Ο φόβος γεννά τον φόβο κι είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα της ζωής. Υπαρκτός ή μη, γίνεται δυνάστης των δυνατοτήτων μ’ έναν τρόπο που αρχικά δε γίνεται συνειδητός. Κι αυτό γιατί με το που θα υποβληθείς στην ιδέα του, αλλάζεις τη ροή των σκέψεών σου και τρέχεις για να μην το δεις. Εκ πρώτης λοιπόν, με την απομάκρυνση νομίζεις ότι ελευθερώνεσαι. Αλλά μήπως τελικά όλο αυτό είναι μια αίσθηση ελευθερίας κι όχι η ελευθερία αυτή καθαυτή;
Νομίζω ότι εδώ έγκειται και το παράδοξο της όλης έννοιας, μιας κι είναι αδύνατον να ξέρεις αν με το να καταπιέζεις τους φόβους προοδεύεις κι εξελίσσεσαι ή καταστρέφεις μεγάλο μέρος της δημιουργίας και του αυθορμητισμού. Συνεπώς, αν κάποιος επιλέξει να είναι δούλος των φόβων του, τι είναι; Ελεύθερος ή δούλος;
Το πρόβλημα στην πραγματική ζωή, είναι ότι δεν είναι παραμύθι αι οι μόνοι υπεύθυνοι για τις επιλογές μας είμαστε εμείς οι ίδιοι. Αδιαμφισβήτητα υπάρχουν τα όρια που θέτει μια πραγματικότητα, αλλά μέχρι εκεί. Οι έξτρα περιορισμοί είναι περιττοί. Μέσα σ’ αυτή τη βάση δεδομένων ο καθένας μας, επιλέγει να κάνει ό,τι μπορεί για να μη ζει στενάχωρα και στριμωγμένα. Κι εδώ κάπου υπάρχει ένα κλειδί που αν το βρεις θα βρεθείς σε θέση να αποφασίζεις εσύ και μόνο εσύ. Κι αυτό ίσως να είναι ελευθερία.
Γενετικά κι ευτυχώς για εμάς, δε γεννιόμαστε με μια αποστολή. Αυτό κάνεις νυχθημερόν και τέλος. Δεν είμαστε μυρμήγκια κι ούτε οι διδαχές και οι εντολές που μας ταΐζουν βοηθούν στη χώνεψη. Στην ουσία, αυτοπεριορίζουν σε μια κίνηση που ελέγχεται από κάποιον άλλο ή άλλους. Έτσι κάπως δρα κι ο φόβος, μπλέκεται στα πλοκάμια του νου κι αρχίζει τη γέννα σκέψεων. Κι εκεί που θα είχες δέκα δρόμους να επιλέξεις, έχεις μόνο έναν. Όλοι φοβόμαστε και διανθίσματα όπως «εχθρός είναι ο φόβος» είναι πολύ εύκολο να ειπωθούν. Δυστυχώς διαφημίζονται σαν ιδανικές καταστάσεις που δεν πατούν σε άφοβους αλλά σε κλισέ θεατρινισμούς. Και μ’ αυτόν τον τρόπο σίγουρα δε λύνεσαι από τα δεσμά του.
Προσωπικούς ψυχολογικούς φόβους έχουμε όλοι, που συνδέονται είτε με παρελθοντικά ζητήματα που όσο μένουν άλυτα τόσο μαυρίζουν, είτε με άγχη που διαμορφώνουν μια ανασφάλεια για το μέλλον. Όλες αυτές οι σκέψεις,-γιατί ο φόβος δεν είναι τίποτα άλλο από ένα σύνολο σκέψεων-συνδέονται με χρόνους άλλους κι όχι παροντικούς.
Θα βρω δουλειά;
Θ’ αγαπηθώ;
Θ’ αρρωστήσω;
Τι θα σκεφτούν αν θα κάνω αυτό;
Μήπως να μην ερωτευτώ γιατί θα πληγωθώ;
Κάτι που έχουμε ήδη βιώσει και δεν μπορούμε ν’ απαλλαχτούμε από αυτό, ή κάτι που φοβόμαστε ότι θα μας αιφνιδιάσει μελλοντικά. Όταν όμως προσπαθήσεις να ξεφύγεις από δαύτους φτιάχνοντας μια άλλη καρικατούρα ή τους μεταφέρεις σ’ άλλους για να πάρουν αυτοί την ευθύνη, μελλοντικών ή παρελθοντικών μελανών σημείων, τότε υπάρχει πρόβλημα.
Ένας φοβισμένος άνθρωπος θα έχει πάντα ένα κομμάτι κενό μέσα του. Που δεν το αναζητά ούτε το βλέπει, γιατί τον τρομάζει. Κάποιος που αισθάνθηκε την εγκατάλειψη και φοβάται τη μοναξιά και την απώλεια, αν τη στιγμή που το βίωσε συγκρούστηκε μαζί του και πιάστηκε από τις λεπτομέρειες μπορεί να μεταμορφωθεί σε ένα πράγμα που νοσεί είτε το ξέρει είτε όχι (Εριχ Φρομ). Σκοπός της όποιας κατάστασης δεν είναι να εναντιωθούμε αλλά να την αποδεχθούμε. Αποδέχεσαι ό,τι συνέβη κι αυτό γιατί η επιλογή ήταν δική σου. Τώρα αν δε γίνει έτσι, ξεκινά ένας ψυχολογικός βομβαρδισμός από το πρώην θύμα και νυν θύτη που ψάχνει εξιλαστήρια.
Ένας εκβιαστικός κατατρεγμός από απειλές, συκοφαντίες, φωνές, βρισιές, απαιτήσεις που δεν είσαι σε θέση να εκπληρώσεις ή που δε θέλεις να το κάνεις. Εκβιάζει συμπεριφορές για να μη ζήσει ή και για να ζήσουν κι οι άλλοι, αυτό που έζησε. Υποτιμάει, υποβαθμίζει και σε κάνει να πιστέψεις ότι είσαι αυτό που δεν είσαι.
Τι γίνεται τώρα με τα θύματα- γιατί δεν είναι τυχαία. Συνήθως είναι αυτοί που βάζουν την ευγένεια πάνω από την αξιοπρέπεια κι έχουν το σύμπλεγμα του «σωτήρα». Εύπιστους ανθρώπους που δυσκολεύονται να πουν όχι, διαλέγουν, γεμάτους ενοχικά συναισθήματα. «Εντάξει μωρέ, είχε μια άσχημη μέρα», «μου φέρθηκε έτσι γιατί έκανα λάθος».
Και μόνο που τα γράφω σφίγγεται η καρδιά μου. Τίποτα μα τίποτα μα τίποτα δε δικαιολογεί την κακομεταχείριση κι αν κάποια στιγμή έγινε ή είναι ακόμα και τώρα σταθερά στη ζωή σου, απαιτεί να το αντιμετωπίσεις και να πάψεις να το ανέχεσαι. Το πιο σεβάσμιο δώρο που μπορείς να κάνεις στον εαυτό σου είναι η αξιοπρέπεια και το καυτό της υπόθεσης είναι ότι το κάνεις μόνο εσύ.
Ο Οκτάβιο Πας έλεγε πως «H ελευθερία δεν είναι πολιτική ιδέα, ούτε φιλοσοφική σκέψη, ούτε κοινωνικό κίνημα. Η ελευθερία είναι η μαγική στιγμή, την ώρα της απόφασης-επιλογής, ανάμεσα σε δύο μονοσύλλαβες λέξεις: ναι και όχι.» Υπάρχουν επιλογές που δίνουν δυνατότητες και επιλογές που τις αφαιρούν. Κι αν κάπου, κάποτε είπες ναι, σήμερα πες όχι.
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου