Η μούσα ζει όσο ζει κι η επιθυμία του καλλιτέχνη γι' αυτή

Ο κάθε άνθρωπος είναι μια διαδρομή. Κάποιοι σε ελκύουν από την πρώτη στιγμή και σε κατακτούν με μια ελάχιστη επαφή. Κάποιοι άλλοι φαίνονται τυποποιημένοι και κουραστικοί μέχρι να ξετυλίξουν το απολαυστικό τους εσωτερικό μίτο. Υπάρχουν άνθρωποι αλαζόνες, υπερόπτες και περίπλοκοι. Υπάρχουν κι αυτοί που στην πραγματικότητα δε σου προσφέρουν. Και τέλος, υπάρχουν άνθρωποι τόσο σπουδαίοι που έρχονται να σε θαυμάσουν, να σε στηρίξουν και να σε εμπνεύσουν. Συνήθως είναι γενναιόδωροι και φωτεινοί. Η καλαισθησία στην όψη τους  συνοδεύεται από ένα αγνό και στέρεο περιεχόμενο. Άνθρωποι με ενσυναίσθηση που σαγηνεύονται από την ιδιαιτερότητα και τη βαθιά ευαισθησία. Ελκύουν όσους κρύβονται πίσω από ένα αντισυμβατικό τρόπο ζωής που βγάζει ένα φαινομενικά δύστροπο χαρακτήρα. Τους έχουν αποκαλέσει Μούσες.

Μούσες αποκαλούσαν στην αρχαιότητα, τις νύμφες των ποταμών και των βουνών που  το μελωδικό τους τραγούδι ενέπνεε τους καλλιτέχνες. Κόρες του ουρανού και της γης, (του Δία και της Μνημοσύνης) που σύμφωνα με το μύθο του Πλάτωνα, όταν γεννήθηκαν γοητεύτηκαν τόσο πολύ οι θνητοί, που συνεχώς τραγουδούσαν, ξεχνούσαν να φάνε και να πιούνε κι έτσι πέθαναν σιγά σιγά, χωρίς να υποφέρουν. Αυτή τη θεϊκή υπόσταση που έδωσαν τότε αργότερα μεγάλοι δάσκαλοι ονόμασαν ως έμπνευση. «Ο Έρωτας και ο Θάνατος είναι το ίδιο πράγμα, δύο όψεις του ίδιου προσώπου. Που άλλοτε ξύπνιος ακουμπάει το κεφάλι του τρυφερά στα στήθη της Σελήνης και την κοιτάει στα μάτια. Κι άλλοτε κοιμάται τον ύπνο του νεκρού κάτω από το απέραντο αμίλητο βλέμμα της.» γράφει ο Δημ. Λιαντίνης στη Γκέμμα. Το παραμιλητό της ψυχής που είτε θρηνεί είτε χαίρεται είναι η πνοή της δημιουργίας, είναι οι μούσες.

Τα χρόνια πέρασαν και οι θεότητες της Πιερίας έδωσαν τη θέση τους σε γυναίκες κυρίως, που αποτυπώθηκαν κι υμνήθηκαν. Γυναίκες σουρεαλιστικές, προκλητικές, κλεισμένες μέσα σε γεωμετρικά κουτιά, γυμνές, ντυμένες κι όλες μέσα από το πρίσμα αγωνίας του εκάστοτε καλλιτέχνη να αποδώσει την έμπνευση της Μούσας του. Η σχέση τους ήταν ολοκληρωτική. Σαν δύο υδάτινα ρεύματα, που σαν συναντηθούν, ξεχύνονται με ορμή στη θάλασσα.

Οι Μούσες του Λοτρέκ ήταν κόρες αλκοολικών ιερόδουλων που έγιναν πορτρέτα της μπελ επόκ εποχής του. Θα τις μεθούσε, θα τις ερωτευόταν, θα ξενυχτούσε μαζί τους, αναπτύσσοντας αυτή τη σχέση που αργότερα θα αποτύπωνε με μαεστρία πάνω στον καμβά. Ο Ντεγκά πάλι, γοητεύτηκε από τις γυναίκες του τσίρκου Φερνάντο στο Παρίσι. Η Μιss La la όμως ήταν αυτή που τα συστατικά της θέλανε τη χημεία του. Η μαύρη μούσα, που υψωνόταν με χάρη στην κορυφή της σκηνής του τσίρκου δαγκώνοντας απλώς ένα σχοινί, αποτέλεσε το ερέθισμα της έμπνευσής του.

Η Gala Dali  ήταν το alter ego του Σαλβαντόρ. Γι’ αυτήν ο Dali είπε: «Την αγαπώ περισσότερο από τη μητέρα μου, από τον πατέρα μου, από τον Πικάσο, ακόμη περισσότερο κι από τα χρήματα». Εκείνη η εκκεντρική, παράξενη, απόλυτα αυστηρή και προστατευτική γυναίκα τόν ώθησε να γίνει ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του σουρεαλισμού.

Τα έργα του Κλιμτ προκάλεσαν αντιδράσεις γιατί η ομορφιά τους ήταν ανυπέρβλητη. Η γυναικεία σεξουαλικότητα που για τον Φρόιντ ήταν μια σκοτεινή ήπειρος, για τον Κλιμτ ήταν φως. Ζωγράφιζε με τα μοντέλα του να περιφέρονται γυμνά, ενώ αυτός έκρυβε τη δική του γύμνια κάτω από ένα μανδύα. Η ερωτική του ασυδοσία, η τεχνοτροπία με τα φύλλα χρυσού και η Έμιλι Φλέγκε, η μούσα που με την ελεύθερη ερωτική τους σχέση τόν στήριξε ως το τέλος της ζωής του, αποτέλεσαν τις πηγές έμπνευσής του.

Υπήρξαν όμως και σπουδαίοι συγγραφείς που δημιούργησαν σπουδαίες γυναίκες. Ίσως να τίς γνώρισαν, ίσως να τίς φαντάστηκαν, ίσως πάλι και να τίς αγάπησαν. Όπως και να έχει, μέσα από αυτές, αυτοί μείνανε στην ιστορία. Μια αυτοκαταστροφική Άννα Καρένινα, μια αισθησιακή και παθιασμένη Μαντάμ Μποβαρύ, μια επική Σκάρλετ Ο’ Χάρα είναι κάποιες από μια μακριά λίστα λογοτεχνών.

Και κάπου μέσα σε όλα τα παραπάνω έρχεται ο Clapton με ένα από τα πιο ρομαντικά τραγούδια όλων των εποχών και μάς λέει για την αγαπημένη του Pattie Boyd “Οh my darling, you are wonderful tonight”

Οι καλλιτέχνες είναι εραστές, παθιασμένοι κι ανεξάντλητοι. Είναι τα μαύρα διαμάντια που απορροφούν το φως σκορπώντας τη λάμψη τους. Οι μούσες τους, το φως τους, είναι και η δύναμή τους. Είναι οι λέξεις, τα χρώματα, οι μελωδίες, οι στίχοι που ζωντανεύουν στα χέρια τους, όταν η μούσα, τούς παραδίνεται. Αναπόφευκτα όμως, έρχεται  η στιγμή που το έργο τελειώνει. Η μούσα ολοκληρώνει το σκοπό της κι ο καλλιτέχνης το έργο του. Αποδυναμωμένοι και δύο χάνονται για να ηρεμήσουν. Ένα χάσιμο που φέρνει πόνο. Είτε μούσα, είτε καλλιτέχνης, λυπάσαι. Κι αυτό γιατί, αυτή θα πρέπει να είναι για πάντα η Μούσα κι εσύ θα πρέπει να είσαι για πάντα ο καλλιτέχνης.

Τέσσερις μήνες μετά το θάνατο της Ihlen, o Cohen ακολούθησε την όμορφη μούσα του, τη γυναίκα που τού ενέπνευσε το “So Long Marianne” και το “Βird on a wire”. Με τα παρακάτω λόγια, έδωσε φόρο τιμής στην όμορφη μούσα του.

«Οι άνθρωποι αλλάζουν και το σώμα τους αλλάζει και τα μαλλιά τους γίνονται γκρίζα και πέφτουν και το σώμα τους αποσυντίθεται και πεθαίνει. Αλλά υπάρχει κάτι που δεν αλλάζει, η αγάπη και τα συναισθήματα που έχουμε για τους ανθρώπους. Για τη Marianne, τη γυναίκα του So Long, Marianne, όταν ακούω τη φωνή της στο τηλέφωνο, ξέρω ότι κάτι είναι εντελώς άθικτο, παρ’ όλο που οι ζωές μας έχουν χωριστεί και έχουμε πάρει διαφορετικά μονοπάτια. Νιώθω ότι η αγάπη δεν πεθαίνει ποτέ κι ότι όταν υπάρχει ένα συναίσθημα αρκετά δυνατό για να συγκεντρώσει ένα τραγούδι γύρω του, υπάρχει κάτι γι’ αυτό το συναίσθημα που είναι άφθαρτο.»

Αυτή για πάντα η μούσα του. Κι αυτός για πάντα ο καλλιτέχνης της. Μια καταδίκη έμπνευσης, αιώνια.

Θέλουμε και τη δική σου άποψη!

Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!

Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!