Τι συμβαίνει στο μυαλό ενός μ@ζοχιστή

Η σχέση μ’ έναν μαζοχιστ@ σίγουρα δεν αποτελεί το πιο εύκολο πράγμα. Όλοι μας μπορεί κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της ζωής μας να έχουμε λειτουργήσει μαζοχιστικά σε κάποιο βαθμό.Οι άνθρωποι από τη φύση τους έχουν διαφορετική άποψη σχετικά με την απόλαυση των πραγμάτων. Ένας μαζοχιστής έχει μάθει πώς όσο πιο μεγάλος είναι ο πόνος που βιώνει τόσο περισσότερο οικεία και άνετα νιώθει. Δημιουργεί δηλαδή μία ανοχή στον πόνο – και συχνά βρίσκει κι απόλαυση μέσα σ’ αυτόν.

Κάθε ανθρώπινο όν αποτελεί μία διαφορετική προσωπικότητα. Η προσωπικότητα αποτελείται από δύο βασικά στοιχεία. Τα γνωστικά και τα μαθησιακά. Μερικοί από εμάς γεννιούνται με περισσότερα από την πρώτη, είτε από τη δεύτερη κατηγορία. Η κάθε προσωπικότητα χτίζεται μέσα από την οικογένεια και από τον τρόπο που μεγαλώνει ένα παιδί, από τα πρότυπα και τα ερεθίσματα που του έχουν δώσει οι γονείς του. Έτσι και ένας μαζοχιστής διαθέτει αυτές τις αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές που συμπληρώνουν ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του χαρακτήρα του. Το ερώτημα είναι όμως από πού προέρχονται οι συμπεριφορές αυτές και ποια είναι τελικά η ρίζα των συμπεριφορών;

Για να καταλήξουμε σε μια απάντηση έρευνες δείχνουν πως πρέπει να γυρίσουμε πίσω στην παιδική ηλικία, στα πρώτα χρόνια ανάπλασης του χαρακτήρα και της προσωπικότητας και ν’ αναζητήσουμε συμπεριφορές ή καταστάσεις που να έχουν παίξει ρόλο στη σκιαγράφηση τέτοιων συμπεριφορών.

Ο μαζοχισμ@ σήμερα δεν ταυτίζεται μόνο με τη σ3ξουαλική συμπεριφορά, ούτε έχει μόνο αρνητική έννοια κι ούτε αποτελεί παθολογική κατάσταση. Υπάρχει συχνά και μια -ας την πούμε- θετική έννοια του όρου, που συνδέεται με καταστάσεις όπως όταν ένα άτομο διακινδυνεύει τη ζωή, την υγεία και την ασφάλεια του για χάρη των αξιών του. Για να μπορέσουμε ν’ αναγνωρίσουμε αν ο σύντροφος μας είναι μαζοχιστ@ θα χρειαστεί να ορίσουμε πρώτα την έννοια του όρου.

Ο μαζοχισμ@ς σύμφωνα με τον Steven M. Johnson ορίζεται ως μια διάχυτη τάση να εμπλέκεται ένας άνθρωπος σε ένα ευρύ φάσμα αυτοκαταστροφικών συμπεριφορών στην καθημερινή του ζωή. Έτσι οι μαζοχιστ@ θεωρούν πως υπομένοντας όλο αυτόν τον πόνο θα μπορέσουν να προσφέρουν μια μορφή ανακούφισης κι ελευθερίας στον εαυτό τους.

Όλοι έχουμε συναντήσει στη ζωή μας ανθρώπους οι οποίοι ταυτίζονται με συμπεριφορές ή πράξεις που τούς προκαλούν συναισθηματικό και ψυχικό πόνο, γι’αυτό πολλές φορές φοβούνται ν’ απολαύσουν την επιτυχία καθώς είναι κάτι που θα τους κάνει να αισθανθούν άβολα. Δε διστάζουν να σαμποτάρουν τον εαυτό τους μπροστά σ’ άλλους.Είναι συνήθως άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση που επιθυμούν να παρουσιάζονται ως το θύμα της υπόθεσης. Αν παρατηρήσει κάποιος τον τρόπο με τον οποίο διαμαρτύρονται συχνά για τη ζωή τους, δε θα δυσκολευτεί ν’ αναγνωρίσει ότι λαμβάνουν και μια ηδ@νιστική απόλαυση κατά τις γλαφυρές περιγραφές τους. 

Είναι βέβαια άκρως σημαντικό να τονιστεί ότι τις περισσότερες φορές ο πάσχοντας δεν είναι σε θέση ν’ αναγνωρίσει το πρόβλημά του εκτός κι αν είναι σε τόσο έντονο βαθμό που του προκαλεί διαρκή δυσφορία, άγχος και θλίψη, ώστε να τον κινητοποίησει ν’ αναζητήσει βοήθεια κυρίως προς ανακούφιση των συμπτωμάτων του.

Είναι επίσης σημαντικό να σταθούμε στο ότι λίγο ή πολύ όλοι μας φέρουμε και μ@ζοχιστικά όπως και σ@διστικά στοιχεία τόσο στη σχέση μας με τους άλλους όσο και στη σχέση με τον εαυτό μας.

Πώς μπορούμε όμως να διαχειριστούμε μια ερωτική σχέση όταν ο ένας -ή κι οι δύο- έχουν τάση στο μ@ζοχισμό;

Ένα απ’ τα βασικά εφόδια που κάποιος πρέπει να ‘χει είναι η υπομονή. Ένας μαζοχιστ@ φοβάται την εγκατάλειψη περισσότερο απ’ οτιδήποτε άλλο. Γι’ αυτό θα χρειαστεί να λαμβάνουν τακτικές διαβεβαιώσεις της αγάπης και της παρουσίας. Θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα ασφαλές κανάλι επικοινωνίας ανάμεσα στους δύο όπου θα αισθάνονται άνετα να εκφράσουν τις πιο εύθραυστες πλευρές του εαυτού τους χωρίς φόβο, ανησυχία κι άγχος ότι θα κριθούν.
Σταδιακά και μέσα απ’ την αγάπη των συντρόφων, ο άνθρωπος με την τάση στο μ@ζοχισμό μέσα απ’ το καθρέφτισμά του στα μάτια του άλλου, μπορεί ν’ αρχίσει να ανακτά μέρος της αυτοεκτίμησης και του αυτοθαυμασμού του που θα λειτουργήσει θεραπευτικά για όλους.