαφέρει ανάλογα με τον εργοδότη.
- Ζάμπια: Στη Ζάμπια, οι γυναίκες δικαιούνται μία ημέρα άδεια περιόδου κάθε μήνα, γνωστή ως “Mother’s Day”, ανεξάρτητα από την οικογενειακή τους κατάσταση.
- Ισπανία: Η Ισπανία είναι η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που το 2023 υιοθέτησε νόμο που επιτρέπει στις γυναίκες να λαμβάνουν πληρωμένη άδεια κατά τη διάρκεια της περιόδου, εάν υποφέρουν από σοβαρούς πόνους.
- Μεξικό: Ορισμένες περιοχές, όπως η πολιτεία της Baja California, έχουν εξετάσει νομοθεσίες που επιτρέπουν άδεια περιόδου, αλλά δεν υπάρχει εθνική εφαρμογή προς το παρόν.
Όλες αυτές είναι χώρες όπου παρέχουν σε κάθε γυναίκα εργαζόμενη την παρούσα άδεια, ξεκινώντας με την Ιαπωνία η οποία πρώτη το ξεκίνησε το 1947 και καταλήγοντας στην Ισπανία, την πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που την εφάρμοσε το 2023. Εννοείται πως κάθε χώρα έχει τα δικά της κριτήρια για την άδεια αυτή, μα αυτό είναι αδιάφορο αναλογικά, μπροστά στην κίνηση να αναγνωρίσει την ανάγκη ύπαρξής της. Μια κίνηση σεβασμού και κατανόησης απέναντι στην ταλαιπωρία του γυναικείου σώματος τις μέρες εκείνες. Μια άδεια η οποία θα πρέπει να θεσπιστεί σε παγκόσμια κλίμακα.
Περί σεξισμού ομιλώντας, όποιος είναι έξω από τον χορό, πολλά τραγούδια λέει. Άλλωστε, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που έχει χρησιμοποιηθεί ως όπλο εναντίον της γυναικείας αξιοπρέπειας και ικανότητας. Το τελευταίο τρεντ με τα βίντο που υπάρχουν σε tik tok και instagram στα οποία άντρες υπόκεινται σε τεχνητούς πόνους περιόδου μέσω μηχανισμού κι απλά σοκάρονται, αποδεικνύει το πόσο πολύ έχουμε υποτιμήσει το ζήτημα. Κάπου εκεί καταλαβαίνει κανείς πόσο δυνατός είναι ο γυναικείος οργανισμός, μα αυτό δε σημαίνει πως πρέπει να υπομένει τα πάντα.
Η περίοδος διαρκεί περίπου 7 μέρες. Η άδεια είναι απαραίτητη, κι αυτό δε σημαίνει ότι θα γίνει αφορμή για να την εκμεταλλευτεί μια γυναίκα. Σημαίνει ότι είναι σημαντικό να γνωρίζει ότι έχει τη δυνατότητα να την αξιοποιήσει. Όπως είχαμε στο σχολείο στη γυμναστική απαλλαγή λόγω περιόδου, έτσι θα έπρεπε να είναι και στην ενήλικη ζωή μας. 7 ημέρες πόνου, κάθε μήνα για 40 χρόνια. Ας σκεφτούμε πώς ακούγεται αυτή η πρόταση, αν συνοδευτεί με το «μάθε να ζεις με αυτό σαν να μη συμβαίνει». Βάναυσο, έτσι;
Συντάκτης: Πετρούλα Γιαννακοπούλου
